مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله متدولوژی تحلیل زیست محیطی و اقتصادی شبکه جمع آوری، دفع و تصفیه خانه شهر ایذه
یلدا افشاری - کارشناس شرکت مهندسی مشاور دزآب- لیسانس اقتصاد بازرگانی
مرجان حمیدیان - کارشناس شرکت مهندسی مشاور دزآب- فوق لیسانس محیط زیست
چکیده مقاله:
با افزایش جمعیت های شهری و گسترش شهرنشینی، رعایت اصول بهداشتی از جایگاه ویژه ای برخوردار گردیده است و بر اهمیت کنترل آلودگی محیط زیست افزوده می گردد. برای توسعه پایدار اقتصادی جمعیت رشد یابنده، لازم است روابط انسان با طبیعت به دقت کنترل شود. اساساً پیدایش بخش آب و فاضلاب شهری بر مبنای ضرورتهای زیست محیطی قرار داشته است. با توجه به ارتباط تنگاتنگ محیط زیست و اقتصاد لازم است به موازات اهمیت مسائل زیستی جنبه های اقتصادی طرح مورد بررسی قرار گیرند. نتایج احصل از بررسی های زیست محیطی واقتصادی در تصمیم گیری جهت اجرا یا عدم اجرای پروژه کمک شایان توجه ای خواهد نمود. با توجه به شرایط بهداشتی و زیست محیطی شهر ایذه به دلیل تخلیه فاضلاب های شهری به اکوسیستم های ابی پذیرنده اجرای طرح امری ضروری می باشد. بر این اساس هزینه های طرح و درآمدها (مالی- اقتصادی) شناسایی و محاسبه شده است. با استفاده از نرخ تنزیل مناسب، ارزش حال هزینه و دارایی محاسبه شده است. سپس نسبت سود به هزینه B/C و شاخص سودآوری (B-C) محاسبه شده است. نرخ تنزیل 5 درصد به عنوان نرخ مبنا جهت محاسبه فاکتورهای فوق استفاده شده است. در نرخ 5 درصد B/C برابر 1/406 و B-C معادل 54739/39 میلیون ریال بدست آمده است. روند محاسبات تا نرخ تنزیل 11 درصد ادامه داشته است. در این نرخ B/C برابر 0/949 و B-C برابر 5232/2- میلیون ریال گردیده است. نرخ بازدهی داخلی طرح 10/14 درصد می باشد.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه فاضلاب، اکوسیستم، نرخ تنزیل، نسبت سود به هزینه، سودآوری، شاخص زیست محیطی

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله مدیریت فاضلاب در اجتماعات کوچک و مناطق روستایی کشور (مطالعه موردی روستاهای استان قم)
محمد فهیمی نیا - عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت قم و مشاور شرکت تحقیقات و بهبود بهره وری
امیرحسین محوی - عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران
چکیده مقاله:
تأسیسات فاضلاب روستایی از جمله تأسیسات زیربنایی در مناطق روستایی است که در ارتقاء سطح بهداشت عمومی و حفاظت از محیط زیست نقش اساسی دارد. از مجموع 363 روستای دارای سکنه در استان با جمعیتی بالغ بر 75279 نفر حدود 40% روستاها و 78% خانوارها (98% روستاهای بالای 20 خانوار) تحت پوشش شبکه های آب آشامیدنی بهداشتی قرار دارند. اینک لازم است ضمن ادامه جهاد و تلاش برای تأمین، تصفیه و توزیع آب شرب دیگر روستاهای استان و نگهداری و بهره برداری صحیح از تأسیسات موجود برای دفع بهداشت فاضلاب آنها که تا بحال هیچگونه بررسی و اقدام جامعی بعمل نیامده است برنامه ریزی لازم صورت گیرد. با توجه به اهمیت این موضوع پژوهش حاضر با هدف شناخت وضعیت فعلی دفع فاضلاب در روستاهای استان قم، اولویت بندی روستاها از نظر نیاز به تأسیسات فاضلابی و ارائه راهکارهای مناسب جمع آوری، تصفیه و استفاده مجدد فاضلاب در این مناطق برنامه ریزی و به مورد اجرا گذاشته شد. بررسی وضعیت موجود دفع فاضلاب در مناطق روستایی استان قم که از طریق جمع آوری اطلاعات از شرکت آب و فاضلاب روستایی و سایر سازمانهای ذیربط و با بازدید از روستاها انجام شد، نشانگر آن است که تعداد زیادی از روستاهای استان با مشکل دفع فاضلاب موجه بوده و فاضلاب آنها بدون تصفیه در چاههای جاذب، معابر و کوچه ها، مسیل ها، آب های سطحی و اطراف روستاها دفع می گردد و تنها در پنج روستا مطالعات دفع بهداشتی فاضلاب توسط شرکت آب و فاضلاب در حال انجام است. در ادامه تحقیق پس از انجام مطالعات کتابخانه ای و جمع آوری اطلاعات و شناسایی وضع موجود دفع فاضلابها در سطح روستاهای استان، جهار روش جمع آوری فاضلاب شامل: تحت فشار، تحت خلاء، متعارف ساده شده و ثقلی با قطر کوچک و چهار روش تصفیه و دفع فاضلاب شامل چاه جاذب، تصفیه مقدماتی به همراه تصفیه تکمیلی با کاربری زمین، برکه تثبیت و سیستمهای راکتوری برای استفاده در روستاهای استان انتخاب و با معیارهای مشخصی با هم مقایسه و جهت استفاده در دسته های مخلتف روستاهای استان اولویت بندی شدند. پس از مشخص شدن روشهای مناسب جمع آوری، تصفیه و استفاده مجدد فاضلاب، برنامه اولویت بندی روستاها تدوین و با معیارهای 11 گانه نسبت به اولویت بندی روستاهای منتخب مورد بازدید و کل روستاهای استان از نظر نیاز به مطالعه واحداث تأسیسات جدید فاضلابی بدلیل عدم جوابگو بودن وضع موجود دفع فاضلابها اقدام گردید. یادآوری می گردد از بین روستاهای استان حدود 90روستا (کلیه روستاهای بالای 50 خانوار و تعدادی نیز کمتر از 50 خانوار) با عنوان روستای نمونه انتخاب و پس از بازدید، روشهای مناسب جمع آوری، تصفیه و استفاده مجدد فاضلاب آنها مشخص گردید. امید آ«که نتایج این تحقیق که در سطح کشور برای اولین بار در استان قم انجام پذیرفت مورد استفاده سازمانهای ذیربط و سایر استانها قرار گیرد.
کلیدواژه‌ها:
وضعیت موجود، اولویت بندی، جمع آوری فاضلاب، تصفیه فاضلاب، استفاده مجدد، روستاهای استان قم

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله مدیریت فاضلاب های (زهاب های) کشاورزی
محمد فهیمی نیا - عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت قم و مشاور شرکت تحقیقات و بهبود بهره وری
چکیده مقاله:
نیاز فرآینده به غذا و نیاز به محصولات کشاورزی و در نتیجه آن افزایش تقاضا برای آب از یک سو و اثرات زیان بار زیست محیطی و بهداشتی فاضلابهای ناشی از فعالیتهای کشاورزی بر زیست بوم های طبیعی، منابع آبی پذیرنده و سلامتی انسانها با پرورش ناقلین و انتقال بیماریهای مختلف از سوی دیگر، محققین را بر آن داشته است که در جستجوی روش ها و فنونی باشند که همراه با کاهش پیامدهای زیان بار و ناگوار فاضلاب ها یا زهاب های کشاورزی امکان استفاده مجدد از آنها را برای تأمین بخشی از نیازهای آبی فراهم آورند. اولین قدم برای ارائه هر گونه راهکار و مدیریت صحیح در خصوص فاضلاب های کشاورزی شناخت دقیق مشخصات کمی و کیفی این گونه فاضلاب است اهمیت این مسئله با توجه به اینکه در مکانهای مختلف و در اثر فعالیتهای گوناگون کشاورزی فاضلاب هایی با ویژگی های کمی و کیفی متفاوت تولید می شوند دو چندان است. از عمده ترین پارامترهای کیفی این فاضلاب ها می توان به آفت کشها، عناصر کمیاب سمی، ماد مغذی، میکروارگانیسمها، دما، شوری، ترکیبات گوگردی و ایجاد رسوب اشاره کرد. تخلیه بدون تصفیه این گونه فاضلاب ها در محیط زیست باعث آلودگی منابع آبهای سطحی و زیرزمینی خاک و سایر عناصر محیط زیست شده و مشکلات عمده ای را در کاربرد منابع آب برای مصارف مختلف در پائین دست آنها بوجود می آورد. روشهای مختلفی برای تصفیه این نوع فاضلاب ها وجود دارد که از جمله می توان به ترسیب شیمیایی و ، جذب، هوادهی، فرآیندهای غشایی، انعقاد و لخته سازی، صاف سازی، اکسیداسیون و فرآیندهای بیولوژیک مثل برکه های تثبیت و نیزارهای طبیعی و مصنوعی اشاره کرد. فاضلاب های کشاورزی تصفیه شده را می توان به طرق مختلف مثل آبیاری محصولات زراعی و جنگلداری مورد استفاده مجدد قرار داد یا اینکه در چاههای عمیق، دریاها، اقیانوسها و رودخانه ها تخلیه نمود.
کلیدواژه‌ها:
فاضلاب کشاورزی، کیفیت، تصفیه، استفاده مجدد، بهداشت و محیط زیست

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی راندمان برکه های تثبیت در حذف پارامترهای شیمیایی در منطقه سردسیر شهر کرد
عباس خدابخشی - کارشناس ارشد دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد
بیژن بینا (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۳۳۱)
استاد دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
حسین موحدیان - استادیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
چکیده مقاله:
در این تحقیق کارایی برکه های تثبیت فاضلاب بعنوان یک روش ساده و ارزان قیمت تصفیه فاضلاب در حذف SS), (COD), (BOD5) و همچنین چگونگی تغییرات پارامترهای فیزیکوشیمیایی از قبیل اکسیژن محلول (PH,(DO، هدایت الکتریکی (EC)، سختی، کلرور، سولفات، آمونیوم، قلیائیت، نیتریت، نیترات، جامدات محلول و فرار و دما طی یک دوره شش ماهه بررسی شد. ارتباط و تأثیر پارامترهایی چون زمان ماند فاضلاب در برکه ها، درجه حرارت، بارآلی، غلظت BOD5 بر روی راندمان حذف برخی پارامترهای شیمیایی بررسی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصله نشان می دهد که برکه های تثبیت شهر کرد با توجه به بارآلی زیاد وارده بر آنها توانسته اند میزان SS, BOD5 و COD را تا حد قابل ملاحظه ای و تخم انگلها را تا حد صفر کاهش دهند. بارآلی وارد بر استخرهای اختیاری به علت سطح و حجم کم آنها، بسیار زیاد و در حدود پنج برابر مقدار حداکثر طراحی (400 kg BOD5/ha.day) می باشد. افزایش بار آبی، برودت هوای محیط و همچنین مشکلات ساختمانی و شکل نامناسب برکه ها در کاهش راندمان آنها و به هم زدن حیاط میکروبی و بیولوژیکی آنها بسیار مهم می باشد. این برکه ها گرچه استاندارهای سازمان جهانی بهداشت و EPA در مورد حذف پارامترهای شیمیایی بویژه (BOD5)، COD و مواد معلق (SS) برآورد نمی کند، لیکن میزان این پارامترها را تا حد زیادی کاهش می دهد.
کلیدواژه‌ها:
برکه های تثبیت فاضلاب، پارامترهای فیزیکوشیمیایی، بارآلی

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله حذف سیانید از آب باطله موته با استفاده از محلول های هیپوکلریت سدیم و کلسیم
پژمان تیموری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معدن- فرآوری مواد معدنی- دانشگاه تربیت م
احمد خدادادی - استادیار محیط مهندسی زیست و رئیس پژوهشکده محیط زیست دانشگاه تبیت مدرس
محمود عبدالهی (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۴۰۳۴)
عضو هیئت علمی بخش مهندسی معدن دانشگاه تبیت مدرس
چکیده مقاله:
سیانید در معدن و صنایع معدنی کاربرد گسترده ای دارد. در خصوص خطرات زیست محیطی آن کمتر توجه لازم صورت گرفته است. آلودگی محیط زیست با سیانید بخصوص آب یکی از معضلات مهم زیست محیطی ناشی از معادن بدلایل سمی بودن سیانید برای موجودات زنده است. چون سیانید دارای پایه کربن می باشد می تواند با سایر عناصر و عناصر آلی ترکیب شده و مواد پیچیده سمی دیگری تولید نماید. هدف از این تحقیق امکان بررسی حذف شیمیایی سیانور سدیم از فاضلاب کارخانه فرآوری طلاست. حذف سیانید از آب باطله طلای موته طی آزمایشاتی در آزمایشگاه فرآوری مواد معدنی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. به منظور اکسیداسیون سیانید از هیپوکلریت کلسیم استفاده شد که می تواند سمیت سیانید را تا هزار برابر کاهش دهد. جهت تیتراسیون سیانید از محلول معرف ردانین (محلول پارا دی متیل آمینوبنزیلیدین ردانین در استن) و نیترات نقره استفاده گردید. میزان سیانید در آب باطله تقریباً 270 میلی گرم در لیتر اندازه گیری شد. حذف سیانید با استفاده از محلول هیپوکلریت کلسیم در pH بهینه 12/3 صورت گرفت و در دماهای بالا در همین pH سیانید بطور کامل حذف گردید. حذف سیانید در دماهای بالا عموماً بدلیل تبخیر سیانید است و کمتر ناشی از اکسیداسیون واقعی سیانید توسط هیپوکلریت کلسیم می باشد. غلظت بهینه جهت حذف سیانید با هیپوکلریت کلسیم 1/43 گرم در لیتر تعیین گردید.
کلیدواژه‌ها:
حذف سیانید، فاضلاب فرآوری طلا، هیپوکلریت کلسیم

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله تصفیه فاضلاب آلوده و حامی رنگ زیاد صنایع به روش تلفیقی الکترا شیمیایی - تابش اشعه گاما
محمد موسویان - دانشجوی کارشناسی ارشد بهداشت محیط - دانشگاه تربیت مدرس
عباس رضایی - عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس
چکیده مقاله:
این تحقیق به منظور رسیدن به شرایط بهینه برای دو روش جدید تصفیه فاضلاب گرمی الکتروکواگولاسیون (ناپایدار سازی ذرات در فاضلاب صنایع) و الکترا شیمیایی (اکسیداسیون القایی توسط واکنش‌های فنتون ) و همچنین در مورد کارایی روش تلفیقی شامل تصفیه به روش الکترود شیمیایی و تابش اشعه گامب انجام گرفته است. تأکید فاضلاب به‌کاررفته در این آزمایش دارای COD 3٬400 میلی‌گرم در لیتر، یعنی معادل 3٬750 واحد پلاتین /کبالت و کلیفرم مدفوعی 21٬000 MPN/ml می‌باشد. بهترین کارایی حذفی با روش اکسیداسیون الکترد شیمیایی به دست آمد که توانست حدود 78% COD ، 86% رنگ و 99/9 در صد کلیفرمهای مدفوغی را حذف نماید. تابش اشعه گاما با دوست‌های مختلف برای تکمیل فرایند پستی قدر زود سباستیان الکترا شیمیایی مورد استفاده قرار گرفت. من و انتخاب‌شده برای این تابش کبالت 60 بود که راندمان حذف COD 95% ، 90% برای رنگ و 99/9 در صد برای کلیفرمهای مدفوغی بود.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه فاضلاب صنایع، الکتروکواگولاسیون ، پرتو دهی

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی کیفیت لجن خشک شده تصفیه خانه های فاضلاب اصفهان و کاربرد آن برای مصارف مختلف
بیژن بینا (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۳۳۱)
دانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
حسین موحدیان عطار - استادیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
احمدعلی امینی - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط
چکیده مقاله:
لجن ناشی از تصفیه فاضلاب ، قبل از دفع نیاز به تصفیه دارد. فرایندهای مورد استفاده برای تصفیه لجن ، خصوصیات آن را تغییر داده و برای دفع قابل قبول می سازند. با توجه به خواص کودی لجن و استفاده آن در کشاورزی ، جنگل کاری، چمن زمین های بازی و اماکن تفریحی ، کود گلدان ها ، احیای اراضی و غیره و نیز صنعتی شدن شهرها و وجود آلاینده های میکروبی ، شیمیایی ، تخم انگل ها ، عناصر و ترکیبات بالقوه سمی آلی و معدنی و ... در لجن و نیز استفاده بی رویه از آن ، موجبات آلودگی فزاینده آب های سطحی و زیرزمینی و خاک را فراهم ساخته و در زنجیره غذایی و آلودگی انسان قرار می گیرد. در هر صورت ، برای اطمینان از حذف آلاینده های مذکور ، نیاز به تعیین خصوصیات لجن قبل از مصرف می باشد. در این مطالعه ، خصوصیات فیزیکی ، شیمیایی ، ارزش کودی ، میکروبیولوژیکی ، بیولوژیکی و فلزات سنگین لجن خشک شده تصفیه خانه های جنوب و شمال اصفهان و شاهین شهر به مدت شش ماه و هر 10 روز یک بار اندازه گیری و میانگین مقادیر آنها با استانداردهای زیست محیطی مقایسه گردیدند.نتایج حاصل از انجام آزمون ها نشان می دهد که میانگین مقادیر pH، رطوبت، جامدات کل ، مواد آلی ، مواد معدنی ، ازت ، فسفر ، پتاسیم و 11 فلز سنگین در هر سه تصفیه خانه ، و میانگین مقادیر کلیفرم مدفوعی و تخم انگل ها در دو تصفیه خانه جنوب اصفهان و شاهین شهر ، در محدوده معمول و یا استاندارد واقع هستند. اما میانگین مقادیر سدیم ، کربن آلی و C/N در هر سه تصفیه خانه و کلیفرم مدفوعی و تخم انگل در تصفیه خانه شمال اصفهان از حداکثر مقادیر معمول و مجاز فراتر رفته و لذا کاربرد آنها برای مصارف مختلف مناسب نمی باشد و نیاز به تجدید نظر در فرایندهای تصفیه لجن و سیستم بهره برداری از این تصفیه خانه دارد و چون میانگین مقادیر کلیفرم مدفوعی و تخم انگل در لجن دو تصفیه خانه دیگر با توجه به مقررات قسمت 503 آئین نامه 40CFR وضع شده توسط EPA در کلاس B مقررات پاتوژن واقع می شوند. بنابراین رعایت محدودیت های مصرف آنها در کشاورزی از نظر نوع محصول و زمان برداشت ضروری است. هم چنین با توجه به خاصیت تجمع پذیری فلزات سنگین و نداشت اثرات حفاظتی لازم استانداردهای EPA، در کاربرد این لجن ها برای مصارف کشاوری باید احتیاط و دقت لازم به عمل آیا. اما برای سایر مصارف لجن ها محدودیتی وجود ندارد.
کلیدواژه‌ها:
لجن خشک ، تصفیه خانه های فاضلاب اصفهان ، کلیفرم مدفوعی ، مقررات پاتوژن

مرجع تخصصی آب و فاضلاب