سعی بر آن است که مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب شامل مسایل ، مقالات و اخبار عمران آب و فاضلاب,آب و فاضلاب و به صورت تخصصی فرآیند های تصفیه آب و فاضلاب،مهندسی آب و فاضلاب و صنعت آب و فاضلاب باشد.
دانشنامه آنلاین آب و فاضلاب
رشته های مرتبط:مهندسی عمران آب و فاضلاب،مهندسی تکنولوژی آب و فاضلاب،مهندسی آب و فاضلاب،محیط زیست،مهندسی بهداشت محیط،مهندسی آب،مهندسی شیمی و...
امیرحسین ستوده بیدختی
استاندارد کردن محلول های شیمیایی
۱۳۹۵/۰۴/۰۷
12:56
|
استاندارد کردن محلول های شیمیایی:
محلول استاندارد محلول هایی هستند که از نظر غلظت،غلظت آنها به طور دقیقی اندازه گیری شده است.برای سنجش دقیق نرمالیته ی یک محلول آنها را به وسیله ی یک محلول که از قبل نرمالیته ی آنها تعیین شده و استاندارد اولیه شده است استفاده می کنیم.
برای تهیه محلول استاندارد اولیه میزان مشخصی از محلول های با غلظت معین را به وسیله ی ترازو وزن می کنیم و آن را به حجم می رسانیم.
باید توجه داشت که برای تهیه یک محلول با استاندارد اولیه باید به نکات زیر توجه کرد:
1. ماده ی ما درجه خلوص بالایی داشته باشد.
2. ماده ی مورد نظر در برابر هوا پایدار باشد و قابلیت جذب CO2 را نداشته باشد.
3. از نظر اکی والان گرم دارای اکی والان گرم بالایی باشد.
محلول استاندارد محلول هایی هستند که از نظر غلظت،غلظت آنها به طور دقیقی اندازه گیری شده است.برای سنجش دقیق نرمالیته ی یک محلول آنها را به وسیله ی یک محلول که از قبل نرمالیته ی آنها تعیین شده و استاندارد اولیه شده است استفاده می کنیم.
برای تهیه محلول استاندارد اولیه میزان مشخصی از محلول های با غلظت معین را به وسیله ی ترازو وزن می کنیم و آن را به حجم می رسانیم.
باید توجه داشت که برای تهیه یک محلول با استاندارد اولیه باید به نکات زیر توجه کرد:
1. ماده ی ما درجه خلوص بالایی داشته باشد.
2. ماده ی مورد نظر در برابر هوا پایدار باشد و قابلیت جذب CO2 را نداشته باشد.
3. از نظر اکی والان گرم دارای اکی والان گرم بالایی باشد.
اسپکتروفتومتری
۱۳۹۵/۰۴/۰۷
12:55
|
اسپکتروفتومتری:
اندازه گیری چذب تابش های فرا بنفش و مرئی راه مناسبی را برای تجزیه تعداد بی شماری از گونه های آلی و معدنی فراهم می آورد.تابش در این نواحی دارای انرژی کافی برای انتقالات الکترونی، الکترون های والانس در لایه ی بیرونی است.
تابش الکترومغناطیس نوعی انرژی است که با سرعتی برابر سرعت نور از فضا عبور می کند.این تابش اشکال متعددی ممکن است به خود بگیرد که نور و تابش حرارتی ساده ترین شکل قابل تشخیص آن است. وشکل های دیگر آن عبارتند از:تابش های پرتو x ، فرابنفش ...
طیف الکترومغناطیسی گستره ی وسیعی از طول موج ها و یا انرژی ها را در بر می گیرد که شامل طول موج های بلند،امواج رادیویی تا طول موج بسیار کوتاه است.
جذب تابش:
وقتی تابش از درون یک لایه شفاف جامد،مایع و گاز عبور می کند برخی از فرکانس ها ممکن است توسط فرایندی به نام جذب به طور انتخابی حذف شوند.در این جا انرژی الکترومغناطیسی به اتم ها یا مولکول های سازنده ی نمونه منتقل می شوند و یا در نتیجه این ذرات از پایین ترین حالت انرژی خود به حالت هایی با انرژی بیشتر ارتقاء می یابند.
اندازه گیری چذب تابش های فرا بنفش و مرئی راه مناسبی را برای تجزیه تعداد بی شماری از گونه های آلی و معدنی فراهم می آورد.تابش در این نواحی دارای انرژی کافی برای انتقالات الکترونی، الکترون های والانس در لایه ی بیرونی است.
تابش الکترومغناطیس نوعی انرژی است که با سرعتی برابر سرعت نور از فضا عبور می کند.این تابش اشکال متعددی ممکن است به خود بگیرد که نور و تابش حرارتی ساده ترین شکل قابل تشخیص آن است. وشکل های دیگر آن عبارتند از:تابش های پرتو x ، فرابنفش ...
طیف الکترومغناطیسی گستره ی وسیعی از طول موج ها و یا انرژی ها را در بر می گیرد که شامل طول موج های بلند،امواج رادیویی تا طول موج بسیار کوتاه است.
جذب تابش:
وقتی تابش از درون یک لایه شفاف جامد،مایع و گاز عبور می کند برخی از فرکانس ها ممکن است توسط فرایندی به نام جذب به طور انتخابی حذف شوند.در این جا انرژی الکترومغناطیسی به اتم ها یا مولکول های سازنده ی نمونه منتقل می شوند و یا در نتیجه این ذرات از پایین ترین حالت انرژی خود به حالت هایی با انرژی بیشتر ارتقاء می یابند.
آشنایی با برخی معرفهای آزمایشگاهی
۱۳۹۵/۰۴/۰۷
12:53
|
آشنایی با برخی معرفهای آزمایشگاهی:
معرف تالنز:Tollens Reagent)):
از این معرف برای شناسایی آلدهید ها استفاده میشود. البته این معرف به آسیلوئینها- دی فنیل آمینها-آلفا نفتول و برخی فنلها نیز جواب مثبت میدهد.چون این معرف اگر خیلی بماند احتمال انفجار دارد بنابراین همیشه باید به مقدار مورد نیاز تهیه شود و اگر اضافی آمد دور ریخته شود.
برای تهیه این معرف در یک لوله آزمایش 2 میلی لیتر از محلول نیترات نقره 5% بریزید.سپس 1 قطره از محلول 10% سود به آن بیفزایید.
به این لوله قطره قطره آمونیاک 2% اضافه کنید تا اکسید نقره را حل کند و وقتی اکسید نقره حل شد دیگر آمونیاک اضافه نکنید.
معرف آمونیوم هگزانیتراتو سریم(IV):
از این معرف برای شناسایی عامل OH الکلی استفاده میشود.برای تهیه این معرف ابتدا 13 میلی لیتر اسید نیتریک غلیظ را به 400 میلی لیتر آب مقطر اضافه کرده و مقدار 6/109 گرم آمونیوم هگزانیتراتو سریم را بدان اضافه کنید و تکان دهید تا حل شود.سپس حجم محلول را با آب مقطر به 500 میلی لیتر برسانید. این معرف تا یک ماه قابل استفاده است.
معرف تالنز:Tollens Reagent)):
از این معرف برای شناسایی آلدهید ها استفاده میشود. البته این معرف به آسیلوئینها- دی فنیل آمینها-آلفا نفتول و برخی فنلها نیز جواب مثبت میدهد.چون این معرف اگر خیلی بماند احتمال انفجار دارد بنابراین همیشه باید به مقدار مورد نیاز تهیه شود و اگر اضافی آمد دور ریخته شود.
برای تهیه این معرف در یک لوله آزمایش 2 میلی لیتر از محلول نیترات نقره 5% بریزید.سپس 1 قطره از محلول 10% سود به آن بیفزایید.
به این لوله قطره قطره آمونیاک 2% اضافه کنید تا اکسید نقره را حل کند و وقتی اکسید نقره حل شد دیگر آمونیاک اضافه نکنید.
معرف آمونیوم هگزانیتراتو سریم(IV):
از این معرف برای شناسایی عامل OH الکلی استفاده میشود.برای تهیه این معرف ابتدا 13 میلی لیتر اسید نیتریک غلیظ را به 400 میلی لیتر آب مقطر اضافه کرده و مقدار 6/109 گرم آمونیوم هگزانیتراتو سریم را بدان اضافه کنید و تکان دهید تا حل شود.سپس حجم محلول را با آب مقطر به 500 میلی لیتر برسانید. این معرف تا یک ماه قابل استفاده است.
لوازم معمولی آزمایشگاه
۱۳۹۵/۰۴/۰۷
12:52
|
لوازم معمولی آزمایشگاه بر اساس جنس به چند دستهی کلی تقسیم میشود:
وسایل شیشهای یا پلاستیکی
آبفشان یا پیسِت ( Wash bottle )
ارلن مایر ( Conic Flask - Erlenmeyer )
استوانه مدرج یا مزور ( Graduated Cylinder )
بالن ( Flask )
بالن ژوژه ( Graduated Flask )
بشر (Beaker )
بورت ( Burrete )
پیپت ( Pipette )
دسیکاتور( ( Desicator
شیشه ساعت ( Watch Glass )
قطره چکان ( Dropper )
قیف ( Funnel )
لوله آزمایش ( Test Tube )
مبرد ( Condenser )
وسایل چینی
بوته چینی ( Crucible Procelain )
قیف بوخنر ( Buchner Funnel )
کپسول چینی ( Evaporating Dish )
وسایل فلزی
اسپاتول - قاشقک ( Spatula )
پایه ( Support Stand )
جای لوله آزمایش ( Test Tube Support )
چراغ بونسن ( Bunsen Burner )
سه پایه ( Clamp )
گیره ( Clamp Holder )
وسایل شیشهای یا پلاستیکی
آبفشان یا پیسِت ( Wash bottle )
ارلن مایر ( Conic Flask - Erlenmeyer )
استوانه مدرج یا مزور ( Graduated Cylinder )
بالن ( Flask )
بالن ژوژه ( Graduated Flask )
بشر (Beaker )
بورت ( Burrete )
پیپت ( Pipette )
دسیکاتور( ( Desicator
شیشه ساعت ( Watch Glass )
قطره چکان ( Dropper )
قیف ( Funnel )
لوله آزمایش ( Test Tube )
مبرد ( Condenser )
وسایل چینی
بوته چینی ( Crucible Procelain )
قیف بوخنر ( Buchner Funnel )
کپسول چینی ( Evaporating Dish )
وسایل فلزی
اسپاتول - قاشقک ( Spatula )
پایه ( Support Stand )
جای لوله آزمایش ( Test Tube Support )
چراغ بونسن ( Bunsen Burner )
سه پایه ( Clamp )
گیره ( Clamp Holder )
اندازه گیری غلظت یون فسفات در آب
۱۳۹۵/۰۴/۰۷
12:52
|
اندازه گیری غلظت یون فسفات در آب
محلولهای مورد نیاز :
مولیبدات آمونیوم :25 گرم (NH4)6MO7O24.4H2O رادر
175 سی سی آب مقطر حل کنید .با احتیاط مقدار280 سی سی اسید
سولفوریک غلیظ را به 400 سی سی آب مقطر اضافه کرده آنرا سرد
کنید . محلول مولیبدات آمونیوم را به محلول فوق افزوده و حجم آنرا با
آب مقطر به یک لیتر برسانید .
محلولهای مورد نیاز :
مولیبدات آمونیوم :25 گرم (NH4)6MO7O24.4H2O رادر
175 سی سی آب مقطر حل کنید .با احتیاط مقدار280 سی سی اسید
سولفوریک غلیظ را به 400 سی سی آب مقطر اضافه کرده آنرا سرد
کنید . محلول مولیبدات آمونیوم را به محلول فوق افزوده و حجم آنرا با
آب مقطر به یک لیتر برسانید .
آزمایش HPC
۱۳۹۵/۰۴/۰۷
12:50
|
HPC[1] تعداد کلنی های باکتریایی داخل یا روی محیط های جامد حاوی ترکیبات آلی نظیر منابع انرژی و کربن اطلاعاتی را درمورد غلظت و تراکم باکتریهای هتروتروفیک قابل کشت در آب و یا دیگر
محیط های مورد بررسی به ما می دهد. این مورد به عنوان شمارش بشقابی هتروتروفیک (HPC) خوانده می شود که در ابتدا توسط کخ[2]در سال 1881 مورد استفاده قرار گرفت و اولین ابزار نشان دهندة کیفیت میکروبی آب (تصفیه شده ) بود. چند سال بعد این روش در تعدادی از کشورهای اروپایی به کار گرفته شد(8).
در آغاز قرن بیستم روش ها و محیط های متعددی جهت تشخیص شاخص های باکتریایی مدفوعی ابداع شد. اما شیوع کریپتوسپوریدیوزیس[3] میلواکی[4] در سال 1993 مشخص نمود که عدم وجود کلیفرمها همیشه نمی تواند بیانگر اطمینان از سلامت میکروبی آب باشد(9). مقادیر HPC می تواند اطلاعاتی را در مورد میزان فعالیت میکروبی در آب ارائه نماید و بنابراین می تواند جهت کنترل و بهینه سازی فرآیندهای تصفیه و روشها و فعالیتهای مهندسی مربوط به تصفیه و توزیع به کار رود(10).
محیط های مورد بررسی به ما می دهد. این مورد به عنوان شمارش بشقابی هتروتروفیک (HPC) خوانده می شود که در ابتدا توسط کخ[2]در سال 1881 مورد استفاده قرار گرفت و اولین ابزار نشان دهندة کیفیت میکروبی آب (تصفیه شده ) بود. چند سال بعد این روش در تعدادی از کشورهای اروپایی به کار گرفته شد(8).
در آغاز قرن بیستم روش ها و محیط های متعددی جهت تشخیص شاخص های باکتریایی مدفوعی ابداع شد. اما شیوع کریپتوسپوریدیوزیس[3] میلواکی[4] در سال 1993 مشخص نمود که عدم وجود کلیفرمها همیشه نمی تواند بیانگر اطمینان از سلامت میکروبی آب باشد(9). مقادیر HPC می تواند اطلاعاتی را در مورد میزان فعالیت میکروبی در آب ارائه نماید و بنابراین می تواند جهت کنترل و بهینه سازی فرآیندهای تصفیه و روشها و فعالیتهای مهندسی مربوط به تصفیه و توزیع به کار رود(10).
استاندارد روش نمونه گیری از پسآبهای صنعتی
۱۳۹۵/۰۴/۰۷
12:49
|
استاندارد روش نمونه گیری از پسآبهای صنعتی
1 ـ هدف و دامنه کاربرد
هدف از ارائه این استاندارد تعیین روشی جهت نمونهگیری از پسآبهای صنعتی است که در آن اصول مشخصی برای یکنواخت کردن روشهای مختلف نمونهگیری تدوین شده و این روش در مقیاس عمومی قابل اجراء بوده و در موارد خاص نیز احتمالا کاربرد خواهد داشت .
2 ـ اصطلاحات و تعاریف
2-1 نمونهگیری : واژه نمونهگیری که در این استاندارد بکار میرود عبارتست از برداشتن قسمتی از پسآب که نمایانگر کل پسآب مورد نظر باشد .
2-2 فاضلاب خام 1 : عبارتست از آبی که پس از ورود به واحد صنعتی و گردش در مراحل مورد نظر به مواد موجود آلوده میگردد .
2-3 پس آب صنعتی 2 : فاضلابی است که عمل پالایش جهت کاهش آلودگی در مورد آن انجام گرفته است .
3 ـ نکات مهم در نمونهبرداری 3
3-1 هدف اصلی نمونهگیری بدست آوردن قسمت کوچکی از پس آب صنعتی است که نمایانگر خصوصیات واقعی پس آب باشد و مهمترین عوامل اساسی برای رسیدن باین مقصود عبارتند از :
" نقطه نمونهگیری " , " زمان و تناوب نمونهگیری " , " حفظ ترکیبات نمونه تا زمان اجرای آزمایش ."
3-2 در هر روش نمونهبرداری قواعد عمومی زیر باید بکار رود :
3-2-1 نمونهها باید نشان دهنده وضعیت موجود در نقطهای باشد که از آن محل برداشت انجام گرفته است .
3-2-2 نمونهها باید دارای حجم مناسب به نحوی باشد که امکان تجدیدپذیری آزمون به تعداد مورد نظر در روش آزمون مربوطه فراهم گردد .
3-2-3 نمونهها باید طبق روشی جمعآوری , بستهبندی و حمل و نقل گردد که مراقبتهای لازم جهت تأمین عدم تغییر در ترکیبات و خصوصیات ویژه آن تا مرحله تجزیه در آزمایشگاه درباره آن اعمال شده باشد .
1 ـ هدف و دامنه کاربرد
هدف از ارائه این استاندارد تعیین روشی جهت نمونهگیری از پسآبهای صنعتی است که در آن اصول مشخصی برای یکنواخت کردن روشهای مختلف نمونهگیری تدوین شده و این روش در مقیاس عمومی قابل اجراء بوده و در موارد خاص نیز احتمالا کاربرد خواهد داشت .
2 ـ اصطلاحات و تعاریف
2-1 نمونهگیری : واژه نمونهگیری که در این استاندارد بکار میرود عبارتست از برداشتن قسمتی از پسآب که نمایانگر کل پسآب مورد نظر باشد .
2-2 فاضلاب خام 1 : عبارتست از آبی که پس از ورود به واحد صنعتی و گردش در مراحل مورد نظر به مواد موجود آلوده میگردد .
2-3 پس آب صنعتی 2 : فاضلابی است که عمل پالایش جهت کاهش آلودگی در مورد آن انجام گرفته است .
3 ـ نکات مهم در نمونهبرداری 3
3-1 هدف اصلی نمونهگیری بدست آوردن قسمت کوچکی از پس آب صنعتی است که نمایانگر خصوصیات واقعی پس آب باشد و مهمترین عوامل اساسی برای رسیدن باین مقصود عبارتند از :
" نقطه نمونهگیری " , " زمان و تناوب نمونهگیری " , " حفظ ترکیبات نمونه تا زمان اجرای آزمایش ."
3-2 در هر روش نمونهبرداری قواعد عمومی زیر باید بکار رود :
3-2-1 نمونهها باید نشان دهنده وضعیت موجود در نقطهای باشد که از آن محل برداشت انجام گرفته است .
3-2-2 نمونهها باید دارای حجم مناسب به نحوی باشد که امکان تجدیدپذیری آزمون به تعداد مورد نظر در روش آزمون مربوطه فراهم گردد .
3-2-3 نمونهها باید طبق روشی جمعآوری , بستهبندی و حمل و نقل گردد که مراقبتهای لازم جهت تأمین عدم تغییر در ترکیبات و خصوصیات ویژه آن تا مرحله تجزیه در آزمایشگاه درباره آن اعمال شده باشد .
PH متری
۱۳۹۵/۰۴/۰۷
12:48
|
PH متری:
PH آب غلظت یون های هیدروژن اسیدیته یا قلیایی بودن آن را مشخص می کند.آب خالص به میزان خیلی کم به یون های H و OH تجزیه می شود. PH آب آشامیدنی معمولا باید در حدود 7 (خنثی) باشد. در حالتی که PH کمتر از 7 باشد ، آب حالت اسیدی و در صورت PH بالای 7 آب خاصیت قلیایی به خود می گیرد.
هرچه PH آب از PH خنثی آب پایین تر باشد حلالیت آهن در آب بیشتر می شود،از این رو در صنایع مختلف برای جلوگیری از خوردگی آب، PH آب را بالاتر از خنثی تنظیم می کنند.سرعت خورندگی ناشی از اسیدی بودن آب با افزایش دما افزایش می یابد، بنابراین در دماهای زیاد بالا نگهداشتن PH آب کاملا ضرورت دارد.
PH آب آلوده شده اساسا رابطه بین دی اکسید کربن آزاد و مقدار بی کربنات و کربنات را نشان می دهد.آبهای طبیعی معمولا دارای PH بین 4 تا 9 می باشند.و اکثر آنها به علت انحلال کربنات ها و بی کربنات های قلیایی پوسته ی زمین کمی قلیایی می باشند.
PH آب غلظت یون های هیدروژن اسیدیته یا قلیایی بودن آن را مشخص می کند.آب خالص به میزان خیلی کم به یون های H و OH تجزیه می شود. PH آب آشامیدنی معمولا باید در حدود 7 (خنثی) باشد. در حالتی که PH کمتر از 7 باشد ، آب حالت اسیدی و در صورت PH بالای 7 آب خاصیت قلیایی به خود می گیرد.
هرچه PH آب از PH خنثی آب پایین تر باشد حلالیت آهن در آب بیشتر می شود،از این رو در صنایع مختلف برای جلوگیری از خوردگی آب، PH آب را بالاتر از خنثی تنظیم می کنند.سرعت خورندگی ناشی از اسیدی بودن آب با افزایش دما افزایش می یابد، بنابراین در دماهای زیاد بالا نگهداشتن PH آب کاملا ضرورت دارد.
PH آب آلوده شده اساسا رابطه بین دی اکسید کربن آزاد و مقدار بی کربنات و کربنات را نشان می دهد.آبهای طبیعی معمولا دارای PH بین 4 تا 9 می باشند.و اکثر آنها به علت انحلال کربنات ها و بی کربنات های قلیایی پوسته ی زمین کمی قلیایی می باشند.