تصفیه بیولوژیکی به روش لاگونهای هوادهی Aerated Lagoons
بهره برداری از لاگونها هوادهی مانند سیستم لجن فعال میباشد با این تفاوت که بدون برگشت لجن عمل می نمایند. از لحاظ تاریخی این نوع لاگونها دراثر اصلاحاتی که روی استخرهای تثبیت فاضلاب در مناطق معتدله (مواردی که از هوادهی مکانیکی برای تامین اکسیژن مورد نیاز جلبکها در زمستان استفاده میشد) صورت گرفت ، بوجود آمدند. البته باید گفت پس از اینکه دستگاههای هوادهی در برکه شروع بکار کردند، جلبکها ناپدید شده وبه جای آنها توده های فعال بیو لوژیکی مشابه آنچه در لجن فعال وجود دارد جایگزین شدند. درحال حاضر لاگونهای هوادهی بصورت واحدهای لجن فعال بدون برگشت لجن وبا حالت اختلاط کامل طراحی میگردند.
توسط لاگونهای هوادهی میتوان به کاهش ۵BOD بیش از ۹۰ درصد بازمان ماند نسبتا” طولانی (۲ تا ۶ روز) دست یافت .
درزمان ماند کمتر از دوروز بعلت کوتاه بودن بیش از حد زمان ، فلوکهای بیولوژیکی تشکیل نمیشوند وبه همین دلیل پیشنهاد نمیگردند (هرچند که غلظت لجن فعال درحدود۱/mg400-200 میباشد، برخلاف آنکه درسیستمهای معمولی تصفیه فاضلاب و برکه های اکسیدداسیون غلظت لجن فعال درحدود ۱/mg6000-2000 است).
لاگونهای هوادهی در بعضی موارد بعنوان واحدهای پیش تصفیه قبل از یک سری از استخرها مورد استفاده قرار میگیرند وبخصوص بعضی اوقات به عنوان مرحله دوم تصفیه جهت افزایش ظرفیت برکه ها مورد استفاده قرار میگییرند وهمچون سایر واحدهای لجن فعال لاگونهای هوادهی جهت حذف باکتریهای کلی فرم مدفوعی بطور کامل موثر نمیباشند(۹۵-۹۰ درصد کارائی جهت کاهش باکتریهای کلی فرم مدفوعی دارند) لذا به تصفیه هرچه بیشتر در این سیستم نیاز دارد.
بسته به اندازه ،نوع، حالت وقدرت هواده ها، لاگونهای هوادهی به دو صورت کاملا” معلق شده ویا جزئی معلق شده طراحی میشوند وچون پسآب استخرهای هوادهی حاوی مواد معلق بیولوژیکی است باید قبل از تخلیه توسط عمل ته نشینی جدا و حذف شوند لذا استخر ته نشینی یکی از اجزاء معمول این سیستم میباشد وبدین منظور ازیک استخر خاکی جهت ته نشینی استفاده میشود.
میکرو بیولوژی لاگونهای هوادهی بسیار شبیه سیستم لجن فعال بوده و برخی اختلافات موجود بخاطر سطح بزرگ هوادهی است که نتیجتا” تاثیر دما دراین سیستم بیشتر از سیستم متداول لجن فعال خواهد بود.
محاسن اصلی لاگونهای هوادهی نسبت به سیستم لجن فعال عبارتنداز:
الف: بعلت اینکه این لاگونها دارای حجم زیادی میباشند، فاضلاب ورودی به این لاگونها به سرعت رقیق شده ودر نتیجه توانائی تحمل بارهای ناگهانی shock-loads آن بیشتر ازسیستم لجن فعال است.
ب: احتیاج به برگشت لجن نیست .
ج: ساختن آن مستلزم کارهای خاکی است که اصولا” ارزان قیمت میباشد اما درمقابل، زمین مورد نیاز بیشتر از سیستم لجن فعال است و پسآب خروجی کدرتر است . راندمان حذف ۵BOD دراین لاگونها ۸۵ درصد میباشد که درصورت بهره برداری صحیح این راندمان به بیش از ۹۰ درصد هم میرسد.
معایب لاگونهای هوادهی:
– نسبت به سیستمهای تصفیه لجن فعال وصافیهای چکنده نیاز به زمین زیادتری دارد.
– عملکردسیستم تقریبا” تحت کنترل نبوده وتاحدودی تابع شرایط محیطی میباشد.
– نسبت به سایر سیستمهای تصفیه نیاز به انرژی الکتریکی بیشتری دارد.
– همانند سیستمهای لجن فعال وصافیهای چکنده نیاز به تجهیزات مکانیکی و برقی دارد.
– مسئله تبخیر آب دراین سیستم نیز تاحدودی قابل ملاحظه میباشد.
صفحات جداگانه مرجع تخصصی آب و فاضلاب - سه شنبه هفدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
محاسبه عمق نرمال در کانالهای ذوزنقه ای و مستطیلی - جمعه بیست و هفتم اسفند ۱۳۹۵
برترین سایت های مدیریت پروژه و مدیریت ساخت سال 95 - پنجشنبه بیست و ششم اسفند ۱۳۹۵
کنفرانس های مدیریت ساخت و پروژه - شنبه چهاردهم اسفند ۱۳۹۵
مکانیزم آلوده شدن آبهای زیرزمینی - جمعه ششم اسفند ۱۳۹۵
اصطلاحات آب و فاضلاب و محیط زیست - جمعه ششم اسفند ۱۳۹۵
دانشگاه های دارای رشته آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
کنفرانس های آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
ژورنال های تخصصی آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
عناوین پایان نامه های رشته آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
قانون بیمههای اجتماعی کارگران ساختمانی - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
کتاب های تخصصی مدل سازی اطلاعات ساختمان - یکشنبه بیست و چهارم مرداد ۱۳۹۵
Business Case - شنبه بیست و سوم مرداد ۱۳۹۵
آشنائي با سيستم مديريت امنيت اطلاعات (ISMS) - جمعه بیست و دوم مرداد ۱۳۹۵
مفاهیم پایه استانداردهای مدیریت - پنجشنبه بیست و یکم مرداد ۱۳۹۵
برگزاری تور آموزشی پرینس 2 Prince2 - سه شنبه نوزدهم مرداد ۱۳۹۵
سیستم مدیریت تغییر پروژه - یکشنبه هفدهم مرداد ۱۳۹۵
نقش منشور پروژه در کامیابی پروژه - شنبه شانزدهم مرداد ۱۳۹۵
دفاتر مدیریت پروژه - جمعه پانزدهم مرداد ۱۳۹۵
کلیات آزمون های کنترل کیفی آب - پنجشنبه چهاردهم مرداد ۱۳۹۵
مدیریت پیشبرانه پروژه: بر اساس یک دیدگاه استراتژیک مدیریت پروژه توسط شبیه سازی - چهارشنبه سیزدهم مرداد ۱۳۹۵
کدورت و مواد معلق در تصفیه خانه آب - چهارشنبه سیزدهم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیتروژن کل - سه شنبه دوازدهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار مواد آلی در آب - دوشنبه یازدهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار کرومات در آب - یکشنبه دهم مرداد ۱۳۹۵
پروژه های متعادل کننده ی جامعه و محیط؛ یک پروژه، برنامه و رویکرد پورت فولیو - یکشنبه دهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار اکسید آلومنیوم درآب - شنبه نهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار هیدرازین در آب - جمعه هشتم مرداد ۱۳۹۵
روش افزایش استاندارد – اندازه گیری کرم (سه) در نمونه آب شهر - پنجشنبه هفتم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیترات NO3- - چهارشنبه ششم مرداد ۱۳۹۵
Tailor it - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
استفاده گیاهان برای تصفیه فاضلاب - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری کلسیم Ca2 - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری سیانید در آب اندازه گیری سیانید در آب - دوشنبه چهارم مرداد ۱۳۹۵
تفسیر نتایج آزمایشگاهی + جدول - یکشنبه سوم مرداد ۱۳۹۵
محلول سازی - شنبه دوم مرداد ۱۳۹۵
تهیه منشور برای پروژه - جمعه یکم مرداد ۱۳۹۵
کلر زنی مخازن آب - جمعه یکم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیتریت در آب آشامیدنی - پنجشنبه سی و یکم تیر ۱۳۹۵
شاخص های موفقیت - پنجشنبه سی و یکم تیر ۱۳۹۵
روش صحیح کلرسنجی آب - چهارشنبه سی ام تیر ۱۳۹۵
استاندارد روش روزمره نمونه گیری آب - سه شنبه بیست و نهم تیر ۱۳۹۵
منابع کارشناسی ارشد؛ محیط زیست، بهداشت محیط، عمران آب و فاضلاب - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
وظایف مسئول برنامه ریزی و کنترل پروژه در یک پروژه - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
تعیین کدورت آب - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
فلیم فتومتر - یکشنبه بیست و هفتم تیر
بررسی روشهای جمع آوری فاضلاب
۱-سیستم جداگانه جمع آوری فاضلاب بهداشتی از فاضلاب سطحی:
مزایای این سیستم : دبی ورودی به تصفیه خانه فاضلاب کم میشود؛ به عمل تصفیه روی سیلاب نیاز نخواهد بود؛ آب رودخانه آلوده نمی شود؛ قطر لوله ها کم میشود؛ چنانچه نیازی به کاربرد ایستگاه پمپاژ داشته باشیم حجم کمتری از فاضلاب پمپ شده و این موجب صرفه جویی میشود.
معایب: در اثر پایین بودن قطر لوله ها ممکن است گرفتگی لوله پیش بیاید؛ اجرای دو سیستم لوله کشی مجزا پرهزینه است؛ کانال های جمع آوری فاضلابهای سطحی تنها در هنگام بارندگی مورد استفاده قرار میگیرد.
تعیین دبی وطراحی شبکه فاضلاب به صورت مجزا
با بزرگ شدن شهرها و افزایش جمعیت آنها و گسترش صنایع و کارخانه ها از سوی دیگر، مسئله آلودگی محیط زیست روز به روز اهمیت بیشتری پیدا می کند.
با گسترش زندگی ماشینی و به علت بی توجهی افراد به منابع همگانی هر روز انواع بیشتری از آلودگی محیط زیست آدمیان و حیوانات را آلوده تر و زندگی را تهدید می کند.
وجود فاضلاب ها یکی از عوامل آلودگی محیط زیست هستند و لذا بایستی آنها را جمع آوری و از شهرها بیرون آورد. نخست باید آنها را پلایش و تصفیه کرد و سپس به گردش آب در طبیعت برگرداند.
جمع آوری گنداب ها و پساب ها از شهر ها از دیدگاه های ذیل لازم و ضروری است:
– بهداشت همگانی
– نظم محیط زیست
– کاربرد مجدد فاضلاب
– تغذیه سفره های آب زیر زمینی
۳-۲- تعیین مقدار فاضلاب تولید شده در یک شهر (دبی طرح):
۱-فاضلاب های خانگی که شامل آب حاصل از شستشو، حمام، پخت و پز و … می باشد.
۲-فاضلاب های صنعتی شامل آب حاصل از استفاده در کارخانه ها و کارگاه ها.
۳-فاضلاب های ناشی از بارندگی، روان آب های سطحی
روش های مختلفی برای محاسبه دبی فاضلاب وجود دارد که یک روش استفاده از آیین نامه ۳-۱۱۸ سازمان برنامه و بودجه است.
به طور کلی فاضلاب شهری از چهار قسمت عمده تشکیل شده است، که عبارتند از:
الف- فاضلاب خانگی
ب- فاضلاب صنعتی
ج- فاضلاب سطحی آب باران
د- فاضلاب حاصل از نشت آب در مجاری فاضلاب
۳-۳- روش های جمع آوری فاضلاب به صورت کامل:
در این روش که در آن آب باران و فاضلاب های خانگی و صنعتی به وسیله ی شبکه هایی از شهر بیرون برده می شوند. برای اجرای جمع آوری کامل دو روش ممکن است مورد استفاده قرار گیرند:
۱-روش مجزا
۲-روش درهم(جمع آوری همزمان رواناب سطحی و فاضلاب خانگی در یک مجرا)
جمع آوری فاضلاب به روش مجزا:
در این روش فاضلاب های خانگی و صنعتی در یک شبکه ی لوله کشی به تصفیه خانه هدایت شده و فاضلاب های ناشی از آب باران در شبکه ای دیگر و به شکل مجزا مستقیماً به رودخانه فرستاده می گردد. در مراحل ذیل به طراحی این نوع از شبکه جمع آوری فاضلاب می پردازیم. با توجه به مطالب فوق فاضلاب شبکه جمع آوری مجزا شامل موارد ذیل است:
– فاضلاب خانگی
– فاضلاب صنعتی
– فاضلاب حاصل از نشت آب در مجاری فاضلاب
تعیین ضریب بهره برداری:
در طرح شبکه ی فاضلاب شهرهای موجود و برای محاسبه ی مقدار فاضلاب باید توجه داشت که به علل اقتصادی و فنی ممکن است برخی از خانه های شهر در مرحله های گوناگون بهره برداری از شبکه داوطلب گرفتن انشعاب فاضلاب نگردند. به همین علت برای تعیین مقدار فاضلاب از ضریب بهره برداری استفاده می شود به عبارت دیگر ضریب بهره برداری عبارت است از درصد مشترکینی که در مقاطع مختلف بهره برداری، از شبکه استفاده می نمایند و به شبکه متصل می شوند. (آیین نامه: بند ۲-۶)
تعیین ضریب حداکثر جریان فاضلاب:
دبی فاضلاب در لوله های شبکه جمع آوری تحت تاثیر نوسان هایی است که شدت آن به تعداد جمعیت منطقه، شرایط آب و هوایی، توپوگرافی و خصوصیات شهر بستگی دارد. در هر مورد این ضریب با توجه به اندازه گیری های محلی و یا آمار موجود در سایر شهرهای مشابه انتخاب می گردد. در صورت عدم وجود آمار قابل ملاحظه از میزان نوسان های فاضلاب، توصیه می شود برای جمعیت های تا یک میلیون نفر مقدار این ضریب از رابطه ذیل محاسبه گردد(آیین نامه: بند ۴-۲)
kmax=5/P0.167
تعیین ضریب حداقل جریان فاضلاب:
در صورت عدم وجود آمار قابل ملاحظه از میزان نوسان های فاضلاب توصیه می شود که مقدار ضریب حداقل جریان از رابطه ذیل محاسبه گردد: (آیین نامه: بند ۴-۳)
kmin=P0.167/5
در این رابطه P جمعیت بر حسب هزار نفر می باشد.
تعیین متوسط مقدار سرانه فاضلاب خانگی:
با در نظر گرفتن شرایط اقلیمی و اجتماعی مناطق مختلف ایران، مقدار ۷۰ تا ۹۰ درصد آب مصرفی خانگی (بدون فضای سبز خانگی و عمومی و تلفات آب)، عمومی، صنعتی و تجاری تبدیل به فاضلاب می گردد.
(آیین نامه: بند ۴-۱)
ضـریب اخـتلاط فاضـلاب باران با فاضلاب خانـگی یا ضریب نوسانات آب که به مقدار سرانه فاضلاب خانگی افزوده می شود(اتصال غیر مجاز) بسته به شکل ساختمانی شبکه بین ۱۰ تا ۳۰ درصد متغیر است.
× ضریب تبدیل آب به فاضلاب × ضریب حداکثر (یا حداقل) جریان فاضلاب = حداکثر(یاحداقل)مقدار فاضلاب
× (مصرف سرانه تجاری آب + مصرف سرانه عمومی آب + مصرف سرانه خانگی آب) ×
ضریب اختلاط فاضلاب باران × جمعیت شهر در پایان دوره طرح × ضریب بهره برداری از شبکه ×
*در ضورت برداشتن ضرایب حداقل و حداکثر مقدار متوسط به دست می آید.
۲- سیستم مشترک جمع آوری فاضلاب بهداشتی و فاضلاب سطحی:
مزایای این سیستم: قطر لوله ها زیاد وامکان گرفتگی لوله ها کم است؛ فاضلاب بخاطر اختلاط با سیلاب رقیق میشود؛ از انجا که تنها یک خط لوله کار گذاشته میشود ارزانتر است؛ تعمیر و نگهداری شبکه نیاز به لوازم لوله بازکنی پیچیده ندارد.
معایب: سیلاب با فاضلاب مخلوط شده و آلودگی محیطی را پیش می آورد؛ در روزهای بارانی شبکه خوب عمل میکند و در مواقع دیگر بخاطر زیاد بودن قطر مجاری تامین سرعت خودشستشویی مشکل است؛ بخاطر زیاد بودن قطر لوله های بکار رفته در شبکه حمل و نقل آنها مشکل است؛ در اثر رگبارهای شدید پیش بینی نشده ممکن است شبکه نتواند تمام سیلاب را منتقل کند.
۳ -سیستم مرکب :
مزایا: در زمینه گرفتگی لوله های فاضلاب مشکلی وجود ندارد، در این سیستم واحدهای مسکونی مجازند ابهای سطحی خود را به فاضلابرو وارد نمایند، این سیستم مزایای هریک از دو سیستم یادشده قبلی را دارد.
معایب: بار وارد بر پمپها و واحدهای تصفیه اندکی بالاتر است؛ ممکن است جریان فاضلاب در طی فصول خشک کم باشد.
مبانی هیدرولیکی شبکه جمع آوری فاضلاب
اساس محاسبات جمع آوری فاضلاب در این طرح رابطه مانینگ ضریب n بستگی به جنس فاضلابروها دارد و تغییرات عمق جریان اثر محسوسی در مقدار آن ندارد. این ضریب برای فاضلابروها بین ۰٫۰۱ تا ۰٫۰۱۵متغیراست.
برای این که شبکه فاضلاب بتواند در دوره بهره برداری کارآئی لازم را داشته باشد لازم است از یک سو ته نشین مواد معلق سبب گرفتگی فاضلابروها نشود و از سوی دیگر مواد معلق سخت مانند شن و ماسه موجب فرسایش کف فاضلابروها نگردد برای جلوگیری از بروز موارد یاد شده، رعایت تمهیدات فنی زیر در طراحی شبکه فاضلاب ضروریست.
– سرعت حداقل
با تکیه بر نتایج حاصل از آزمایشات مختلف و با توجه به وزن مخصوص مواد آلی موجود در فاضلاب، حداقل سرعت لازم برای جلوگیری از ته نشینی اینگونه مواد در فاضلاب حدود ۰٫۳متر در ثانیه و حداقل سرعت لازم برای جلوگیری از ته نشینی مواد معلق معدنی مانند شن و ماسه حدود ۰٫۶تا ۰٫۷۵متر در ثانیه می باشد.
البته محاسبه و تعیین حداقل سرعت موجود در فاضلابروهای شهرها و کنترل آن مسئله بسیار مهم و پیچیده ای است زیرا به علت نوسانهای تولید فاضلاب ممکن است در ساعتهایی از شب سرعت واقعی در برخی از فاضلابروها نزدیک به صفر رسیده و ته نشین شدن مواد معلق در آن اجتناب ناپذیر گردد. ولی باید در ساعتهایی از روز سرعت جریان در آن به اندازه ای زیاد شود که مقطع لوله، دست کم برای یکبار در شبانه روز پر گردد و مواد ته نشین شده شسته شوند، که در این طرح با استفاده از نتایج آزمایشگاهی و تجارب موجود کوشش می شود تا حداقل سرعت یاد شده در فاضلابروها رعایت گردد.
– سرعت شستشو
سرعت جریانی که بتواند مواد ته نشین شده در کانال و مجاری فاضلاب را به حرکت درآورد، سرعت شستشو نامیده می شود. مقدار سرعت در فاضلابروها با احتساب دبی حداکثر در سال شروع بهره برداری نبایستی از سرعت شستشو کمتر گردد تا حداقل یکبار در شبانه روز مواد ته نشین شده شستشو و انتقال یابد. طبق پیش نویس استاندارد صنعت آب کشور حداقل سرعت شستشو در فاضلابروها را معادل ۰٫۷۵لیتر در ثانیه توصیه شده است. ضمناً در فاضلابروهای اصلی که عمق فاضلاب در اکثر مواقع بیشتر از نصف لوله است، می توان قبول نمود به جای تامین سرعت شستشو، سرعت جریان در حالت نیمه پر از ۰٫۶متر در ثانیه کمتر نگردد.
– سرعت حداکثر
اهمیت توجه به حداکثر سرعت جریان فاضلاب به اندازه حداقل آن نمی باشد. تنها از نقطه نظر مقاومت لوله ها به سایش می باشد که می بایست سرعت از حدی بیشتر نگردد، البته جنس لوله های مصرفی شبکه جمع آوری فاضلاب در مطالعات فاز یک بطور کامل مورد بررسی قرار می گیرد
– محدودیت شیب
شیب فاضلابروها باید به اندازه ای باشد که سرعتهای حداقل و حداکثر تامین گردد. در صورتیکه به علت کمی شیب محل، تامین سرعتهای فوق الذکر اقتصادی نباشد برای شستشوی فاضلابروها پیش بینی های لازم بعمل آید.
حداقل شیب فاضلابروها هیچگاه نباید از ۰٫۰۰۰۵کمتر گردد چنانچه شیب فاضلابروها از مقدار مجاز نیز بیشتر گردد، سرعت از سرعت حداکثر بیشتر می شود. برای جلوگیری از این مسئله در نقاطی، افزایش عمقی در منولهای ابتدای لوله ها جهت کاهش شیب در نظر گرفته می شود این اختلاف عمق در دهانه های بازدید و ویژه ای بنام دهانه های ریزشی انجام می گیرد.
-محدودیت ارتفاع فاضلاب
از جمله مواردی که باید در طراحی شبکه فاضلاب در نظر گرفته شود ارتفاع فاضلاب در لوله ها می باشد. چون حرکت فاضلاب سبب آزاد شدن گازهای درون آن
می گردد. باید پس از برآورد جریان حداکثر، اقطار شبکه به صورتی طراحی شوند که تا قطر ۵۰۰ م.م. حداکثر ۵/۰ و از قطر ۵۰۰ م.م. بالا حداکثر ۰٫۸ قطر لوله با فاضلاب پر شود و حداقل فضایی برای تهویه طبیعی و خروج گازها باقی باشد.
از طرفی بعلت امکان وجود مواد درشت و معلق در فاضلاب و امکان گیر کردن این مواد به کف لوله و در نتیجه ته نشین شدن آنها، برای ارتفاع فاضلاب در لوله ها نیز حداقلی پیش بینی می گردد. این حداقل از یک سو نباید کمتر از۰٫۱قطر لوله باشد و از سوی دیگر در لوله های با قطر کم نباید از ۲ تا ۳ سانتی متر کمتر گردد.
– عمق فاضلابروها
عمق فاضلابروها باید به اندازه ای باشد که بتوان انشعابات خانگی را با شیب مناسب به آنها وصل نمود. علاوه بر این در انتخاب عمق نصب لوله های فاضلاب موارد زیر باید مدنظر قرار گیرد.
-آسیب پذیری لوله در مقابل بارهای خارجی
-سطح آب زیرزمینی منطقه مورد مطالعه
-میزان درجه حرارت محیط در فصل سرما
-سایر تاسیسات زیرزمینی شهر
-حجم عملیات خاکبرداری و سرمایه گذاری
-جنس خاک و ریزشی بودن آن
– محدودیت قطر
حداقل اندازه قطر فاضلابروها باید به گونه ای در نظر گرفته شود که اجسامی که بطور معمول در شبکه وارد می شوند باعث انسداد آن نگردد. با توجه به این مسئله و طبق توصیه پیش نویس استاندارد صنعت آب کشور، حداقل قطر لوله های فاضلاب برای خیابانهای اصلی و فرعی ۲۰۰ میلیمتر و برای لوله های اتصال خانگی ۱۵۰ میلیمتر در نظر گرفته می شود.
– ضریب بهره برداری از شبکه
در طرح شبکه فاضلاب شهرهای موجود و برای محاسبه مقدار فاضلاب باید توجه داشت که به علل اقتصادی و فنی ممکن است برخی از مشترکین شهر در مراحل گوناگون بهر ه برداری از شبکه، داوطلب گرفتن انشعاب فاضلاب نشوند.با توجه به این امر ضریب بهره برداری از شبکه و انتخاب درست آن بویژه از نقطه نظر تعیین حداقل سرعت فاضلاب در مراحل نخستین بهره برداری مهم می باشد.
ضریب بهره برداری از شبکه برای شهرهایی از ایران که دارای زمینهای زهکش نیستند یا سطح آب زیرزمینی در عمق کمتر قرار دارند برای مرحله اول بهره برداری حدود ۷۰ تا ۹۰ درصد و برای مرحله دوم بهره برداری ۸۰ تا ۱۰۰ درصد است، برای شهرهایی که دارای زمینهای زهکش هستند و عمق سطح آب زیرزمینی زیاد است ضریب یاد شده ممکن است برای مرحله اول بهره برداری ۵۰ تا ۷۰ درصد و برای مرحله دوم ۷۰ تا ۱۰۰ درصد باشد.
جمع آوری و دفع آبهای سطحی از طریق کانالهای روباز:
در این روش کانالها ی آبرو عمدتاً روباز بوده و فقط در نقاط ضروری از قبیل تقاطع خیابانها و یا پل عابر پیاده و به صورت رو بسته اجرا می گردد.
این روش گرچه از نظر صرف هزینه ساخت کانال از سایر روشها ارزانتر است و همچنین تمیز کردن آن آسانتراست، اما دارای عوارض نامطلوبی به شرح زیر می باشد:
-در خیابانها باعث کاهش سطح پیاده رو می گردد بخصوص در خیابانهای فرعی که عرض پیاده رو آن ۱۲ الی ۳ متر می باشد و این کاهش عرض با در نظر گرفتن فضای سبز کاملاً محسوس و نامطلوب است.
-با توجه به عوارض محدوده مورد طراحی در صورتیکه عرض کلی پیاده رو به علت جوی روباز تعریض گردد مخارج عملیاتی خاکی افزایش خواهد یافت.
-غالباً جوی ها به محل تخلیه زباله توسط عابرین کسبه و اهالی تبدیل شده و باقی ماندن مواد در جوی باعث آلودگی تعفن و محل تخم گذاری حشرات می گردد.
-تغییر ابعاد و یا سر پوشیده شدن آن در موارد ضروری باعث متغیر بودن عرض پیاده رو می گردد.
-ایمنی تردد عابرین پیاده به خصوص اشخاص کهنسال و معلولین مختل می گردد.
-عبور گابیون ها و یا جوی ها از عرض خیابان در محل تقاطع ، ایجاد عوارض نامطلوب در این نقاط می نماید.
بعلت رو باز بودن کانال ، وجود زباله در کانالها در زیر پل ها باعث انسداد جریان آب می گردد.
-امکان یخ زدگی کانال وجود دارد.
-خطرات احتمالی برای عابر پیاده در محلهایی که کانال عمیق می شود.
کانال
مزایای سیستم فوق، در امکان استفاده از آن به عنوان کانالهای آبیاری درختان مجاور پیاده رو و نیز ارزانتربودن نسبت به سایر سیستمها می باشد.
صفحات جداگانه مرجع تخصصی آب و فاضلاب - سه شنبه هفدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
محاسبه عمق نرمال در کانالهای ذوزنقه ای و مستطیلی - جمعه بیست و هفتم اسفند ۱۳۹۵
برترین سایت های مدیریت پروژه و مدیریت ساخت سال 95 - پنجشنبه بیست و ششم اسفند ۱۳۹۵
کنفرانس های مدیریت ساخت و پروژه - شنبه چهاردهم اسفند ۱۳۹۵
مکانیزم آلوده شدن آبهای زیرزمینی - جمعه ششم اسفند ۱۳۹۵
اصطلاحات آب و فاضلاب و محیط زیست - جمعه ششم اسفند ۱۳۹۵
دانشگاه های دارای رشته آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
کنفرانس های آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
ژورنال های تخصصی آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
عناوین پایان نامه های رشته آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
قانون بیمههای اجتماعی کارگران ساختمانی - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
کتاب های تخصصی مدل سازی اطلاعات ساختمان - یکشنبه بیست و چهارم مرداد ۱۳۹۵
Business Case - شنبه بیست و سوم مرداد ۱۳۹۵
آشنائي با سيستم مديريت امنيت اطلاعات (ISMS) - جمعه بیست و دوم مرداد ۱۳۹۵
مفاهیم پایه استانداردهای مدیریت - پنجشنبه بیست و یکم مرداد ۱۳۹۵
برگزاری تور آموزشی پرینس 2 Prince2 - سه شنبه نوزدهم مرداد ۱۳۹۵
سیستم مدیریت تغییر پروژه - یکشنبه هفدهم مرداد ۱۳۹۵
نقش منشور پروژه در کامیابی پروژه - شنبه شانزدهم مرداد ۱۳۹۵
دفاتر مدیریت پروژه - جمعه پانزدهم مرداد ۱۳۹۵
کلیات آزمون های کنترل کیفی آب - پنجشنبه چهاردهم مرداد ۱۳۹۵
مدیریت پیشبرانه پروژه: بر اساس یک دیدگاه استراتژیک مدیریت پروژه توسط شبیه سازی - چهارشنبه سیزدهم مرداد ۱۳۹۵
کدورت و مواد معلق در تصفیه خانه آب - چهارشنبه سیزدهم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیتروژن کل - سه شنبه دوازدهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار مواد آلی در آب - دوشنبه یازدهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار کرومات در آب - یکشنبه دهم مرداد ۱۳۹۵
پروژه های متعادل کننده ی جامعه و محیط؛ یک پروژه، برنامه و رویکرد پورت فولیو - یکشنبه دهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار اکسید آلومنیوم درآب - شنبه نهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار هیدرازین در آب - جمعه هشتم مرداد ۱۳۹۵
روش افزایش استاندارد – اندازه گیری کرم (سه) در نمونه آب شهر - پنجشنبه هفتم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیترات NO3- - چهارشنبه ششم مرداد ۱۳۹۵
Tailor it - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
استفاده گیاهان برای تصفیه فاضلاب - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری کلسیم Ca2 - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری سیانید در آب اندازه گیری سیانید در آب - دوشنبه چهارم مرداد ۱۳۹۵
تفسیر نتایج آزمایشگاهی + جدول - یکشنبه سوم مرداد ۱۳۹۵
محلول سازی - شنبه دوم مرداد ۱۳۹۵
تهیه منشور برای پروژه - جمعه یکم مرداد ۱۳۹۵
کلر زنی مخازن آب - جمعه یکم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیتریت در آب آشامیدنی - پنجشنبه سی و یکم تیر ۱۳۹۵
شاخص های موفقیت - پنجشنبه سی و یکم تیر ۱۳۹۵
روش صحیح کلرسنجی آب - چهارشنبه سی ام تیر ۱۳۹۵
استاندارد روش روزمره نمونه گیری آب - سه شنبه بیست و نهم تیر ۱۳۹۵
منابع کارشناسی ارشد؛ محیط زیست، بهداشت محیط، عمران آب و فاضلاب - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
وظایف مسئول برنامه ریزی و کنترل پروژه در یک پروژه - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
تعیین کدورت آب - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
فلیم فتومتر - یکشنبه بیست و هفتم تیر
استخر های تثبیت فاصلاب
استخر های تثبیت فاضلاب در ساده ترین شکل خود حوضچه های عریض و کم عمقی هستند که در آن فاضلاب خام بوسیله روش های کاملا طبیعی در اثر واکنش جلبک ها و باکتری ها تصفیه می گردد. هزینه های ساختمانی ٬ میزان سرمایه گذاری اولیه و تعمیرات مورد نیاز آن ها پایین و بهره برداری و نگهداری از آن ها بسیار آسان و کم هزینه است.
کاهش کلیروفرم های مدفوعی نیز نسبت به سایر روش های تصفیه فاضلاب بیشتر می باشد.
استخر های تثبیت فاضلاب بدون شک در مناطق گرمسیری و جایی که زمین کافی در اختیار باشد یکی از موثر ترین روش های تصفیه فاضلاب است . بایستی متذکر شد که استفاده از این استخر ها منحصر به مناطق گرمسیری نمی باشد و در اکثر شرایط آب و هوایی ٬ حتی مناطق سردسیری مانند آلاسکا . راندمان مناسبی داشته است. در تصفیه فاضلاب های صنعتی نیز استخر های تثبیت فاضلاب کارایی چشمگیری از خود نشان دادند. در کشور های صنعتی نیز علیرغم وجود تکنولوژی مدرن و پیشرفته امروزی سهم موثری به استخر های تثبیت فاضلاب واگذار گردیده است. به طور مثال یک سوم از کل تصفیه خانه های فاضلاب شهری در امریکا از نوع استخرهای تثبیت می باشند.
این استخر ها به طور کلی بر اساس ماهیت واکنش ها بیولوژیکی درون آن ها به سه دسته اساسی زیر تقسیم بندی می شوند:
۱٫ استخر های هوازی Aerobic ponds
۲٫استخر های بی هوازی Anaerobic ponds
۳٫استخر های هوازی و بی هوازی ( اختیاری) Facultative ponds
۱٫استخر های هوازی:
یک استخر هوازی شامل باکتری ها و جلبک های در حال تعلیق بوده که در عمق آن نیز شرایط هوازی غالب می باشد. در این برکه ها اکثر اکسیژن مورد نیاز میکرو ارگانیسم ها توسط عمل فتو سنتز جلبک ها و مقداری هم توسط عمل هوادهی طبیعی که در سطح استخر صورت می گیرد تامین می شود. صرف نظر از وجود جلبک ها در محیط بیولوژیکی موجود ٬ استخر های تثبیت هوازی شبیه یک سیستم لجن فعال می باشند. اکسیژن تولید شده از جلبک ها در طول عمل فتو سنتز توسط باکتری ها هنگام تجزیه هوازی مواد آلی مصرف می گردد و در عوض مواد غذایی غیر آلی ( فسفر و ازت ) و دی اکسید کربن که در اثر این تجزیه آزاد می شوند توسط جلبک ها مصرف می گردند.
میکرو ارگانیسم های دیگری مانند روتیفر ها و پروتوزوئر ها نیز در این استخر ها وجود دارند و وظیفه آن ها بیشتر جلا دهی پساب می باشد.
۲٫ استخر های بی هوازی:
این استخر ها موقعی مورد استفاده قرار می گیرند که بار آلی فاضلاب بسیار بالا بوده و مواد جامد فرار فراوانی نیز در آن وجود داشته و کاملا عاری از اکسیژن محلول باشد. در این استخر ها شرایط بی هوازی در سراسر عمق به جز لایه رویی وجود دارد.
در این جا اکسیژن آزاد مولکولی وجود ندارد و باکتری های بی هوازی اکسیژن مورد نیاز خود را از مواد آلی و مواد غیر آلی فاضلاب بدست می آورند و مواد آلی را به ۲CO و ۴CH سایر محصولات نهایی گازی شامل ٬ اسید های آلی و بافت های سلولی تبدیل می کنند.
مواد جامد در کف برکه ٬ محلی که این مواد بصورت بی هوازی هضم می گردند ته نشین می گردند. فاضلابی که مواد جامد آن ته نشین شده است جهت تصفیه کامل تر به استخر اختیاری هدایت می گردند.
تصفیه رضایت بخش در برکه های بی هوازی بستگی به رفتار متقابل باکتری های مولد اسید و باکتری های مولد گاز متان دارد. بنابراین لازم است که درجه حرارت برکه بیشتر از ۱۵ درجه سانتیگراد و PH آن بیش از ۶ باشد تحت چنین شرایطی است که تولید و تجمع لجن به حداقل خود خواهد رسید. تخلیه لجن هنگامی خواهد بود که نصف ظرفیت ( حجم مفید) استخر از لجن پر شده باشد. این استخر ها در قدیم به علت بوی شدید طرفدار چندانی نداشته اند ولی در حال حاضر رابطه بین تولید ٬ بو و بار آلی با دلایل کافی و روشن به خوبی درک شده است بنابراین رفع این مشکل معمولا با یک طراحی صحیح امکان پذیر می باشد.
۳٫استخر های هوازی بی هوازی ( اختیاری):
در این استخر ها تثبیت آلوده کننده های فاضلاب به وسیله مجموعه ای از باکتری های هوازی ٬ بی هوازی و اختیاری صورت می گیرد . چنانچه در شکل زیر دیده می شود یک استخر تثبیت اختیاری از دو ناحیه تشکیل شده است.
الف) ناحیه هوازی:
ناحیه هوازی که در سطح استخر قرار دارد و باکتری های هوازی و جلبک ها دارای یک رابطه هم زیستی می باشند. مقدار کمی از اکسیژن مورد نیاز برای حفظ شرایط هوازی طبقات فوقانی از طریق هوای آزاد کسب می گردد٬ لیکن بخش اعظم اکسیژن توسط فعالیت فتوسنتز جلبک ها تامین می شود. این جلبک ها به طور طبیعی در استخر ها و مکانی که مقادیر قابل ملاحظه ای از مواد غذایی حاصل از تابش نور خورشید وجود دارد ٬ رشد می کند. رنگ سبز استخر ها به علت وجود همین جلبک ها است.
باکتری های موجود در استخر از اکسیژن تولید شده توسط جلبک ها استفاده نموده و مواد آلی موجود در فاضلاب را اکسیده می نمایند.
یکی از مهم ترین محصولات نهایی متابولیسم باکتری ها گاز کربنیک است که توسط جلبک ها در واکنش فتو سنتز مورد استفاده قرار می گیرند زیرا نیاز جلبک ها به گاز کربنیک از مقداری که از هوا تامین می شود بیشتر ازست بنابراین این یک همزیستی متقابل و مشترک (sisoiSymb) بین باکتری ها و جلبک ها در استخر وجود دارد. از آن جایی که واکنش فتوسنتز جلبک یک فعالیت وابسته به نور می باشد در مقدار و غلظت اکسیژن محلول موجود در استخر در طول روز تغییراتی حاصل می گردد.
مقدار (PH) استخر نیز در طول روز متناسب با عمل فتو سنتز افزایش و حتی ممکن است به ۱۰ نیز برسد. علت این افزایش آن است که مقدار گاز کربینیک که توسط جلبک ها مصرف می شود از میزان تولید آن توسط باکتری ها بیشتر بوده و در نتیجه یون های بی کربنات موجود نه تنها جهت جبران کمبود گاز کربنیک ٬ بلکه برای تشکیل یون هیدروکسید قلیایی تجزیه می شوند که باعث افزایش (PH) می گردند.
HCO3–>CO2 + OH-
ب) ناحیه بینابینی:
ناحیه بینابینی که ناحیه هوازی بی هوازی بوده و تجزیه مواد آلی توسط باکتری های هوازی بی هوازی صورت می پذیرد. ناحیه بی هوازی که در قسمت تحتانی استخر قرار دارد و مواد جامد ( لجن) ته نشین شده توسط باکتری های بی هوازی تجزیه می شوند. در تصفیه فاضلاب شهری از این نوع استخر ها بیشتر استفاده می شود. عمق این استخر ها نباید کمتر از ۰٫۹ متر و بیشتر از ۲ متر می باشد تا جلبک ها قادر به رشد و نمو باشند .
عمل موثر در راندمان استخر های هوازی بی هوازی عبارتند از :
الف) اختلاط:
باد و حرارت دو عامل بسیار مهمی هستند که در کیفیت اختلاط موجود در یک استخر تاثیر بسزایی دارند. عمل اختلاط یک سری تغییرات حیاتی و ضروری در برکه ایجاد می کنند که عبارتند از: ۱- جلوگیری از تشکیل ناحیه راکد و ساکن ۲- اطمینان کافی در توزیع و پخش یکنواخت BODجلبک و اکسیژن در راستای عمودی استخر. تنها عمل اختلاط است که قادر به جابجایی جلبک های غیر متحرک و ساکن به سطح استخر یعنی محلی که نور به طور موثر نفوذ می نماید می باشد. چنانچه اختلاطی حاصل نگردد ٬ بیشتر محتویات استخر به طور دائم در تاریکی خواهند ماند.
عمل اختلاط همچنین باعث می شود ٬ اکسیژن تولید شده از سقف به طبقات پایین تر منتقل گردد. بنابر این عمل اختلاط مناسب موجب آمادگی استخر در جهت دریافت بار آلی بیشتر می گردد.
عمق موثری که وزش باد در آن ارتفاع باعث اختلاط می گردد توسط فاصله ای که باد با سطح فاظلاب درتماس بوده قابل محاسبه میباشد. برای اینکه حداکثر اختلاط توسط وزش باد انجام گیرد طول مورد نیاز بدون درنظر گرفتن هیچگونه مانعی برسرراه آن میبایستی درحدود۱۰۰مترباشد.
ب) لجن:
هنگامیکه فاضلاب وارد استخر میشود بیشتر مواد جامد بطرف پائین ته نشین میشوند ولایه لجن را تشکیل میدهند. درحرارتهای بیش از ۱۵درجه سانتیگراد هضم غیرهوازی مواد غیر جامد باسرعت بیشتری انجام میشود ونتیجتا”ضخامت لایه لجن تقریبا”کمی بیش ازmm250 میگردد ودربعضی مواقع ضخامت لایه لجن خیلی کمتر میباشد، تخلیه لجن بندرت پیش می آید ودر هر۱۰ تا ۱۵سال یکبار انجام میشود. درحرارتهای بیشتر از ۲۲ درجه سانتیگراد تشکیل گاز متان سریع بوده ودر نتیجه موجب شناور شدن ذرات لجن درسطح استخر میگردد وبدین علت لایه هائی از لجن درسطح تشکیل میگردد این لایه ها بهمراه سایر مواد وکف هائی که بر روی استخر وجود دارد بایستی خارج شوند چراکه اجازه نفوذ نور به لایه های استخر رانمیدهند.
ج) عمق:
عمق کمتر ازیک متر باعث رویش سبزینه درسطح استخر خواهد بود واز این حالت بایستی اکیدا” پرهیز نمود، درغیر اینصورت سطح استخر بهترین مکان جهت پرورش و تخمگذاری حشرات ومگسها خواهد شد. در عمقهای بیشتر از۵/۱مترتجمع اکسیژن نزدیک سطح استخر است ودرنتیجه بجای اینکه استخر دارای حالت هوازی باشد بصورت هوازی بیهوازی عمل خواهد نمود. درمناطق خشک که میزان تبخیر بالاست پرت آب در اثر تبخیر باید به حداقل برسد که با افزایش عمق به ۲ متر این عمل صورت می پذیرد ودر نتیجه سطح استخر هم کاهش می یابد. درمناطق سردسیری نیز عمق فوق جهت حفظ انرژی گرمائی فاضلاب خام ورودی در نظر گرفته میشود.
د) آب وهوا:
آب وهوای گرم برای عملکرد استخرها مناسب وایده آل میباشد. از آنجائی که تابش نور خورشید شدید میباشد بنابراین درجه حرارت استخرها بالا هستند. بعلت وجود ساعات طولانی روز، واکنشهای عمل فتوسنتز جلبکها برای مدت طولانی تری انجام میگیرد واستفاده مقداری از اکسیژن محلول در طول شب امکان پذیر میباشد. درفصول ابری اگر چه شدت نور برای فعالیتهای جلبکها کافی است لیکن به علت افت درجه حرارت به حداقل سالینه باعث کند شدن رشد و تکثیر جلبکها و باکتریها میشود.
جهت اطمینان از کارائی مطلوب استخرها باید طراحی بر اساس بدترین شرایط آب وهوائی (سردترین ماه سال)انجام گیرد.
محاسن استخرهای تثبیت فاظلاب:
الف : این استخرها قادرند که هر درجه مورد نیاز از تصفیه را با کمترین قیمت و حداقل امکانات فنی بوسیله کارکنان غیر متخصص ومجرب انجام دهند. مشخص است که استخرهای تثبیت فاضلاب ارزانترین روش تصفیه فاظلاب میباشد.
ب: کاهش وحذف عوامل بیماریزا دراین سیستم (بدون اضافه کردن مواد ضدعفونی کننده) نسبت به سایر روشهای تصفیه فاضلاب فوق العاده زیاد است . تعداد کلیفرمهای مدفوعی در پساب خروجی از یک سیستم تصفیه فاضلاب از سه استخر معمولا” کمتر از ۵۰۰۰ در هر ۱۰۰میلی لیتر میباشد ) ۵۰۰۰fc/100ml ( درصورتی که در پساب خروجی از یک سیستم تصفیه مکانیکی معمولی فاضلاب این رقم حدود fc/100ml5000000 میباشد.
تخم انگلهای روده ای مختلف که معمولا”درپساب خروجی تصفیه خانه های معمولی یافت میگردند، درپساب خروجی از استخرها ی تثبیت تکمیلی وجود ندارند. نتیجه تحقیقات مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب وفاضلاب برای تصفیه خانه لاگونی پولاد شهر درجدول صفحه بعد آمده است .
ج: این استخرها بخوبی قادرند شوکهای ناشی از بار مواد آلی وبار هیدرولیکی را تحمل نمایند.
وجود زمان ماند طولانی بطور کامل اطمینان میدهد که بعلت رقت زیادی که از بار آلی در آب استخر بوجود میآید شوکهای کوتاه مدت ناشی از افزایش بار را تحمل نماید.
د: این استخرها درتصفیه انواع فاضلابهای صنعتی و کشاورزی بسیار مفید میباشند.
فاضلابهائی که بخوبی قابل تجزیه بیولوژیکی میباشند (فاضلاب کارخانجات شیرو لبنیات، کشتارگاهها وصنایع غذائی) به همراه فاضلابهای خانگی در استخرهای تثبیت هوازی – بیهوازی بطور رضایت بخشی تصفیه میگردند. جهت تصفیه فاضلابهای کشاورزی قوی (دارای بارآلی زیاد) نیز استخرهای تثبیت فاضلاب از امتیاز ویژه ای برخوردار است .
وجود ph بالا در برکه ها باعث میگردد که فلزات سنگین بصورت هیدرو اکسید ته نشین گردند.
ح: ساختمان استخرها بگونه ای است که چنانچه درآینده نیازی به زمین باشد بسادگی قابل توسعه می باشد وتنها کاری که باید صورت گیرد برداشتن تاسیسات ورودی و خروجی استخر وتجهیزات پخش فاضلاب ورودی در سطح استخرها میباشد.
و: درصورتیکه زمین به اندازه کافی دردسترس باشد به هیچ عنوان محدودیتی از نظر جمعیت ودبی چهت استفاده از استخرهای تثبیت برای تصفیه فاضلاب وجود ندارد. کاربرد استخرهای تثبیت در کشورهای صنعتی علیرغم داشتن تکنولوژی پیشرفته چشمگیر میباشد .
معایب استخرهای تثبیت در مقایسه با سایر سیستمهای تصفیه فاضلاب به شرح زیر میباشد:
– درروزهای ابری بدلیل عدم انجام عمل فتو سنتز جلبکها، متابو لیسم میکروارگانیسمهای هوازی متوقف گشته وراندمان سیستم برای حدف بار آلی کاهش می یابد.
– میزان تبخیر آب از سطح لاگونها در اکثر نقاط کشور ما که با مشکل کم آبی مواجه میباشیم ، قابل ملاحظه است .
– درسیستم تصفیه لاگونی عملکرد سیستم تحت کنترل نبوده وتابع شرایط محیطی است.
– زمین مورد نیاز برای سیستم تصفیه لاگونی زیاد میباشد.
– مشکل انتشار بو وتولید پشه (درصورت عدم نگهداری وبهره برداری صحیح ) در سیستمهای لاگونی وجود دارد.
– براساس ضوابط زیست محیطی موجود، فاصله مجاز سیستمهای تصفیه لاگونی ازمناطق مسکونی بیشتر ازفاصله مجاز سیستمهای تصفیه مکانیکی میباشد که این امر در افزایش طول کلکتور اصلی ودر نهایت اضافه شدن هزینه های اولیه و سرمایه ای بی تاثیر نمیباشد.
صفحات جداگانه مرجع تخصصی آب و فاضلاب - سه شنبه هفدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
محاسبه عمق نرمال در کانالهای ذوزنقه ای و مستطیلی - جمعه بیست و هفتم اسفند ۱۳۹۵
برترین سایت های مدیریت پروژه و مدیریت ساخت سال 95 - پنجشنبه بیست و ششم اسفند ۱۳۹۵
کنفرانس های مدیریت ساخت و پروژه - شنبه چهاردهم اسفند ۱۳۹۵
مکانیزم آلوده شدن آبهای زیرزمینی - جمعه ششم اسفند ۱۳۹۵
اصطلاحات آب و فاضلاب و محیط زیست - جمعه ششم اسفند ۱۳۹۵
دانشگاه های دارای رشته آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
کنفرانس های آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
ژورنال های تخصصی آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
عناوین پایان نامه های رشته آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
قانون بیمههای اجتماعی کارگران ساختمانی - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
کتاب های تخصصی مدل سازی اطلاعات ساختمان - یکشنبه بیست و چهارم مرداد ۱۳۹۵
Business Case - شنبه بیست و سوم مرداد ۱۳۹۵
آشنائي با سيستم مديريت امنيت اطلاعات (ISMS) - جمعه بیست و دوم مرداد ۱۳۹۵
مفاهیم پایه استانداردهای مدیریت - پنجشنبه بیست و یکم مرداد ۱۳۹۵
برگزاری تور آموزشی پرینس 2 Prince2 - سه شنبه نوزدهم مرداد ۱۳۹۵
سیستم مدیریت تغییر پروژه - یکشنبه هفدهم مرداد ۱۳۹۵
نقش منشور پروژه در کامیابی پروژه - شنبه شانزدهم مرداد ۱۳۹۵
دفاتر مدیریت پروژه - جمعه پانزدهم مرداد ۱۳۹۵
کلیات آزمون های کنترل کیفی آب - پنجشنبه چهاردهم مرداد ۱۳۹۵
مدیریت پیشبرانه پروژه: بر اساس یک دیدگاه استراتژیک مدیریت پروژه توسط شبیه سازی - چهارشنبه سیزدهم مرداد ۱۳۹۵
کدورت و مواد معلق در تصفیه خانه آب - چهارشنبه سیزدهم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیتروژن کل - سه شنبه دوازدهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار مواد آلی در آب - دوشنبه یازدهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار کرومات در آب - یکشنبه دهم مرداد ۱۳۹۵
پروژه های متعادل کننده ی جامعه و محیط؛ یک پروژه، برنامه و رویکرد پورت فولیو - یکشنبه دهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار اکسید آلومنیوم درآب - شنبه نهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار هیدرازین در آب - جمعه هشتم مرداد ۱۳۹۵
روش افزایش استاندارد – اندازه گیری کرم (سه) در نمونه آب شهر - پنجشنبه هفتم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیترات NO3- - چهارشنبه ششم مرداد ۱۳۹۵
Tailor it - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
استفاده گیاهان برای تصفیه فاضلاب - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری کلسیم Ca2 - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری سیانید در آب اندازه گیری سیانید در آب - دوشنبه چهارم مرداد ۱۳۹۵
تفسیر نتایج آزمایشگاهی + جدول - یکشنبه سوم مرداد ۱۳۹۵
محلول سازی - شنبه دوم مرداد ۱۳۹۵
تهیه منشور برای پروژه - جمعه یکم مرداد ۱۳۹۵
کلر زنی مخازن آب - جمعه یکم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیتریت در آب آشامیدنی - پنجشنبه سی و یکم تیر ۱۳۹۵
شاخص های موفقیت - پنجشنبه سی و یکم تیر ۱۳۹۵
روش صحیح کلرسنجی آب - چهارشنبه سی ام تیر ۱۳۹۵
استاندارد روش روزمره نمونه گیری آب - سه شنبه بیست و نهم تیر ۱۳۹۵
منابع کارشناسی ارشد؛ محیط زیست، بهداشت محیط، عمران آب و فاضلاب - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
وظایف مسئول برنامه ریزی و کنترل پروژه در یک پروژه - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
تعیین کدورت آب - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
فلیم فتومتر - یکشنبه بیست و هفتم تیر
BOD و آزمایش BOD
اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی معمولا به عنوان اکسیژن مورد نیاز باکتری ها برای تثبیت مواد آلی قابل تجزیه تحت شرایط هوازی تعریف می شود.اصطلاح قابل تجزیه را ممکن است به این صورت تفسیر نمود که مواد آلی به عنوان غذا برای باکتری ها استفاده می گردد و از اکسیداسیون این مواد انرژی حاصل می شود.
آزمایش BOD به میزان وسیع جهت تعیین قدرت آلودگی فاضلاب های خانگی و صنعتی بر حسب اکسیژن مورد نیاز آنها در صورت تخلیه به بستر های آبی طبیعی که در آنها شرایط هوازی حاکم است به کار می رود.این آزمایش یکی از مهمترین ابزار کنترل آلودگی جریان های آبی است. این آزمایش در تدوین آیین نامه ها نیز مطالعات طراحی برای ارزیابی ظزفیت پالایش بسترهای آبی دریافت کننده فاضلاب بیشترین اهمیت را دارا می باشد.آزمایش BOD اساسا یک روش زیست آزمونی است که شامل اندازه گیری اکسیژن مصرف شده به وسیله موجودات زنده در هنگام استفاده از مواد آلی موجود در فاضلاب و تحت شرایطی کاملا مشابه شرایط طبیعی می باشد. برای این که آزمایش به صورت کمی انجام شود نمونه ها را باید از تماس با هوا محافظت نمود و تا وقتی که اکسیژن محلول در حال کاهش است نباید هوادهی مجدد صورت گیرد. علاوه بر این از آنجا که انحلال پذیری اکسیژن در آب محدود است فاضلاب های قوی را باید تا حد مورد نیاز رقیق نمود و مطمئن شد که در تمام طول مدت آزمایش اکسیژن محلول در حد فوق در تمام نمونه ها وجود داشته باشداز آنجا که این آزمایش یک روش زیست آزمونی می باشد بسیار مهم است که شرایط زیست محیطی برای موجودات زنده مناسب باشد تا بتوانند در تمام مدت به طور طبیعی فعالیت نمایند این شرایط شامل :عدم وجود مواد سمی وجود مواد غذایی کمکی مورد نیاز رشد باکتری ها مانند ازت و فسفر و بعضی عناصر کمیاب می باشد . تجزیه و تغییر شکل بیولوژیکی مواد آلی تحت شرایط طبیعی به وسیله گروههای مختلف ارگانیسم ها انجام می شود که اکسیداسیون را تا حد کامل آن یعنی تقریبا تبدیل تمام مواد به co2 وH2o انجام می دهند بنابراین مهم است که گروه های مختلف ار گانیسم ها که معمولا آنها را بذر می نامند در محیط آز مایش وجود داشته باشند.
واکنش های اکسید کننده موجود در آزمایش BOD را هم می توان بر حسب مواد آلی و هم بر حسب مقدار اکسیژن مصرف شده برای اکسیداسیون این مواد بیان و تفسیر نمود.این امر در تعیین سرعت واکنش BOD بسیار اساسی است.واکنش های اکسید کننده موجود در آزمایش BOD حاصل فعالیت بیولوژیکی است و سرعتی که واکنش در ان پیشرفت می کند، تا حد زیادی تابع تعداد موجودات زنده و درجه حرارت می باشد. تاثیرات درجه حرارت را می توان با انجام آزمایش در ۲۰ درجه سانتی گراد ثابت نگه داشت که این دما کم و بیش حد متوسط در جه حرارت آب های طبیعی می باشد. ارگانیسم های حاکم تثبیت کننده مواد آلی در آب های طبیعی اغلب دارای منشا خاکی می باشند. سرعت فرایند سوخت و ساز این موجودات در دمای ۲۰ درجه سانتی گراد و تحت شرایط آزمایش به نحوی است که زمان باید بر حسب روز بیان شود. از نظر تئوری برای اکسیداسیون بیولوژیکی کامل مواد آلی به زمان نا محدود نیاز است اما برای اهداف عملی می توان تصور نمود که واکنش در مدت ۲۰ روز کامل خواهد بود. ولی به هر حال در اکثر موارد ۲۰ روز زمانی بسیار طولانی برای کسب نتایج می باشد. بر اساس تجربه مشخص شده است که درصد بالایی از کل BOD در ۵ روز اول اعمال می شود در نتیجه آزمایش بر اساس ۵روز دوره کشت انجام می شود پس باید به خاطر داشت که مقادیر BOD 5 روزه فقط بخشی از کل BOD را مشخص می کند. درصد دقیق اکسیژن مصرفی به خصوصیات بذر و کیفیت مواد آلی بستگی داشته و می توان میزان دقیق آن را فقط با آزمایش و تجربه به دست آورد.
در مورد فاضلاب های خانگی و اکثر فاضلاب های صنعتی مشخص شده است که BOD5 روزه حدود ۸۰-۷۰ درصد BOD کل می باشد. زمان ۵ روز و دمای ۲۰ درجه توسط انگلیسی ها ابداع شد تا حداکثر اکسیژن مورد نیاز در طول مسیر یک جریان تا اقیانوس را در ماهای تابستان در نظر گرفته باشد. البته امروزه به عنوان استاندارد در تمام دنیا مورد استفاده قرار می گیرد،این میزان تقریبا درصد بالایی از BOD کل است و درنتیجه می توان آن را برای بسیاری از موارد به کار برد .
روش اندازه گیری BOD
آزمایش BOD بر اساس تعیین مقدار اکسیژن محلول انجام می شود در نتیجه دقت و صحت نتایج به مقدار زیادی تحت تاثیر مراقبت های به عمل آمده در زمان آزمایش قرار می گیرد هر چند میزان اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی را می توان در یک سری نمونه به طور مستقیم اندازه گیری نمود اما به طور کلی روش رقیق سازی مورد نیا ز است.
روش مستقیم
در نمونه های که BOD5 روزه آنها از mg/l7 تجاوز نمی نماید رقیق سازی لازم نیست این نمونه ها هوادهی می شوندتا مقدار اکسیژن محلول در شروع آزمایش تقریبا به نزدیک سطح اشباع برسد.آب بسیاری از رودخانه ها در این گروه قرار می گیرد.روش معمول به این صورت است درجه حرارت نمونه را در ۲۰ درجه سانتی گراد تنظیم کرده و با تزریق هوا آن را هوادهی می نمایند تا گازهای محلول موجود در نمونه تا حد اشباع افزایش و یا کاهش داده شود. دو یا تعداد بیشتری شیشه مخصوص آزمایش BODرا از نمونه پر کرده و بلافاصله اکسیژن محلول حداقل یکی از آنها را اندازه گیری کرده و بقیه به مدت ۵ روز در در جه حرارت ۲۰ درجه سانتی گراد در دستگاه اینکوباتور قرار داده می شوند. پس از ۵ روز مقدار اکسیژن محلول باقی مانده در نمونه های کشت شده را اندازه گیری نموده و BOD پنج روزه با کم کردن نتایج پایان ۵ روزه از نتایج روز اول محاسبه می شود.اندازه گیری BOD با روش مستقیم شامل هیچ گونه تغییر و اصلاحی در نمونه نمی باشد و درنتیجه شرایط آزمایش باید کاملا مشابه شرایط موجود در محیط زیست باشد متاسفانه اکثرا BODنمونه ها در محدوده اکسیژن محلول موجود در این آزمایش قرار نمی گیرد.
روش رقیق سازی
اندازه گیری BOD با روش رقیق سازی بر این اصل استوار است که سرعت تغییر شکل بیوشیمیایی مواد آلی به طور مستقیم متناسب است با مقدار مواد اکسید نشده موجود در آن زمان می باشد.بر اساس این اصل سرعت مصرف اکسیژن در فاضلاب رقیق شده متناسب با درصد فاضلاب موجود در نمونه رقیق شده می باشد. با این فرض که تمام متغیرهای دیگر مساوی می باشند . به عنوان مثال در نمونه ای که ۱۰ درصد رقیق شده است اکسیژن یا یک دهم سرعت نمونه ای که رقیق نشده است مصرف می شود چون پایه و اساس توسعه ریاضی واکنش BOD استفاده از تجربه بوده است لذا اصل بیان شده فوق کاملا معتبر است.
در هر عمل زیست آزمونی کنترل تمام عوامل و متغیر های زیست محیطی و غذایی به نحوی که با آزمایش مورد دلخواه تداخل ننمایند ، دارای اهمیت فراوانی است. در آزمایش BOD این کنترل به نحوی باید باشد که هر چیزی بر سرعت اکسیداسیون بیولوژیکی مواد آلی تاثیر می گذارد تحت مراقبت شدید قرار می گیرد . عوامل مهمی که بایئ کنترل شود عبارتند از ۱-عدم وجود هر گونه ماده سمی ۲- PH و شرایط اسمزی مطلوب ۳- وجود مواد غذایی کمکی ۴- در جه حرارت استاندارد ۵- حضور تعدا کافی از ارگانیسم های مختلف با منشا خاکی.
فاضلاب های مختلف مورد آزمایش BOD قرار می گیرند که از فاضلاب های صنعتی که احتمالا فاقد هر گونه میکرو ارگانیسم هستند تا فاضلاب های خانگی داراری مقادیر فراوانی میکروارگانیسم می باشد متغیر خواهند بود. بسیاری از فاضلاب های صنعتی دارای BODبالایی می باشند که جهت حفظ شرایط لازم ناشی از محدودیت انحلال اکسیژن باید تا حد زیادی رقیق سازی انجام شود. فاضلاب های خانگی دارای مقادیر فراوانی مواد غذایی ضروری نظیر ازت و فسفر می باشند ولی بسیاری از فاضلاب های صنعتی فاقد هر دو و یا یکی از این عناصر می باشند. به دلیل این محدودیت ها آب رقیق سازی مورد استفاده در آزمایش BOD باید تمام محدودیت های ایجاد شده به وسیله نمونه را جبران نماید. از آنجا که این محدودیت ها همیشه شناخته شده نیستند برای اطمینان باید در آماده سازی آب رقیق سازی تمام احتمالات در نظر گرفته شود. البته هنگام آزمایش فاضلاب خانگی این امر ممکن است لازم نبوده و حتی نا مطلوب نیز باشد.
صفحات جداگانه مرجع تخصصی آب و فاضلاب - سه شنبه هفدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
محاسبه عمق نرمال در کانالهای ذوزنقه ای و مستطیلی - جمعه بیست و هفتم اسفند ۱۳۹۵
برترین سایت های مدیریت پروژه و مدیریت ساخت سال 95 - پنجشنبه بیست و ششم اسفند ۱۳۹۵
کنفرانس های مدیریت ساخت و پروژه - شنبه چهاردهم اسفند ۱۳۹۵
مکانیزم آلوده شدن آبهای زیرزمینی - جمعه ششم اسفند ۱۳۹۵
اصطلاحات آب و فاضلاب و محیط زیست - جمعه ششم اسفند ۱۳۹۵
دانشگاه های دارای رشته آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
کنفرانس های آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
ژورنال های تخصصی آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
عناوین پایان نامه های رشته آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
قانون بیمههای اجتماعی کارگران ساختمانی - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
کتاب های تخصصی مدل سازی اطلاعات ساختمان - یکشنبه بیست و چهارم مرداد ۱۳۹۵
Business Case - شنبه بیست و سوم مرداد ۱۳۹۵
آشنائي با سيستم مديريت امنيت اطلاعات (ISMS) - جمعه بیست و دوم مرداد ۱۳۹۵
مفاهیم پایه استانداردهای مدیریت - پنجشنبه بیست و یکم مرداد ۱۳۹۵
برگزاری تور آموزشی پرینس 2 Prince2 - سه شنبه نوزدهم مرداد ۱۳۹۵
سیستم مدیریت تغییر پروژه - یکشنبه هفدهم مرداد ۱۳۹۵
نقش منشور پروژه در کامیابی پروژه - شنبه شانزدهم مرداد ۱۳۹۵
دفاتر مدیریت پروژه - جمعه پانزدهم مرداد ۱۳۹۵
کلیات آزمون های کنترل کیفی آب - پنجشنبه چهاردهم مرداد ۱۳۹۵
مدیریت پیشبرانه پروژه: بر اساس یک دیدگاه استراتژیک مدیریت پروژه توسط شبیه سازی - چهارشنبه سیزدهم مرداد ۱۳۹۵
کدورت و مواد معلق در تصفیه خانه آب - چهارشنبه سیزدهم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیتروژن کل - سه شنبه دوازدهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار مواد آلی در آب - دوشنبه یازدهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار کرومات در آب - یکشنبه دهم مرداد ۱۳۹۵
پروژه های متعادل کننده ی جامعه و محیط؛ یک پروژه، برنامه و رویکرد پورت فولیو - یکشنبه دهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار اکسید آلومنیوم درآب - شنبه نهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار هیدرازین در آب - جمعه هشتم مرداد ۱۳۹۵
روش افزایش استاندارد – اندازه گیری کرم (سه) در نمونه آب شهر - پنجشنبه هفتم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیترات NO3- - چهارشنبه ششم مرداد ۱۳۹۵
Tailor it - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
استفاده گیاهان برای تصفیه فاضلاب - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری کلسیم Ca2 - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری سیانید در آب اندازه گیری سیانید در آب - دوشنبه چهارم مرداد ۱۳۹۵
تفسیر نتایج آزمایشگاهی + جدول - یکشنبه سوم مرداد ۱۳۹۵
محلول سازی - شنبه دوم مرداد ۱۳۹۵
تهیه منشور برای پروژه - جمعه یکم مرداد ۱۳۹۵
کلر زنی مخازن آب - جمعه یکم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیتریت در آب آشامیدنی - پنجشنبه سی و یکم تیر ۱۳۹۵
شاخص های موفقیت - پنجشنبه سی و یکم تیر ۱۳۹۵
روش صحیح کلرسنجی آب - چهارشنبه سی ام تیر ۱۳۹۵
استاندارد روش روزمره نمونه گیری آب - سه شنبه بیست و نهم تیر ۱۳۹۵
منابع کارشناسی ارشد؛ محیط زیست، بهداشت محیط، عمران آب و فاضلاب - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
وظایف مسئول برنامه ریزی و کنترل پروژه در یک پروژه - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
تعیین کدورت آب - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
فلیم فتومتر - یکشنبه بیست و هفتم تیر
توضیح و نکات پارامتر های آب
۱-۱ مواد جامد معلق (TSS)
-جامدات میتوانند به دو صورت معلق و محلول در آب وجود داشته باشند.
-ذرات جامد معلق در آب ممکن است از ذرات آلی، معدنی ویا امتزاج ناپذیر تشکیل شده باشند.
-جامدات معدنی نظیر خاک رس، لای و سایر مواد تشکیل دهنده خاک طبیعی
-جامدات آلی نظیر ریشه گیاهان و جامدات بیولوژیکی ( سلول های جلبکی، باکتری ها و غیره)
-مواد جامد معلق که در اثر عملکرد فرسایشی آب جاری بر روی سطح خاک ایجاد میشوند، تحت عنوان آلاینده های طبیعی شهرت دارند. بعلت خاصیت جذب خاک، مواد معلق به ندرت در آبهای زیرزمینی یافت میشود.
-سایر مواد معلق ممکن است در اثر استفاده انسان از آب بوجود آیند. فاضلاب شهری معمولآ حامل مقادیر قابل توجهی از جامدات معلق می باشند که از نظر ماهیت عمدتآ آلی هستند.
-مصارف صنعتی آب ممکن است منجر به ورود ناخالصی هایی با ماهیت آلی یا معدنی در آب شود.
-مایعات امتزاج ناپذیر نظیر روغن ها گریسها که اغلب در فاضلابهای صنعتی دیده میشود.
-جامدات معلق آلی ممکن است بصورت بیولوژیکی مورد تجزیه قرار گیرند.
-جامدات معلق فعال از نظر بیولوژیکی ممکن است شامل ارگانیزم های بیماری زا باشند.
۱-۲ کدورت
-کدورت معیاری برای میزان جذب نورویا پراکندگی نور توسط مواد معلق در آب است.
از آنجا که جذب و تفرق نور تحت تاثیر اندازه و خواص سطحی مواد معلق قرار می گیرد، کدورت بعنوان شاخص کمی از ذرات جامد معلق محسوب نمی گردد.
-قسمت عمده کدورت در آبهای سطحی از فرسایش مواد کلوئیدی نظیر خاک رس، لای، خرده سنگ ها و اکسید های فلزی خاک حاصل میشود.
-رشته های گیاهی و میکروارگانیزم ها در کدورت آب نقش دارند.
-فاضلابهای صنعتی و خانگی حاوی مقادیر زیاد مواد کدورت زا می باشند.
-صابون ها، شوینده ها و عوامل امولسیون کننده، کلوئیدهای پایداری را تولید می کنند که نهایتآ منجر به کدورت آب میشوند.
-رنگ آب بستگی به خواص جذب نورتوسط جامدات دارد و میتواند با نفوذ نور یا واکنش های فتو سنتز در نهر ها و دریاچه ها تغییر کند.
-کدورت به طریق فتو شیمیایی وبه کمک اندازه گیری نوری که با شدت معین جذب یا پراکنده میشود، محاسبه می گردد.
-اندازه گیری کدورت بر روی آب تمیز و صاف انجام میشود.
-استاندارد کدورت برای آب آشامیدنی برابر است با ۱ (FTU)است . Formazine Turbidity Unit
۱-۳ رنگ
-آب خالص بی رنگ است، اما آبی که در طبیعت یافت میشود معمولآ بعلت وجود مواد خارجی، دارای رنگ می باشد.
-رنگ آب اگر در نتیجه تاثیر نور بر مواد معلق بوجود آید، اصطلاحآ رنگ آشکار نامیده میشود و رنگی که در اثر مواد جامد محلول پدید آمده است و پس از جداسازی مواد معلق همچنان در آب باقی می ماند بنام رنگ حقیقی خوانده میشود.
-اکسیدهای آهن، رنگ قرمز کم رنگ به آب می دهند.
-اکسیدهای منگنز موجب قهوه ای و یا تیره رنگ شدن آب میشوند.
-پسابهای صنعتی ناشی از صنایع نساجی و عملیات رنگرزی، صنایع غذایی، تولید مواد شیمیایی، استخراج سنگ معدن، پالایش و عملیات مربوط به کشتارگاه ها ممکن است در اثر ارتباط با نهرها و رودخانه های طبیعی ایجاد رنگ نمایند.
-برای اندازه گیری رنگ آب از تکنیک های خاص اسپکتروفتومتری استفاده میشود.
-نتایج حاصل از اندازه گیری معمولآ برحسب واحد رنگ حقیقی (TCU) بیان میشوند، که یک واحد آن معادل با رنگ تولید شده توسط یک میلی گرم در لیتر پلاتین بشکل یون های کلروپلاتینات می باشد. True Colur Unit
۱-۴ طعم و بو
-موادی که در آب ایجاد بو می کنند، عمومآ ایجاد طعم نیز می نمایند ولی مواد معدنی زیادی وجود دارند که ایجاد طعم می نمایند اما به هیچ وجه بو تولید نمی کنند.
-مواد معدنی، فلزات، مواد نفتی، محصولات نهایی واکنش های بیولوژیکی و اجزای تشکیل دهنده فاضلاب در طعم و نوی آب موثر هستند.
-مواد قلیایی طعم تلخی به آب می بخشند در حالی که نمک های فلزی عمومآ دارای طعم شور یا تلخ می باشند.
-بخش عمده ای از مواد آلی که در آب ایجاد طعم و بو می نمایند ناشی از تولیدات صنایع نفتی هستند.
ترکیبات گوگردی از جمله مهمترین محصولاتی هستند که در آب، طعم و بوی تخم مرغ گندیده را ایجاد می نمایند.
-اندازه گیری مواد آلی بوجود آورنده طعم و بو به کمک روشهای کروماتوگرافی گازی یا مایع امکان پذیر است.
-عامل طعم و بو اغلب برای آبهای آشامیدنی مطرح است.
-یک حداکثر مقدار TON برابر با ۳ توسط سازمان بهداشت جهانی توصیه شده است. Threshold Odor Number
۱-۵ دما
-دما برای ارزیابی مستقیم آب آشامیدنی یا فاضلاب بکاربرده نمیشود ولی یکی از مهمترین مشخصه های آب سطحی در طبیعت بشمار می رود.
-دمای آب به مقدار زیاد بر گونه های بیولوژیکی موجود در آب و شدت فعالیت آنها موثر است.
-در دما های بالا، موجودات ذره بینی که در استفاده از منابع غذایی و تولید مثل کارایی بیشتری دارند تکثیر پیدا می کنند در حالی که سایر موجودات از لحاظ جمعیتی کاهش می یابند یا بطور کلی از بین می روند.
-همچنین غلظت اکسیژن محلول در آب نیز تابعی از دماست و با افزایش دما کاهش می یابد.
-حداکثر چگالی آب در دمای ۴ درجه سانتیگراد است، در هر دو سوی این دما، چگالی آب کاهش می یابد که این خاصیت در میان تمام مایعات منحصر به فرد است.
پارامترهای بیولوژیکی کیفیت آب
مقدمه:
آب محیطی است که هزاران گونه بیولوژیکی، بخشی یا تمام دوران حیات خود را در آن سپری می کنند. میکروارگانیزم ها (باکتری ها، قارچ ها و جلبک ها) کاتالیزورهای زنده ای هستند که امکان انجام برخی از واکنشهای شیمیایی را در آب فراهم می سازند.
بخش کثیری از واکنش های شیمیایی مهم، چون واکنش های مواد آلی و فرآیندهای اکسیداسیون واحیاء، از طریق واسطه های باکتریایی انجام می گیرد.
مهمترین ارگانیزم های بیولوژیکی موجود در آب، ارگانیزم هایی هستند که در ایجاد بیماری ها نقش اصلی را ایفا می کنند. این ارگانیزم های بیماری زا که منشاء آبی دارند در برگیرنده انواع …
-باکتری ها
باکتری ها، میکروارگانیزم های تک سلولی هستند که معمولآ بی رنگ بوده و جزء پست ترین اشکال حیانند.
بیماری روده و معده اغلب در اثر بیماری های منتقل شده توسط باکتری های بیماری زای آبزی هستند.
-ویروس ها
ویروس ها کوچکترین ساختمان های بیولوژیکی شناخته شده هستند که تمام اطلاعات زنتیکی لازم برای تولید مثل خویش را دارند.
ویروس ها انگل هایی هستند که برای زندگی خود اجبارا نیاز به یک میزبان دارند.
تعیین موثر بودن گندزدایی ویروس ها مشکل است، برای ارگانیزم های ویروسی آزمایش جامع و سریع وجود ندارد.
عدم قطعیت در گندزدایی ویروسی مشکل اصلی برای کاربرد مستقیم فاضلاب و پساب به حساب می آید.
-پروتوزا ها
پروتوزا ها ارگانیزم های تک سلولی هستند که به لحاظ فعالیت از باکتری ها و ویروس ها پیچیده ترند.
پروتوزا ها ارگانیزم های کامل و خود کفایی هستند که میتوانند زندگی آزاد یا انگلی داشته باشند و خواص بیماری زایی یا غیر بیماری زایی از خود بروز دهند.
پروتوزا ها دارای سازگاری بسیار بالا با محیط دارند، بطور گسترده ای در آبهای طبیعی وجود دارند.
تحت شرایط حاد محیطی، پروتوزا های آبزی شبکه مقاومی را تشکیل می دهند که غیر فعال ساختن آنها به کمک عملیات گندزدایی کار مشکلی است.
-کرم های انگلی
چرخه زندگی کرم های انگلی معمولآ در بر گیرنده دو یا بیش از دو جانور به عنوان میزبان است.
آلودگی آب ممکن است از فضله حیوانی که حاوی کرم های انگلی است، ناشی شود. بدین ترتیب کرم های انگلی در وهله اول افرادی را تهدید می کنند که در تماس مستقیم با آب تصفیه نشده هستند.
-ارگانیزم های شاخص
تجزیه و تحلیل آب برای شناسایی عوامل بیماری زا وقت گیر و پر هزینه است. بنابراین عمومآ کیفیت آب با استفاده از ارگانیزم های شاخص ارزیابی میشود.
ارگانیزم شاخص، ارگانیزمی است که حضورش بیانگر آن است که آلودگی وجود دارد و علاوه برآن تا حدودی ماهیت و میزان آلاینده را نیز روشن سازد
ارگانیزم های شاخص کاملآ در محل غالب هستند و در محیط های مجاور وجود ندارند یا بطور بسیار محدود مشاهده میشوند.
بنابراین بطور معمول ارگانیزم هایی انتخاب می گردند که:
به راحتی قابل شناسایی باشند
همیشه در نقاطی که عوامل بیماری زا تجمع می نمایند، حضور دارند.
برای حفظ سلامت کارکنان آزمایشگاه، ارگانیزم های شاخص خود بیماری زا نباشند.
در محیط به سادگی و با سرعت نسبتآ زیاد تکثیر و گسترش یابند.
اشریشیا کلیفرم (کلیفرم روده ای) از باکتری های شاخص برای تعیین آلودگی آب به فاضلاب های انسانی است. دلایل اصلی استفاده از کلیفرم روده ای بعنوان یک باکتری شاخص این است که:
در برابر شرایط نامساعد محیطی (مثل دما یا PH زیاد ) مقاومت بالا دارند بطوری که اگر به دلیل نامساعد بودن محیط کلیفرم روده ای از بین برود میتوان با اطمینان اظهار داشت که هیچ ویروسی یا باکتری بیماری زایی در محیط وجود ندارد.
تعداد (غلظت) این باکتری بسیار زیاد است بنابراین میتوان اطمینان داشت اگر باکتری دیگری ناشی از فاضلاب های انسانی در نمونه وجود داشته باشد، کلیفرم روده ای نیز وجود دارد.
کلیفرم روده ای به تعداد میلیونی در روده بزرگ انسان وجود دارد و بیماری زا نمی باشد، بنابراین وجود آن در نمونه های آب خطری را برای کارکنان آزمایشگاه ایجاد نمی کند.
واحد اندازه گیری کلیفرم روده ای MPN است و مقدار آن در آب شرب باید صفر باشد.
پارامتر های شیمیایی کیفیت آب
آب بعنوان حلال عمومی شناخته شده است و کیفیت شیمیایی اب در ارتباط مستقیم با حلالیت آن می باشد. متغیرهای مهم در مسائل مربوط به کنترل کیفیت عبارتند از:
-مقدار کل جامدات محلول
مواد محلول از خاصیت آب بر روی جامدات، مایعات و گازها بوجود می آیند.
مواد محلول با فیلتر کردن آب تصفیه نمیشود و پس از تبخیر آب بعنوان جزئی از مواد جامد آب به صورت رسوب باقی می مانند.
مواد محلول نیز ممکن است از نظر ماهییت، آلی یا معدنی باشند.
اندازه گیری مستقیم مقدار کل جامدات محلول، پس ازجداسازی مواد جامد معلق، بکمک تبخیر آب امکان پذیر است.
وزن رسوب باقیمانده بیانگر مقدار کل جامدات محلول TDS می باشد.
TDS برحسب میلی گرم در لیتر بر مبنای جرم خشک بیان میشود.
هدایت الکتریکی آب معرف قدرت یونی یک محلول برای انتقال جریان است با واحد میکروموس برسانتی متر
رابط تقریبی غلظت کل جامدات با هدایت الکتریکی بصورت زیر است
TDS =0.64 * EC
-قلیائیت
قلیائیت به میزان یون هایی از آب که برای خنثی سازی یون های هیدروژن در واکنش شرکت می کنند اطلاق میشود.
قلیائیت معیاری برای توانایی آب جهت خنثی سازی اسیدها به حساب میاید.
اجزای تشکیل دهنده قلیائیت در سیستم طبیعی آب شامل :
NH3,HS-,H2PO4-,HPO4-2,H2BO3-,HSiO3-,OH-,HCO3-,CO3-2
این ترکیبات از تجزیه مواد معدنی موجود در خاک یا اتمسفر بدست می آیند.
فسفات میتواند از طریق شوینده ها، کودهای شیمیایی و حشره کش ها وارد محیط شود.
سولفید هیدروژن و آمونیاک نیز میتوانند در اثر تجزیه میکروبی مواد آلی تولید شوند.
قلیائیت به آب مزه ای تلخ می دهد لذا در آب شرب از اهمیت ویژه ای برخورداراست.
اندازه گیری قلیائیت بکمک تیتراسیون آب با یک اسید و تعیین اکی والان هیدروژن صورت می پذیرد.
قلیائیت برحسب میلی گرم در لیتر CaCo3 بیان میشود.
-سختی
سختی بصورت غلظت کاتیونهای چند ظرفیتی در محلول تعریف میشود.
سختی بسته به آنیونی که همراه آن است بعنوان سختی کربناتی و سختی غیرکربناتی طبقه بندی میشود.
سختی که ناشی از قلیائیت است سختی کربناتی و سختی باقیمانده، سختی غیر کربناتی نامیده میشود.
از آنجا که غلظت یون های فلز چند ظرفیتی کلسیم و منیزیم بیش از سایر یونهای چون آهن،منگنز،استرانسیم و آلومینیوم می باشد، برای تمامی مقاصد میتوان سختی را برابر با مجموع یونهای کلسیم و منیزیم در نظر گرفت.
سختی را میتوان بکمک تکنیکهای اسپکتروفتومتری و یا تیتراسیون شیمیایی، که برای تعیین مقادیر یونهای کلسیم و منیزیم در یک نمونه خاص انجام میگیرد، اندازه گیری کرد.
سختی میتواند از صفر تا چند صد ویا حتی چندین هزار قسمت در میلیون تغییر نماید.
اگرچه حد قابل قبول سختی بر طبق عادت یا حساسیت مصرف کننده تغییر میکند، اما یک طبقه بندی قابل قبول عمومی در جداولی نیز درج شده است.
در اغلب استانداردها، مقدار حداکثر ۵۰۰ میلی گرم در لیتر برای آب آشامیدنی توصیه میشود.
-فلوراید
فلوراید بطور کلی در طبیعت در برخی از انواع سنگ های رسوبی یا آذرین یافت میشود.
فلوراید به ندرت به مقدار زیاد در آب های سطحی مشاهده میشود.
حداکثر غلطت پیشنهادی برای این متغیر کیفی در آب های آشامیدنی ۱/۵ میلی گرم در لیتر می باشد.
-فلزات
همه فلزات تا اندازه ای در آب قابل حل می باشند.
پیدایش فلزات در آب های طبیعی از طریق حل شدن آن ها در آب، توسط رسوبات و تخلیه فاضلاب های شهری، صنعتی و کشاورزی صورت میگیرد.
مقدار فلزات داخل آب معمولآ توسط روش جذب اتمی اندازه گیری میشود
-فلزات غیر سمی
علاوه بر یونهای کلسیم و منیزیم که باعث سختی درآب میشوند، سایر فلزات غیرسمی مانند آهن، منگنز، آلومینیوم، مس و روی نیز در آب وجود دارند.
آهن و منگنز که در بسیاری از موارد به همراه یکدیگر مشاهده میشوند در غلظت های معمولی علائمی دال بر خطرناک بودن برای سلامتی انسان بروز نمی دهند.
غلظت آهن بیش از ۰٫۳ mg/L وغلظت منگنز بیش از۰٫۰۵mg/L میتواند رنگ آب را تغییر دهد.
-فلزات سمی
فلزاتی که وجودشان حتی به مقدار کم برای سلامت انسان مضر است، سمی تلقی میشوند.
فلزات سمی در آب شامل آرسنیک، باریم، کادمیم، کروم، سرب، جیوه و نقره می باشند.
غلظت های زیاد فلزات سنگین مانند آرسنیک، کادمیم، سرب وجیوه برای سلامتی انسان خطر آفرینی خاصی دارند.
فلزات مذکور توسط زنجیره غذایی موجود در طبیعت تغلیظ میشوند و بدین ترتیب بزرگترین خطر را برای ارگانیزم های نزدیک به قسمت بالایی زنجیره ایجاد می کنند.
غلظت های قابل ملاحظه این فلزات غالبآ در پسابهای معدنی، صنعتی و زه آب های کشاورزی وجود دارند.
-مواد آلی
بسیاری از مواد آلی در آب محلول هستند.
اغلب ترکیبات آلی طبیعی از تجزیه مواد آلی جامد تشکیل میشوند، در حالی که آن دسته از مواد آلی که ازطریق مصنوعی تهیه میشوند، معمولآ در نتیجه تخلیه فاضلاب های شهری، صنعتی و زه آب های کشاورزی به محیط زیست وارد میشوند.
مواد آلی حل شده در آب معمولآ به دو گروه اصلی زیر تقسیم میشوند.
الف: مواد آلی قابل تجزیه توسط فعالیت های بیولوژیکی
ب: موادآلی غیر قابل تجزیه توسط فعالیت های بیولوزیکی
-الف: مواد آلی تجزیه توسط فعالیت های بیولوژیکی
مواد قابل تجزیه آن دسته از مواد هستند که میتوانند به راحتی به عنوان مواد غذایی توسط میکروارگانیزم های طبیعی مورد استفاده قرار بگیرند.
این مواد محلول معمولآ شامل نشاسته، چربی ها، پروتئین ها، الکل ها، اسید ها، آلدئیدها و استرها میشوند.
مصرف مواد آلی محلول توسط میکروارگانیزم ها ممکن است همراه با فرایند های اکسیداسیون و احیا باشد.
فرایند اکسیداسیون، در صورت وجود اکسیژن، نسبت به فرایند احیاء موثرتر است.
در محیط هایی که اکسیژن حضور دارد، فرآیند ها هوازی است و محصولات نهایی مواد آلی پایدارند و برای محیط زیست ضرر ندارند.
در صورت عدم حضور اکسیژن منجر به ایجاد محصولاتی ناپایدار خواهد شد.
میزان موادآلی عمدتآ توسط متغیرهای کیفی BOD وCOD بررسی می شود.
-الف-۱: اکسیژن مورد نیاز بیولوژیکی (BOD)
براساس این شاخص، آن قسمت از آلاینده های آلی که باکتریها قادر به تجزیه آنها هستند، تعیین میشوند
تجزیه مواد آلی توسط باکتریها (بطور طبیعی) به دما و زمان بستگی دارد، مقدار این متغیر کیفی در دمای ۲۰ درجه سانتیگراد اندازه گیری میشود.
تجربه نشان داده که BOD یک نمونه در ساعات و حتی روزهای اولیه متفاوت می باشد.
امروزه در سطح جهانی مقدار این شاخص در طی پنج روز را بعنوان استاندارد انتخاب کرده، ان رابصورت BOD5 نشان میدهند.
BOD5 کاهش اکسیژن در نمونه را (که طی پنج روز توسط باکتریهای هوازی مصرف میشود تا موادآلی را تجزیه کنند)، باغلظت مواد آلی قابل تجزیه توسط باکتریها مرتبط می سازد.
بالا بودن BOD معرف شدت فسادپذیری نمونه است.
-الف-۲:اکسیژن مورد نیاز شیمیایی (COB)
منظوراز این شاخص تعیین مقدار کل مواد آلی موجود در آب است.
این شاخص هم معرف مواد آلی قابل تجزیه و هم غیر قابل تجزیه توسط باکتریها می باشد،
آزمایش COD بسهولت و در زمان کمی (تقریبآ ۳ ساعت) قابل انجام می باشد بنابراین با توجه به همبستگی بین غلظت BOD وCOD عمومآ بجای آزمایش BOD که چند روز بطول می انجامد، آزمایش COD جهت تخمین BOD نهایی مورد استفاده قرار می گیرد.
-ب: مواد آلی غیر قابل تجزیه توسط فعالیت های بیولوژیکی
برخی از مواد آلی در برابر تجزیه بیولوژیکی از خود مقاومت نشان میدهند. سلولز و فنل ها که در سیستم های طبیعی یافت میشوند بقدری آهسته تجزیه میشوند که معمولا آنها را غیرقابل تجزیه معرفی می کنند.
مولکول هایی که دارای پیوندهای فوق العاده قوی هستند (نظیر برخی از پلی ساکاریدها) و مولکول های با ساختمان های حلقوی (نظیر بنزن، ترکیبات آلی که در نفت خام و یا در فرآیند پالایش نفت) اساسآ غیر قابل تجزیه اند.
اندازه گیری کل مواد آلی آب معمولآ بکمک آزمایش اکسیژن مورد نیاز شیمیایی (COD) یا کربن به دی اکسید کربن آلی (TOC) انجام میشود.
برای به دست آوردن مقدار موادآلی غیر قابل تجزیه باید BOD را از COD یا TOC کم کرد.
کمیت وکیفیت ترکیبات خاص آلی بکمک روشهای چون گازکروماتوگرافی قابل اندازه گیری است.
-مواد مغذی
مواد مغذی عناصری هستند که برای رشد و تولید مثل گیاهان وجانوران ضروری اند.
گروه وسیعی از مواد معدنی و عناصر نادر را میتوان بعنوان موادمغذی طبقه بندی نمود، لیکن خانواده کربن، نیتروژن و فسفرمهمترین موادی هستند که به مقدار قابل ملاحظه ای توسط گونه های آبزی مصرف میشود
-چرخه کربن
سلول های موجودات زنده از کربن، هیدروژن، اکسیژن، ازت و برخی مواد دیگر تشکیل شده است.
کربن در رابطه با تشکیل و فعالیت زیستی سلولها، از اهمیت بالایی برخورداراست ولی همواره به مقدار مورد نیاز موجود نمی باشد.
بخش عمده مواد آلی موجود در چرخه کربن، حاصل فرآیند فتوسنتز است.
دراین فرآیند دی اکسید کربن مصرف شده، اکسیژن تولید میشود و یک گرم اکسیژن آزاده شده متناظر با ۰٫۹۳ گرم هیدرات کربن است.
سلول گیاهی، گلوکز را به ترکیبات متعددی تبدیل می کند و جانوران، مواد آلی رابطورمستقیم (گیاه خوران) غیرمستقیم (گوشت خوران) مصرف می کنند.
بخش عمده تجزیه ترکیبات کربنی را باکتریهای هتروتروف انجام می دهند. این تجزیه کنندگان پس از مرگ ارگانیزم ها، ترکیبات کربنی را به متان یا دی اکسید کربن تجزیه می کنند.
در محیط های بی هوازی اسیدهای چرب، متان و دی اکسید کربن حاصل میشوند و در نهایت همه اسیدهای چرب به ترتیب تجزیه میگردند.
-نیتروژن
گازنیتروژن جزوه گازهای مهم اتمسفر و زمین می باشد و از گازهای فوق العاده پایدار است.
نیتروژن درمحیط آبی عمدتآ از منابعی غیر از نیتروژن در اتمسفر تامین می شود.
نیتروژن جزئی از پروتئین هاست و همچنین در کلروفیل و در بسیاری از ترکیبات بیولوژیکی دیگر یافت می شود.
منابع نیتروژن درسیستم های آبی میتوان به فضولات جانوران، مواد شیمیایی و فاضلاب های تخلیه شده اشاره نمود.
ترکبیات نیتروژن میتواند اکسید شده، توسط باکتریهای موجود در خاک تبدیل به نیترات شوند و به سفره های آب زیرزمینی نفوذ نمایند.
آزمایشهایی که برای ترکیبات نیتروژن در آب بطور متداول انجام می شوند شامل تجزیه آمونیاک، آمونیوم، نیترات، نیتروژن آلی و نیتروژن کجلدال (مجموع نیتروژن آلی و آمونیوم) می باشد.
درفاضلاب ها و آب های آلوده، آمونیاک، نیتروژن آلی و نیتروژن کجلدال و در نمونه های آب تمیز و فاضلاب تصفیه شده، نیترات مورد آزمایش میشود.
-فسفر
فسفردر محیط های آبی بصورت ارتوفسفاتها
(H3PO4,H2Po4-,HPO4-2,PO4-3)
پلی فسفاتها و فسفات های آلی مشاهده میشود.
تمایل خاک نسبت به جذب فسفات موجب محدود شدن حرکت آن در خاک و آبهای زیرزمینی می گردد ولی به واسطه فرسایش خاک به آبهای سطحی راه می یابد.
فاضلاب شهری منبع اصلی دیگری برای ورود فسفات به آبهای سطحی است. ورود بیش از حد فسفات به منابع آب رشد سریع گیاهان آبزی و کاهش اکسیژن محلول در آب را موجب می گردد.
جنبه های رادیولوژیکی آب
هدف این مقاله تعیین حدود مواد رادیواکتیو درآب برای دسترسی به آب آشامیدنی سالم است، بدون توجه به این که مواد رادیواکتیو به طور طبیعی در آب وجود داشته اند یا به وسیله انسان به آب وارد شده اند. مقادیر راهنمای مواد رادیواکتیو در آب آشامیدنی در چاپ اول راهنما بر اساس خطرهای روبه رویی با منابع رادیواکتیو و اثر آن بر سلامتی پیشنهاد شده است. چاپ دوم این راهنما ترکیبی است از پیشنهادهای سال ۱۹۹۰ ICRP . چاپ سوم، پیشرفت های اخیر را در برمی گیرد که شامل روبهرویی طولانی و ضرایب دوزها است.
خطرهای رادیولوژیکی ممکن است از پرتوهای یونیزه تولید شده به وسیله بعضی از مواد رادیواکتیو (شیمیایی) در آب آشامیدنی ناشی شود. نقش آب آشامیدنی در بروز این خطرها بسیار ناچیز است و باید هم زمان با آب منابع دیگر نیز بررسی شوند.
دستیابی به راهنمای کنترل خطرهای رادیو لوژیکی دو مرحله دارد:
– غربالگری اولیه برای تعیین فعالیت آلفا و (یا) بتای ناخالص، که آیا غلظت بر حسب بکرل بر لیتر پایین تر از حدی است که نیاز به کار ویژه ای داشته باشد؟
– بررسی غلظت های رادیونوکلیید های خاص و مقایسه آن ها با حدود راهنما درصورتی که غربال گری حد بالاتری را نشان دهد.
از آنجایی که روبهرویی با رادیونوکلییدها از راه مصرف گاز حل شده و تنفس رادون آزاد روی می دهد خطر ناشی از وجود رادون در آب آشامیدنی حاصل از منابع زیرزمینی در مقایسه با تنفس رادون کمتر است.
بیشترین روبهرویی زمانی است که تنفس در فضای بسته یا از منابع خاکی انجام می گیرد، یعنی زمانی که گاز بدون فیلتر شدن وارد محل زندگی می شود مخصوصا در زیرزمین ها. غربال گری و حدود راهنمای کاربرد روزانه در مورد منابع آب آشامیدنی موجود یا جدید است و ربطی به منابعی که ناگهانی به دلیل آزاد شدن رادیونوکلییدها در محیط آلوده می شوند ندارد.
راهنماهای موجود بر اساس یک حد دوز پیش نهادی (RDL) از دوز موثر معادل ۱/۰ میلی سیورت ناشی از مصرف یک سال آب آشامیدنی (با آلودگی احتمالی به رادیواکتیو) که ۱۰/۰ حدود استثنا توصیه شده به وسیله ICRP برای فراورده های اصلـی (آب آشامیـدنی و مـواد خوراکـی) در مورد روبهرویی طولانی و بیشتر مربوط به مصرف آب آشامیدنی است. ICRP ( (2000.
RDL=0/1mSv هم چنین معادل ۱۰% دوز هر یک از افراد جمعیت،که هم ICRP (1991) و هم IACA (1996) توصیه کرده اند و WHO و کمیته اروپایی WHO , FAO نیز پذیرفته اند. خطر روبهرویی با رادیونوکلییدها به میزان ۱/۰ میلیسیورت سالانه از راه آب آشامیدنی کم است، زیرا ضریب احتمالی تاثیر پرتو بر سلامتی شامل سرطان کشنده و غیرکشنده و اثرات ژنتیکی جدی بر روی همه جمعیت ۲-۱۰ * ۳/۷ بر سیورت است. با ضرب این ضریب در RDL=0/1mSv سالانه ناشی از مصرف آب آشامیدنی میزان خطر اتفاقی ایجاد شده برای سلامتی در طول زندگی تقریبا ۴-۱۰ برآورد میشود که در مقایسه با خطرهای دیگر کمتر است. این خطر تخمینی بر اساس اطلاعات علمی فشرده که اطلاعات مربوط به روبهرویی با رادیونوکلییدها در جمعیت انسانی را در برمیگیرد کاملا قابل اطمینان است. با توجه به خطر سرطان زایی این مواد شیمیایی، کمترین حد خطر صفر است.
میزان روبهرویی با رادیواکتیو در سراسر زمین متفاوت است اما میانگین در حدود ۲/۴mSv/year است که از بالاترین میزان محلی بدون افزایش خطر قابل ملاحظه در مطالعات جمعیتی ۱۰ برابر بیشتر است، بنابراین ۰/۱mSv به عنوان حد پایه کم است.
منابع و اثرات روبهرویی با پرتو بر سلامت
تشعشعات محیطی از منابع طبیعی و ساخته دست انسان منشا می گیرند. مواد رادیواکتیو در محیط به طور طبیعی وجود دارند (مانند اورانیوم، توریم، پتاسیم ۴۰) بیشترین قسمت روبهرویی انسان با این مواد از منابع طبیعی است یعنی منابع خارجی تشعشع شامل تشعشعات کیهانی و خاکی و تنفس یا خوردن مواد رادیواکتیو
کمیته علمی اثرهای تشعشع اتمی سازمان ملل، برآورد کرده است که روبهرویی انسان با پرتو های ناشی از منابع طبیعی سالانه mSv 4/2 است.
در روبهرویی انسان با پرتوها منابع محلی مختلفی وجود دارد که به فاکتورهایی مانند ارتفاع از سطح دریا، تعداد گونههای رادیونوکلییدها در خاک (خشکی)، ترکیبات رادیونوکلییدها در هوا- خوراکی ها و آب آشامیدنی و مقدار پرتوی که از راه تنفس یا خوردن وارد بدن می شود، بستگی دارد. مناطق خاصی در دنیا وجود دارد مانند قسمت هایی از ایالت کرالا در هند و پوکوس دل کالداس پلاتو در برزیل که میزان تشعشع ها نسبتا بالاست. میزان روبهرویی مردم در این مناطق تقریبا ده برابر بیشتر از میانگین (mSv 4/2) استتا کنون هیچ اثر زیان بار سلامتی در ارتباط با این میزان بالای روبهرویی گزارش نشده است.
بعضـی ترکیبات رادیو اکتیو ممکن است در محیط آزاد شوند و از راه فعالیت های انسانی به آب اشامیدنی وارد شوند. (مثلا در اثر کابرد رادیواکتیو در صنایع و داروسازی) سرانه دوز موثر ناشی از تشخیص های پزشکی در سال ۲۰۰۰، mSv/year 4/0 بوده است. (بسته به میزان مراقبت های بهداشتی بین mSv/year1-04/0)
در دنیا مشارکت کمی در زمینه آزمایش سلاح ها و تولیدات هسته ای وجود دارد. سهم سالانه هر نفر در جهان از آزمایشهای هسته ای mSv 005/0 از چرنوبیل mSv 002/0 و از تولیدات هسته ای mSv 002/0 برآورد شده است.
روبهرویی با پرتوها از راه آب آشامیدنی
مواد رادیواکتیو در آب آشامیدنی ازموارد زیر منشا می گیرد:
_ وجود انواع رادیواکتیو به طور طبیعی (مانند رادیونوکلیدهای حاصل از واپاشی توریم و اورانیوم در منابع آب آشامیدنی) به خصوص رادیوم ۲۲۸/۲۲۶ و بعضی رادیواکتیوهای دیگر؛
_ پروسه های تکنولوژی درگیربا مواد رادیواکتیو (مانند معدن کاری و پروسه تولید بارور کننده های فسفات یا شن های معدنی)؛
_ رادیونوکلییدهای دفع شده از چرخه سوخت های هسته ای؛
_ رادیونوکلییدهای کارخانه ای (تولید وکاربرد در شکل باز Unsealed) که ممکن است در نتیجه دفع قانونی وارد منابع آب شوند، به خصوص در صورت کاربرد های نادرست صنعتی و دارویی و دفع مواد رادیواکتیو. این قبیل رویدادها با موارد اضطراری متفاوت است و خارج از محدوده این راهنما هستند؛
_ رها سازی رادیونوکلییدها در محیط (در منابع آب) در گذشته.
روبهرویی با رادیونوکلییدها از راه آب آشامیدنی بسیارکم و بیشتر ناشی از واپاشی طبیعی اورانیوم وتوریم است. رادیونوکلییدهای حاصل از چرخه سوخت هسته ای و داروسازی و دیگر کاربردهای مواد رادیواکتیو ممکن است به منابع آب آشامیدنی وارد شوند. اثرهای این منابع معمولا با کنترل منظم منابع محدود می شود. در مواردی که این منابع باعث آلودگی آب آشامیدنی می شوند باید با کنترل منظم اقدامات اصلاحی انجام گیرد.
اثرات پرتوها بر سلامتی از راه آب آشامیدنی
از مطالعات بر روی انسان و حیوان شواهدی به دست آمده که نشان می دهد روبه رویی با پرتو در دوزهای کم تا متوسط ممکن است باعث افزایش موارد سرطان در دراز مدت می شود. مطالعات بر روی حیوانات به خصوص نشان میدهد که نرخ ناهنجاری های ژنتیکی در اثر روبه رویی افزایش می یابد.
در صورتی که غلظت رادیونوکلییدها در آب آشامیدنی کمتر از حدود راهنما باشد، مصرف آن هیچ اثر زیان باری برسلامتی نخواهد داشت. (دوز موثر معادل کمتر از mSv/year 1/0)
اثرات مزمن پرتوها بر سلامتی شامل کاهش سلول های خون و در موارد بسیار جدی تر مرگ ، در روبهرویی همه یا قسمتی از بدن با دوز های بسیاربالا اتفاق می افتد.
حد پایین رادیونوکلییدها یی که به طور معمول در منابع آب آشامیدنی یافت می شوند، اثر مزمن قابل توجهی بر سلامتی ندارند.
واحدهای دوز پرتو و رادیواکتیو
واحد SI برای رادیواکتیو بکرل است. یک واحد بکرل برابر است با یک واپاشی در ثانیه. حدود راهنمای آب آشامیدنی بر حسب فعالیت رادیونوکلیید در لیتر، غلظت فعالیت (Bq/Li) نامیده می شود. دوز تشعشع ناشی از خوردن رادیونوکلیید به عوامل شیمیایی و بیولژیکی بستگی دارد. این عوامل عبارت است از قسمتی از مواد که از طریق روده جذب می شود، اندام یا بافتی که رادیونوکلیید رو جابه جا می کند و زمانی که رادیو نوکلیید پیش از جذب در آن بافت یا اندام می ماند. هم چنین ماهیت پرتوهای واپاشی شده و حساسیت اندام یا بافت آسیب دیده نیز باید در نظر گرفته شود.
دوز جذب شده به مقدار انرژی ذخیره شده در ماده به وسیله پرتو بر می گردد. واحد SI برای دوز جذبی، گری (Gy) است که یک گری برابر است با یک ژول بر کیلوگرم. Gy=1 J/Kg1
دوز معادل عبارت است از دوز جذبی به دست آمده و یک فاکتور مربوط به نوع خاص تابش، بسته به ظرفیت یونیزاسیون و وزن مخصوص.
دوز موثر پرتو دریافت شده به وسیله یک فرد، به بیان ساده عبارت است از مقدارمعادل دوز دریافت شده به وسیله اندامها و بافت های مختلف بدن انسان. اندام ها و بافت هابه پرتوها حساسیت های متفاوتی نشان می دهند. واحد SI برای دوز موثر و دوز معادل Sv است، Sv =1 Kg/year1
در صورتی که رادیونوکلیید یک بار خورده شود به دلیل ادامه جذب رادیو نوکلیید از طریق روبهرویی داخلی دوز موثر عبارت است از سنجش کل دوز موثر دریافتی در طول زندگی (۷۰ سال)
کلمه دوز بسته به موقعیت هم به معنی دوز جذبی (Gy) و هم دوز موثر (Sv) به کارمی رود. برای پایش هدف، دوزها از روی میزان فعالیت رادیونوکلیید در یک ماده مشخص تعیین می شوند. در مورد آب، میزان فعالیت بر حسب بکرل بر لیتر داده می شود. این مقدار می تواند به دوز موثر سالانه mSv/year مربوط شود. با استفاده از ضریب دوز (mSv/Bq) و متوسط مصرف سالانه آب (Li/year) دوز موثر ناشی از خوردن یک رادیو ایزوتوپ در یک فرم شیمیایی معین را با استفاده از ضریب دوز می توان تعیین کرد. اطلاعات مربوط به ضریب دوزهای وابسته به سن برای دریافت (خوردن) رادیونوکلییدها به وسیله ICRP و IAEA منتشر شده است.
حدود راهنمای رادیونوکلییدها در آب آشامیدنی
برای رادیونوکلییدهایی است که از منابع طبیعی نشات گرفته اند یا در نتیجه فعالیت هایی که در حال انجام است یا درگذشته انجام شده است به محیط وارد میشوند. این راهنما رادیونوکلییدهای آزاد شده به دلیل حوادث هسته ای رخ داده در یک سال پیش را نیز در بر می گیرد. این مقادیر با RDL=0/1mSv/yearاز هر رادیونوکلییدموجود در لیست که غلظت آن در آب آشامیدنی مصرفی در طول سال بیش از این مقدار نباشد، معادل است.
خطرمرتبط احتمالی در ابتدای این مقاله آورده شده است. گرچه در یک سال اول بعد از رویداد، حدود ژنریک برای مواد خوراکی براساس IAEA 1996 و سایر انتشارات IAEA و WHO می باشد.
حدود راهنما برای رادیونوکلییدها در آب آَشامیدنی از معادله زیر محاسبه می شود:
GL=IDC/(hing.q)
GL: حدود راهنمای رادیونوکلییدها در آب آشامیدنی Bq/Li
IDC: معیار دوز فردی، در این جا mSv/year 1/0
hing: ضریب دوز جذب بزرگسالان (ingestion dose)
q: مقدار مصرف سالانه آب آشامیدنی با فرض Li/year 730
پایش و ارزیابی رادیونوکلیید های محلول
غربالگری منابع آب
مراحل تعیین گونه های اختصاصی رادیونوکلییدها و تعیین غلظت آنها نیازمند آنالیزهای پیچیده و پرهزینه است که توصیه نمی شود، زیرا غلظت رادیو نوکلییدها بسیارکم است. بهترین راه، کاربرد مراحل غربال گری است یعنی تعیین همه رادیونوکلییدهای موجود در شکل آلفا و بتا در ابتدا و بدون توجه به ماهیت رادیونوکلییدهای خاص.
حدود غربال گری (پوشش) بدون نیاز به هیچ کار اضافه ای، Bq/L 5/0 برای آلفای ناخالص و Bq/L 1 برای بتای ناخالص است. حـد غربـال گـری فعالیـت بتـای ناخالص منتشرشده در دومین چاپ راهنما، در بدترین حالت (۲۲۲Radium-) به دوز RDL=0/1mSv/year نزدیک است. حد غربال گری فعالیت آلفای ناخالص Bq/L 5/0 به جای حد پیشین Bq/L 1/0 است زیرا این مقدار به RDL نزدیک تر است.
استراتژی ارزیابی آب آشامیدنی
اگر هر یک از حدود غربال گری (پوشش) افزایش یابد، باید رادیونوکلیید خاص مشخص شود و میزان فعالیت اختصاصی آن اندازه گیری شود. سپس دوز موثر برای هر رادیونوکلیید برآورد شود و مجموع این دوزها تعیین گردد.
در صورتی که غلظت اندازه گیری شده برای یک نمونه خاص در یک دوره یک ساله بالاتر از حد RDL باشد، می توان RDL را افزایش داد. چنین نمونه ای بیانگر این نیست که آب مورد نظر برای آشامیدن نامناسب است اما نشان می دهد که نظارت بیشتر و نمونه برداری های بیشتری لازم است. ابتدا فعالیت بتای ناخالص و آلفای ناخالص اندازه گیری می شود، در صورتی که سنجش های متوالی میزانی بیش ازمقادیرتوصیه شده را (به ترتیب Bq/L 5/0 و Bq/L 1) نشان دهد آنالیز رادیونوکلیید انجام می گیرد.
کاربرد این پیشنهادها در شکل ۹٫۲ خلاصه شده است.
سنجش بتای ناخالص تحت تاثیر پتاسیم ۴۰ است، یک عنصر ساطع کننده بتا که به طور طبیعی در یک نسبت ثابت به پتاسیم پایدار تبدیل می شود. پتاسیم یکی از عناصر ضروری بدن انسان است و عمدتا از راه مواد خوراکی جذب می شود. این عنصر در بدن تجمع پیدا نمی کند اما مستقل از میزان جذب در یک سطح ثابت باقی می ماند. بنابراین میزان پتاسیم ۴۰ باید در فعالیت بتا جداگانه محاسبه شده و از میزان کل کم شود. فعالیت ویژه پتاسیم ۴۰، Bq/g 7/30 است. همهی تشعشع پتاسیم۴۰ به شکل فعالیت بتا نیست. فعالیت بتای پتاسیم۴۰، Bq/g 6/27 کل پتاسیم است و فاکتوری است که باید در محاسبه فعالیت بتای پتاسیم۴۰ در نظر گرفته شود.
سنجش های اصلاحی
اگر RDL به میزان mSv/year 1/0 در مجموع افزایش یابد، گزینه های در دسترس برای کاهش دوز باید امتحان شود. وقتی سنجش های اصلاحی در نظر باشد، هر استراتژی باید ابتدا برای رسیدن به سود خالص توجیه شود سپس با توجه به پیش نهادهای) ICRP 1991-1989) و به منظور تولید حداکثر سود خالص باید بهینه سازی گردد.
رادون
رادون در هوا و آب
بیشترین سهم روبهرویی طبیعی با پرتوها مربوط به رادون است. رادون، یک گاز رادیواکتیو ناشی از واپاشی رادیوم موجود در صخره ها به عنوان قسمتی از زنجیره رادیونوکلیید اورانیوم است. کلمه رادون عموما به رادون ۲۲۲ گفته می شود رادون در همه جای کره زمین وجود دارد به خصوص در هوای بالای خشکی و در ساختمان ها.
صخره های زیرزمینی دارای رادیوم طبیعی پیوسته رادون را به درون آبی (آب زیرزمینی) که با آن در تماسند آزاد میکنند. رادون به راحتی از سطح آب آزاد می شود. غلظت رادون در آب های زیرزمینی به طور بالقوه خیلی بیشتر از آبهای سطحی است. میانگین غلظت رادون در منابع آب عمومی که از آب های سطحی تامین می شوندکمتر از Bq/L 4/0 و در منابعی که از آب های زیرزمینی تامین می شوند در حدود Bq/L 20 است. گرچه غلظت رادون در برخی از این چاه ها بیش از ۴۰۰ برابر میانگین و در به ندرت بیش از ۱۰ کیلوبکرل بر لیتراست.
در ارزیابی جذب رادون از راه آشامیدن مهم این است که تکنولوژی پروسه آب طوری طراحی شود که رادون قبل از مصرف حذف شود. (پروسه حذف رادون باید پیش ازمصرف در نظر گرفته شود) علاوه بر آن استفاده از منابع آب زیرزمینی دارای رادون که رادون آنها حذف نشده است باعث افزایش سطح رادون در هوای داخل ساختمان ها شده، در نتیجه دوز دریافتی از راه تنفس افزایش یافته است، که مخصوصا بستگی به نوع مصرف خانگی و ساختمان دارد زیرا بیشتر رادون موجود در هوای ساختمان از راه پایه های ساختمان که بیش از آب با زمین در تماسند، وارد می شود.
مقدار و روش جذب آب، مصارف خانگی آب و ساختمان خانه ها در دنیا بسیار تغییر کرده است.) NSCEAR 2000( بر اسـاس گـزارش UN NAS متوسـط دوز رادون را در آب آشامیـدنی کمتر از mSv/year 025/0 از راه تنـفـس و mSv/year 002/0 از راه خوردن در مقایسه با تنفس mSv/year 1/1 رادون و واپاشی آن در هوا گزارش کرده است.
خطر
یک گزارش نشان می دهد که ۱۲% مرگ ناشی از سرطان در آمریکا به دلیل وجود رادون در هوای داخل ساختمان بوده است. رادون ۲۲۲ و واپاشی آن (از بین ۱۶۰۰۰۰ مرگ سالانه ناشی از سرطان ریه) که عمدتا نتیجه مصرف تنباکواست، رادون عامل۱۹۰۰۰مورد (۲۲۰۰۰-۱۵۰۰۰) شناخته شده است. (US NR1999)
(۱۹۹۹) UN NAS خطر ناشی از روبهرویی با رادون از راه آب آشامیدنی را تقریبا ۱۰۰ بار کوچکتر گزارش می کند. (یعنی ۱۸۳ مورد در سال)
علاوه بر آن از ۱۹۰۰۰ مرگ ناشی از سرطان ریه به دلیل وجود رادون در هوای درون ساختمان ها، تقریبا ۱۶۰ مورد ناشی از تنفس رادونی است که از آب آشامیدنی مصرفی خانه به هوا وارد می شود. در مقایسه، حدود ۷۰۰ مورد مرگ ناشی ازسرطان ریه درسال به روبهرویی با حد طبیعی رادون در هوای آزاد بستگی دارد.
US NAS همچنین می گوید که خطر سرطان معده از راه آب آشامیدنی دارای رادون محلول، بسیار کم است با احتمال حدود ۲۰ مورد سالانه در مقایسه با ۱۳۰۰۰ مورد مرگ ناشی از سرطان معده به دلایل دیگر در آمریکا.
اصول راهنمای رادون در منابع آب آشامیدنی
اگر غلظت رادون در منابع آب آشامیدنی مصرفی مردم از Bq/L 100 بیشتر شود، این منابع باید کنترل شوند. هر منبع جدید آب آشامیدنی با منشا آب زیرزمینی قبل از استفاده باید آزمایش شود. اگر غلظت رادون بیش از Bq/L 100 باشد، با تصفیه منبع آب باید میزان رادون را به کمتر از این مقدار رساند. اگر به میزان قابل توجهی مواد تولید کننده رادون پیرامون منبع آب وجود دارد بهتر است که این منابع به صورت دوره ای مثلا هر ۵ سال یک بار آزمایش شوند.
نمونه برداری، آزمایش و گزارش
اندازه گیری میزان فعالیت آلفا و بتای ناخالص
برای آزمایش آلفا و بتای ناخالص (رادون) در آب آشامیدنی بهترین روش این است که حجم مشخصی از نمونه را خشک کنیم و غلظت باقی مانده را اندازه گیری کنیم. از آنجایی که اشعه آلفا به راحتی درون لایه نازک مواد جامد نفوذ می کند، دقت و حساسیت روش تعیین آلفا در نمونه های دارای TDS بالا کاهش می یابد.
در تعیین فعالیت بتای ناخالص با استفاده از روش تبخیر، پتاسیم ۴۰ تداخل میکند، بنابراین اگر میزان بتای ناخالص افزایش یابد باید میزان پتاسیم کل نیز اندازه گیری شود.
روش co-precipitation (APHA 1998) از تداخل پتاسیم ۴۰ جلوگیری می کند، بنابراین به تعیین پتاسیم کل نیازی نیست. این روش برای ارزیابی نمونه های آب دارای فراورده های شکافت هسته ای (مانند سزیم ۱۴۷)، کاربردی نیستند. گرچه در شرایط طبیعی، غلظت این فرآورده ها در منابع آب آشامیدنی بسیار پایین است.
اندازه گیری رادون
از آنجایی که در زمان جابهجایی آب، رادون به راحتی آزاد می شود تعین غلظت رادون ۲۲۲ در آب آشامیدنی مشکل اسـت. جابه جایـی آب از یـک مخـزن به مخزن دیگر رادون محلول را آزاد می کند. به دلیل کاربـرد گسترده روش (PYLON 1993-2003) PYLON تعیین رادون در آب آشامیدنی با استفاده از واحد گاززدایی و اتاق های آشکارساز انجام می گیرد. میزان رادون در آب هایی که در یک جا ثابت نگه داشته شوند کاهش می یابد. جوشاندن آب رادون را از بین می برد.
نمونه برداری
قبل از طراحی و ساخت منابع آب آشامیدنی برای تعیین کیفیت رادیولوژیکی منابع و ارزیابی تغییرات فصلی غلظت رادیونوکلیید، منابع زیرزمینی جدید باید حداقل یک بار آزمایش شوند. این آزمایش ها رادون و … را در بر می گیرد. اولین سنجش ها، محدوده نرمال را تعیین می کند، نمونه برداری های بعدی هر پنج سال یک بار انجام می گیرند.گرچه اگر منابع بالقوه آلودگی رادیونوکلییدی در نزدیکی وجود داشته باشد (مانند معدن کاری یا راکتور های هسته ای) نمونه برداری باید پیدرپی انجام گیرد. تعداد نمونه برداری ها از آب آشامیدنی زیرزمینی یا سطحی که اهمیت زیادی ندارند،کمتر است.
میزان رادون در منابع آب زیرزمینی همیشه ثابت است. بنابراین پایش پی درپی این منابع لازم نیست. دانش زمین شناسی مناطق میتواند در تعیین این که یک منبع غلظت قابل توجهی از رادون دارد یا نه کمک کند. در شرایطی که معدن کاری در نزدیکی منابع وجود دارد، پایش های بیشتری نیاز است.
راهنمای ارزیابی کیفیت آب، تکنیک ها وبرنامه های نمونه برداری و ذخیره و جابه جایی نمونه ها در استاندارد استرالیا و نیوزیلند آورده شده است.
گزارش نتایج
گزارش آزمایش ها برای هر نمونه باید اطلاعات زیر را در برداشته باشد:
اطلاعات یا کد تعیین نمونه
تاریخ و ساعت نمونه برداری
تعیین روش آزمایش استاندارد به کاربرده شده یا خلاصه ای از روش ها غیر استاندارد به کاررفته
تعیین رادیونوکلیید (ها) یا نوع و کل رادیونواکتیویته تعیین شده
غلظت پایه اندازه گیری شده یا مقدار فعالیت محاسبه شده با استفاده از بلانک مناسب برای هر رادیو نوکلیید
برآورد میزان خطای محاسبه و خطای کل پروژه
حداقل غلظت قابل تشخیص برای هر رادیونوکلیید یا پارامتر آزمایش شده
خطای کل پروژه باید تداخل همه پارامترها را در روش آزمایش در بر گیرد مانند خطای سیستمیک، خطای آماری و …
ICRP International commission on Radiological Protection
RDL Recommended Reference Dose Level
IAEA International Basic Safety Standard
منبع:
Guidelines for Drinking Water Quality (WHO 2006) – FIRST ADDENDUM to THIRD EDITION
ترجمه: روح انگیز زمانی – آزمایشگاه آب مرکز بهداشت شهدای والفجر شهرستان شیراز – مردادماه ۱۳۹۰
دانلود پروژه آب و فاضلاب ، طراحی کانال انتقال آب
استاد: مهندس یوسفی
دانشجو: مهدی لکزایی
دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان
زمستان ۸۷
پروژه آب و فاضلاب
استاد: مهندس یوسفی
دانشجو: باباعلی عباسی
دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان
دانلود
پروژه مهندسی آب و فاضلاب
صفحات جداگانه مرجع تخصصی آب و فاضلاب - سه شنبه هفدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
محاسبه عمق نرمال در کانالهای ذوزنقه ای و مستطیلی - جمعه بیست و هفتم اسفند ۱۳۹۵
برترین سایت های مدیریت پروژه و مدیریت ساخت سال 95 - پنجشنبه بیست و ششم اسفند ۱۳۹۵
کنفرانس های مدیریت ساخت و پروژه - شنبه چهاردهم اسفند ۱۳۹۵
مکانیزم آلوده شدن آبهای زیرزمینی - جمعه ششم اسفند ۱۳۹۵
اصطلاحات آب و فاضلاب و محیط زیست - جمعه ششم اسفند ۱۳۹۵
دانشگاه های دارای رشته آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
کنفرانس های آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
ژورنال های تخصصی آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
عناوین پایان نامه های رشته آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
قانون بیمههای اجتماعی کارگران ساختمانی - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
کتاب های تخصصی مدل سازی اطلاعات ساختمان - یکشنبه بیست و چهارم مرداد ۱۳۹۵
Business Case - شنبه بیست و سوم مرداد ۱۳۹۵
آشنائي با سيستم مديريت امنيت اطلاعات (ISMS) - جمعه بیست و دوم مرداد ۱۳۹۵
مفاهیم پایه استانداردهای مدیریت - پنجشنبه بیست و یکم مرداد ۱۳۹۵
برگزاری تور آموزشی پرینس 2 Prince2 - سه شنبه نوزدهم مرداد ۱۳۹۵
سیستم مدیریت تغییر پروژه - یکشنبه هفدهم مرداد ۱۳۹۵
نقش منشور پروژه در کامیابی پروژه - شنبه شانزدهم مرداد ۱۳۹۵
دفاتر مدیریت پروژه - جمعه پانزدهم مرداد ۱۳۹۵
کلیات آزمون های کنترل کیفی آب - پنجشنبه چهاردهم مرداد ۱۳۹۵
مدیریت پیشبرانه پروژه: بر اساس یک دیدگاه استراتژیک مدیریت پروژه توسط شبیه سازی - چهارشنبه سیزدهم مرداد ۱۳۹۵
کدورت و مواد معلق در تصفیه خانه آب - چهارشنبه سیزدهم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیتروژن کل - سه شنبه دوازدهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار مواد آلی در آب - دوشنبه یازدهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار کرومات در آب - یکشنبه دهم مرداد ۱۳۹۵
پروژه های متعادل کننده ی جامعه و محیط؛ یک پروژه، برنامه و رویکرد پورت فولیو - یکشنبه دهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار اکسید آلومنیوم درآب - شنبه نهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار هیدرازین در آب - جمعه هشتم مرداد ۱۳۹۵
روش افزایش استاندارد – اندازه گیری کرم (سه) در نمونه آب شهر - پنجشنبه هفتم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیترات NO3- - چهارشنبه ششم مرداد ۱۳۹۵
Tailor it - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
استفاده گیاهان برای تصفیه فاضلاب - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری کلسیم Ca2 - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری سیانید در آب اندازه گیری سیانید در آب - دوشنبه چهارم مرداد ۱۳۹۵
تفسیر نتایج آزمایشگاهی + جدول - یکشنبه سوم مرداد ۱۳۹۵
محلول سازی - شنبه دوم مرداد ۱۳۹۵
تهیه منشور برای پروژه - جمعه یکم مرداد ۱۳۹۵
کلر زنی مخازن آب - جمعه یکم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیتریت در آب آشامیدنی - پنجشنبه سی و یکم تیر ۱۳۹۵
شاخص های موفقیت - پنجشنبه سی و یکم تیر ۱۳۹۵
روش صحیح کلرسنجی آب - چهارشنبه سی ام تیر ۱۳۹۵
استاندارد روش روزمره نمونه گیری آب - سه شنبه بیست و نهم تیر ۱۳۹۵
منابع کارشناسی ارشد؛ محیط زیست، بهداشت محیط، عمران آب و فاضلاب - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
وظایف مسئول برنامه ریزی و کنترل پروژه در یک پروژه - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
تعیین کدورت آب - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
فلیم فتومتر - یکشنبه بیست و هفتم تیر
آموزش کاربردی نرم افزار Sewer Cad
کاربر با آموزش این نرم افزار در پایان دوره قادر به انجام بخش های زیر می باشد:
طراحی شبکه ها فاضلاب شهری
بررسی پروفیل ها و خروجی برنامه
نحوه ایجاد مقاطع مختلف
نحوه محاسبه مقدار فاضلاب خروجی شهر به تفکیک جمعیت
و...
صفحات جداگانه مرجع تخصصی آب و فاضلاب - سه شنبه هفدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
محاسبه عمق نرمال در کانالهای ذوزنقه ای و مستطیلی - جمعه بیست و هفتم اسفند ۱۳۹۵
برترین سایت های مدیریت پروژه و مدیریت ساخت سال 95 - پنجشنبه بیست و ششم اسفند ۱۳۹۵
کنفرانس های مدیریت ساخت و پروژه - شنبه چهاردهم اسفند ۱۳۹۵
مکانیزم آلوده شدن آبهای زیرزمینی - جمعه ششم اسفند ۱۳۹۵
اصطلاحات آب و فاضلاب و محیط زیست - جمعه ششم اسفند ۱۳۹۵
دانشگاه های دارای رشته آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
کنفرانس های آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
ژورنال های تخصصی آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
عناوین پایان نامه های رشته آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
قانون بیمههای اجتماعی کارگران ساختمانی - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
کتاب های تخصصی مدل سازی اطلاعات ساختمان - یکشنبه بیست و چهارم مرداد ۱۳۹۵
Business Case - شنبه بیست و سوم مرداد ۱۳۹۵
آشنائي با سيستم مديريت امنيت اطلاعات (ISMS) - جمعه بیست و دوم مرداد ۱۳۹۵
مفاهیم پایه استانداردهای مدیریت - پنجشنبه بیست و یکم مرداد ۱۳۹۵
برگزاری تور آموزشی پرینس 2 Prince2 - سه شنبه نوزدهم مرداد ۱۳۹۵
سیستم مدیریت تغییر پروژه - یکشنبه هفدهم مرداد ۱۳۹۵
نقش منشور پروژه در کامیابی پروژه - شنبه شانزدهم مرداد ۱۳۹۵
دفاتر مدیریت پروژه - جمعه پانزدهم مرداد ۱۳۹۵
کلیات آزمون های کنترل کیفی آب - پنجشنبه چهاردهم مرداد ۱۳۹۵
مدیریت پیشبرانه پروژه: بر اساس یک دیدگاه استراتژیک مدیریت پروژه توسط شبیه سازی - چهارشنبه سیزدهم مرداد ۱۳۹۵
کدورت و مواد معلق در تصفیه خانه آب - چهارشنبه سیزدهم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیتروژن کل - سه شنبه دوازدهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار مواد آلی در آب - دوشنبه یازدهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار کرومات در آب - یکشنبه دهم مرداد ۱۳۹۵
پروژه های متعادل کننده ی جامعه و محیط؛ یک پروژه، برنامه و رویکرد پورت فولیو - یکشنبه دهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار اکسید آلومنیوم درآب - شنبه نهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار هیدرازین در آب - جمعه هشتم مرداد ۱۳۹۵
روش افزایش استاندارد – اندازه گیری کرم (سه) در نمونه آب شهر - پنجشنبه هفتم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیترات NO3- - چهارشنبه ششم مرداد ۱۳۹۵
Tailor it - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
استفاده گیاهان برای تصفیه فاضلاب - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری کلسیم Ca2 - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری سیانید در آب اندازه گیری سیانید در آب - دوشنبه چهارم مرداد ۱۳۹۵
تفسیر نتایج آزمایشگاهی + جدول - یکشنبه سوم مرداد ۱۳۹۵
محلول سازی - شنبه دوم مرداد ۱۳۹۵
تهیه منشور برای پروژه - جمعه یکم مرداد ۱۳۹۵
کلر زنی مخازن آب - جمعه یکم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیتریت در آب آشامیدنی - پنجشنبه سی و یکم تیر ۱۳۹۵
شاخص های موفقیت - پنجشنبه سی و یکم تیر ۱۳۹۵
روش صحیح کلرسنجی آب - چهارشنبه سی ام تیر ۱۳۹۵
استاندارد روش روزمره نمونه گیری آب - سه شنبه بیست و نهم تیر ۱۳۹۵
منابع کارشناسی ارشد؛ محیط زیست، بهداشت محیط، عمران آب و فاضلاب - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
وظایف مسئول برنامه ریزی و کنترل پروژه در یک پروژه - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
تعیین کدورت آب - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
فلیم فتومتر - یکشنبه بیست و هفتم تیر
آموزش watercad
در این راهنماهای کاربردی نحوه کار با نرم افزار و انجام پروژه آمده است -
صفحات جداگانه مرجع تخصصی آب و فاضلاب - سه شنبه هفدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند ۱۳۹۵
محاسبه عمق نرمال در کانالهای ذوزنقه ای و مستطیلی - جمعه بیست و هفتم اسفند ۱۳۹۵
برترین سایت های مدیریت پروژه و مدیریت ساخت سال 95 - پنجشنبه بیست و ششم اسفند ۱۳۹۵
کنفرانس های مدیریت ساخت و پروژه - شنبه چهاردهم اسفند ۱۳۹۵
مکانیزم آلوده شدن آبهای زیرزمینی - جمعه ششم اسفند ۱۳۹۵
اصطلاحات آب و فاضلاب و محیط زیست - جمعه ششم اسفند ۱۳۹۵
دانشگاه های دارای رشته آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
کنفرانس های آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
ژورنال های تخصصی آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
عناوین پایان نامه های رشته آب و فاضلاب - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
قانون بیمههای اجتماعی کارگران ساختمانی - سه شنبه بیست و ششم مرداد ۱۳۹۵
کتاب های تخصصی مدل سازی اطلاعات ساختمان - یکشنبه بیست و چهارم مرداد ۱۳۹۵
Business Case - شنبه بیست و سوم مرداد ۱۳۹۵
آشنائي با سيستم مديريت امنيت اطلاعات (ISMS) - جمعه بیست و دوم مرداد ۱۳۹۵
مفاهیم پایه استانداردهای مدیریت - پنجشنبه بیست و یکم مرداد ۱۳۹۵
برگزاری تور آموزشی پرینس 2 Prince2 - سه شنبه نوزدهم مرداد ۱۳۹۵
سیستم مدیریت تغییر پروژه - یکشنبه هفدهم مرداد ۱۳۹۵
نقش منشور پروژه در کامیابی پروژه - شنبه شانزدهم مرداد ۱۳۹۵
دفاتر مدیریت پروژه - جمعه پانزدهم مرداد ۱۳۹۵
کلیات آزمون های کنترل کیفی آب - پنجشنبه چهاردهم مرداد ۱۳۹۵
مدیریت پیشبرانه پروژه: بر اساس یک دیدگاه استراتژیک مدیریت پروژه توسط شبیه سازی - چهارشنبه سیزدهم مرداد ۱۳۹۵
کدورت و مواد معلق در تصفیه خانه آب - چهارشنبه سیزدهم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیتروژن کل - سه شنبه دوازدهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار مواد آلی در آب - دوشنبه یازدهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار کرومات در آب - یکشنبه دهم مرداد ۱۳۹۵
پروژه های متعادل کننده ی جامعه و محیط؛ یک پروژه، برنامه و رویکرد پورت فولیو - یکشنبه دهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار اکسید آلومنیوم درآب - شنبه نهم مرداد ۱۳۹۵
تعیین مقدار هیدرازین در آب - جمعه هشتم مرداد ۱۳۹۵
روش افزایش استاندارد – اندازه گیری کرم (سه) در نمونه آب شهر - پنجشنبه هفتم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیترات NO3- - چهارشنبه ششم مرداد ۱۳۹۵
Tailor it - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
استفاده گیاهان برای تصفیه فاضلاب - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری کلسیم Ca2 - سه شنبه پنجم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری سیانید در آب اندازه گیری سیانید در آب - دوشنبه چهارم مرداد ۱۳۹۵
تفسیر نتایج آزمایشگاهی + جدول - یکشنبه سوم مرداد ۱۳۹۵
محلول سازی - شنبه دوم مرداد ۱۳۹۵
تهیه منشور برای پروژه - جمعه یکم مرداد ۱۳۹۵
کلر زنی مخازن آب - جمعه یکم مرداد ۱۳۹۵
اندازه گیری نیتریت در آب آشامیدنی - پنجشنبه سی و یکم تیر ۱۳۹۵
شاخص های موفقیت - پنجشنبه سی و یکم تیر ۱۳۹۵
روش صحیح کلرسنجی آب - چهارشنبه سی ام تیر ۱۳۹۵
استاندارد روش روزمره نمونه گیری آب - سه شنبه بیست و نهم تیر ۱۳۹۵
منابع کارشناسی ارشد؛ محیط زیست، بهداشت محیط، عمران آب و فاضلاب - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
وظایف مسئول برنامه ریزی و کنترل پروژه در یک پروژه - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
تعیین کدورت آب - دوشنبه بیست و هشتم تیر ۱۳۹۵
فلیم فتومتر - یکشنبه بیست و هفتم تیر