مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله استفاده مجدد از فاضلاب تصفیه شده جهت آبیاری در مجتمع صنایع لاستیک یزد
محمدتقی قانعیان - گروه مهندسی بهداشت محیط- دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران
کاظم ندافی (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۵۲۴۹)

چکیده مقاله:
امروزه توجه به مشکل کمبود آب در کشور ما و خصوصاً در نقاطی نظیر استان یزد که به دلیل قرار گرفتن در فلات مرکزی ایران دارای آب و هوای بیابانی و نیمه بیابانی است،حائز اهمیت فراوان است. در چنین شرایطی استفاده مجدد از فاضلاب یکی از راههای غلبه بر مشکل کم آبی است. با توجه به مسئله کمبود آب و جلوگیری از تخریب محیط زیست، در مجتمع صنایع لاستیک یزد از بهمن 1375 پساب حاصل از سیستم تصفیه فاضلاب بهداشتی(سیستم لجن فعال به روش هوادهی ممتد) جهت آبیاری مورد استفاده قرار گرفته است. براساس بررسی های انجام شده سرانه آب هر کارگر در طول شیفت کاری 77 لیتر و سرانه فاضلاب تولیدی هر کارگر در طول شیفیت 68 لیتر برآورد شده است. براساس آزمایشاتی که بر روی نمونه های فاضلاب خام انجام شد مقادیر پارامترهای PH،BOD5 ،CODو TSS به ترتیب 8-7/73 ، 122-220mg/l ، 198-385mg/l و 123-235mg/l بوده است و مقادیر این پارامترها در پساب نیز اندازه گیری شده که به ترتیب 8/2-8 ،34-50mg/l ، 54-75mg/l و 20-25mg/l باشد که منطبق با استانداردهای سازمان حفاظت محیط زیست برای استفاده از پساب در آبیاری mg/l باشد. راندمان سیستم در حذف BOD5 و COD حداقل حدود 80-73 درصد و در حذف TSS ، حداقل 90-84 درصد بوده است. پارامترهای مهم در آب آبیاری نظیر EC،TDS،SAR و RSC در پساب اندازه گیری شده که به ترتیب 1846µ mohs.cm ، 1180mg/l ، 6/67meql و 1/06meql بوده که براساس مقایسه انجام شده بین این مقادیر و مقادیر استاندارد و دیاگرام ویلکوکس، پساب مورد نظر از نظر کیفیت آب آبیاری در ردیف آبهای متوسط قرار دارد.
کلیدواژه‌ها:
استفاده مجدد- آبیاری- فاضلاب تصفیه شده- لجن فعال

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله جوانب کاربرد فرآیندهای زیستی مبتنی بر جذب و رشد چسبیده در تصفیه فاضلاب های صنعتی

  علیرضا مصداقی نیا (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۱۹۳۵)

دکترای مهندسی بهداشت محیط- استاد گروه مهندسی بهداشت محیط

  سیمین ناصری (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۳۳۹)

دکترای مهندسی شیمی- دانشیار گروه مهندسی بهداشت محیط

رامین نبی زاده - دانشجوی دکترای مهندسی بهداشت محیط

نعمت اله جعفرزاده - دانشجوی دکترای مهندسی بهداشت محیط

چکیده مقاله:

در این مقاله با عنایت به مجموعه تجارب سالیان اخیر در ایران و جهان، فرآیندهای زیستی مبتنی بر جذب کربنی و رشد چسبیده در تصفیه فاضلاب معرفی و تشریح گردیده است. در ضمن توانایی ها و ویژگیهای ذاتی و کاربردی هر دو فرآیند مورد بحث واقع شده است. در تشریح مزایا و نقاط ضعف سیستمها مبنای مقایسه، سیستم لجن فعال متعارف که امروزه استفاده از آن بسیار رایج است، مدنظر قرار گرفته است. فرآیندهای ترکیبی لجن فعال و پودر کربن فعال و همچنین فرآیندهای مبتنی بر فیلم میکروبی علیرغم نقاط قوت بسیار هنوز در عرصه صنعت تصفیه فاضلاب در کشور مورد توجه قرار نگرفته اند. همچنین در مقاله به کاربرد روز افزون فرایندهای مزبور در سایر کشورها در تصفیه فاضلابهای صنعتی مختلف اشاره گردیده است. با توجه به موارد و مستندات ارائه شده لزوم اقبال طراحان و دست اندرکاران صنعت آب و فاضلاب به استفاده از قابلیت های تجربه شده چنین فرآیندهایی مورد تاکید قرار گرفته است. در ضمن راهکارهایی در خصوص ظرفیت سازیهای لازم در جهت بسط و گسترش چنین سیستمهایی در کشور از دیدگاه پژوهشی و اجرایی مطرح گردیده است.

کلیدواژه‌ها:

رشد چسبیده- جذب کربنی- فاضلاب صنعتی-فرآیند زیستی تصفیه- لایه میکروبی

 

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله حذف فلزات سنگین توسط نیزارهای مصنوعی
محمد منشوری - واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی
منوچهر وثوقی (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۳۴۰)
دانشگاه صنعتی شریف
چکیده مقاله:
به منظور مطالعه کارآیی سیستم نیزارهای مصنوعی در حذف فلزات سنگین، از واحدهای نیمه صنعتی(پایلوت) استفاده گردید. واحدهای تصفیه از نوع با جریان زیر سطحی افقی(SSF) می باشند. در یکی از آنها گیاه نی فراگمایتیس استرالیس رشد داده و از دومی به عنوان شاهد و به صورت بستر شنی بدون نی استفاده شد. آزمایشها با فاضلاب صنعتی در دو مرحله انجام گرفت به طوری که در مرحله اول فاضلاب ورودی به واحد تصفیه حاوی فلز سنگین مس با غلظتهای 2، 5، 10 و 15 میلیگرم در لیتر و زمان ماند 3 روز می باشد. حذف مس توسط نیزار مصنوعی و شاهد مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله دوم فلز سنگین کروم با غلظتهای 2 ، 10 ، 20 ، 40 و 100 میلیگرم در لیتر در زمانهای ماند 1، 3، 5 و 7 روز به سیستم وارد شد و حذف کروم توسط نیزار مصنوعی و شاهد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله بیانگر آن است که با افزایش غلظت مس از 2 به 15 میلیگرم در لیتر راندمان حذف در نیزار مصنوعی از 100 به 98 درصد و در شاهد از 99/4 به 93/53 درصد کاهش می یابد.همچنین حذف کروم در زمانهای ماند 1، 3و 5 روز به ترتیب افزایش راندمان را در نقطه نمونه برداری 1 ، نقطه نمونه برداری 2، شاهد و نیزار مصنوعی نشان میدهد به طوری که در نیزار مصنوعی 99/99 درصد حذف در هر سه زمان ماند دیده شد و با زیاد شدن زمان ماند در سه حالت فوق، راندمان حذف کروم نیز افزایش یافت.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه فاضلاب صنعتی- فلز سنگین مس- فلز سنگین کروم- نیزار مصنوعی- گیاه نی فراگمایتس استرالیس

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی کارایی سیستم لجن فعال بدون برگشت لجن و با جریان پیوسته
پژمان مویدی زاده -
امیرحسین محوی -
علیرضا مصداقی نیا (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۱۹۳۵)

سیمین ناصری (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۳۳۹)

چکیده مقاله:
هدف اصلی از این پژوهش ارائه و بررسی کارآیی سیستم لجن فعال بدون برگشت لجن و با جریان پیوسته می باشد. جهت بررسی این سیستم یک واحد نمونه آزمایشگاهی (پایلوت) ساخته و مورد مطالعه قرار گرفته است. عملکرد سیستم به صورت یک چرخه متناوب می باشد و دارای دو مرحله است. در مرحله اول مخزن 1 هوادهی و مخزن 2 عمل ته نشینی را انجام می دهد و در مرحله دوم عملکرد سیستم معکوس شده و مخزن 2 هوادهی و مخزن 1 عمل ته نشینی را انجام می دهد. سیستم در زمان ماندهای متفاوت مورد بررسی قرار گرفته است. زمان هر مرحله در چرخه عملکرد تناوبی سیستم (مراحل تغییر عملکرد) برابر زمان ماند هوادهی سیستم بوده است. مطابق نتایج بدست آمده در مرحله آزمایش با فاضلاب ساختگی، کارآیی سیستم در حذف COD در زمانهای ماند 2، 3، 4و 6 ساعت به ترتیب برابر 87/4% ، 91% ، 94% و 97/7% بوده است. میانگین غلظت MLSS در زمانهای فوق به ترتیب : 3089، 3072، 3138 و 3126 میلی گرم بر لیتر بوده است. در مرحله آزمایش با فاضلاب شهری کارایی سیستم در حذف COD در زمانهای ماند 3، 4 و 6 ساعت به ترتیب برابر:85/4%، 88% و 91% بوده است. میانگین غلظت MLSS در زمانهای ماند فوق به ترتیب :3177، 3210و 3135 میلیگرم بر لیتر و میزان مواد معلق در پساب خروجی در زمانهای ماند فوق به ترتیب : 7/3، 7/66 و 7/27 میلیگرم برلیتر بوده است. متوسط غلظت اکسیژن محلول در این مرحله 2/24 میلیگرم بر لیتر بوده است.مطابق نتایج بدست آمده و بررسی های مقدماتی سیستم دارای کارایی بسیار مناسب در تصفیه فاضلابهای شهری بوده و دارای مزایایی نسبت به سایر سیستمها می باشد. برخی از این مزایا عبارتند از:1- عدم احتیاج به خط برگشت لجن 2- سادگی مخزن ته نشینی لجن فعال به علت عدم احتیاج به لجنروب مکانیکی 3- راندمان بالای تصفیه در زمانهای ماند کوتاه (حدود 3 ساعت) 4- عملکرد خوب حوض ته نشینی با جریان رو به بالا در این سیستم 5- امکان ساخت سیستم به صورت فشرده و با دیوارهای مشترک 6-کاهش هزینه نگهداری سیستم به علت حذف خط برگشت لجن و لجنروب مکانیکی
کلیدواژه‌ها:
تصفیه فاضلاب- لجن فعال- برگشت لجن

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی روند حذف عوامل بیماریزای لجن فاضلاب شهری در هاضم هوازی مقیاس پایلوت
حسین موحدیان عطار -
افشین تکدستان -
چکیده مقاله:
تصفیه فاضلابها همواره با تولید دو بخش مجزای پساب و لجن همراه می باشد، از این میان پسابها غالباً بعد از یک تصفیه ثانویه کیفیتی مطلوب جهت دفع به محیط دارند در حالیکه لجن ها به دلیل آلودگی بسیار زیاد نیاز به تصفیه و تثبیت دارند. لجن خام دارای انواع وسیعی از میکروارگانیسمهای بیماریزا از قبیل باکتریها، ویروسها، پروتوزئرها و انگلها می باشد که غلظت این عوامل بیماریزا در لجن خیلی بیشتر از فاضلاب می باشد،بنابراین جهت کاهش این عوامل بیماریزا در لجن بایستی تصفیه ای روی آن صورت گیرد. فرآیندهای تصفیه لجن، از قبیل هضم هوازی موجب کاهش مقادیر بسیار زیادی از این عوامل بیماریزا در لجن می شود تا بتوان لجن را جهت استفاده در زمینهای کشاورزی و غیر کشاورزی یا دفع سطحی بکار برد. هضم هوازی لجن بیشتر جهت تثبیت لجن فعال یا مخلوطی از لجن اولیه و ثانویه بکار می رود. بر طبق نظر سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا هضم هوازی از نظر کاهش پاتوژن جزء یکی از فرآیندهای PSRP (فرآیندهایی که بطور قابل ملاحظه ای پاتوژنها را کاهش می دهند) می باشد. در این تحقیق بمنظور بررسی روند حذف عوامل بیماریزا در هاضم هوازی و مقایسه آن با استانداردهای پیشنهادی EPA جهت استفاده و دفع لجن، پایلوتی از هضم هوازی تاپیوسته در آزمایشگاه بهداشت محیط دانشکده بهداشت اصفهان راه اندازی شد و در آن مخلوطی از لجن اولیه و ثانویه تصفیه خانه جنوب اصفهان بمدت 32 روز هوادهی شد و بعد از گذشت زمان ماند 5، 12، 18، 26 و 32 روز از لجن درون هاضم هوازی مستقیماً نمونه برداری شد و جامدات فرار، کلیفرم کل، کلیفرم مدفوعی، سالمونلا و تخم انگل آن اندازه گیری شد.میزان کاهش آنها بعد از زمانهای ماند فوق به ترتیب به 61/21، 99/64، 99/25، 86/15 و 16/66 درصد رسید و میزان SOUR نیز در 21 روز زمان ماند، 0/78 میلیگرم اکسیژن در ساعت در هر گرم از جامدات کل لجن شد. در نتیجه لجن حاصل از هضم هوازی قادر به برآورد مقرارت کاهش پاتوژن در کلاس A نمی باشد، اما مقررات کاهش پاتوژن در کلاس B را برآورد کرده و قادر است مقررات کاهش جذب ناقل را نیز برآورده کند.
کلیدواژه‌ها:
لجن فاضلاب- هضم هوازی- کنترل پاتوژن و ناقلین- کلیفرم کل- کلیفرم مدفوعی سالمونلا- تخم انگل بارور

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله تمایز داخل تیپی آنترو ویروس های جدا شده از فاضلاب شهر تهران
سید علیرضا ناجی - دانشکده بهداشت- دانشگاه علوم پزشکی کرمان
محبوبه ساریجلو - دانشکده بهداشت- دانشگاه علوم پزشکی کرمان
حمیده طباطبایی - دانشکده بهداشت- دانشگاه علوم پزشکی کرمان
رخشنده ناطق - دانشکده بهداشت- دانشگاه علوم پزشکی کرمان
چکیده مقاله:
در کشور ما فعالیت گسترده برای ریشه کنی فلج اطفال در حال انجام می باشد و منجر به حذف ویروسهای وحشی پولیو از موارد فلج شل حاد(AFP) در اغلب استانها از جمله استان تهران گشته است. با در نظر گرفتن این موضوع که حذف ویروسهای وحشی پولیو از موارد فلج شل حاد ممکن است همزمان با حذف آنها از محیط انجام نپذیرد در مراحل نزدیک به ریشه کنی برای اطمینان از حذف ویروس وحشی از محیط از روش های حساس از جمله جستجوی این نوع ویروس ها در فاضلاب ها و مدفوع کودکان سالم استفاده می گردد. در این بررسی جستجوی ویروسهای وحشی پولیو از فاضلاب های شهر تهران انجام گرفته است.بدین منظور در مدت 1 سال 74 نمونه از چهار مرکز تصفیه خانه فاضلاب واقع در شهر تهران گرفته شده و جداسازی آنترویروسها و همچنین تعیین سروتیپ آنها از طریق تزریق به دو نوع رده سلولی RDو Hep2 انجام گرفته است. قبل از تزریق تغلیظ با روش جداسازی دو مرحله یا آلبرتسون انجام شده است. 21/2 درصد از نمونه های فاضلاب از نظر آنتروویروس ها جواب مثبت داشته اند. پولیو ویروس ها به تعداد 4(1%) از کل ویروس ها را تشکیل داده است و بقیه مربوط به کوکساکی ها و یا کوویروسها بوده اند. سروتیپ پولیوویروس جدا شده مربوط به پولیو I بوده است. تمایز داخل تیپی بر روی تمام پولیو ویروسهای جدا شده از طریق روش الایزا و هیبریداسیون انجام گرفته و نتایج نشان داد که تمام پولیوویروسهای جدا شده مربوط به سوش های واکسن (SL) می باشند.
کلیدواژه‌ها:
فاضلاب- تغلیظ دو مرحله ای- ویروس پولیو- فلج شل حاد- تمایز داخل تیپی

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله تسریع در حذف فسفر از فاضلاب با تغییراتی در بیواکتور
علی اصغر نجف پور - گروه مهندسی بهداشت محیط - مجتمع آموزش عالی ابوریحان- دانشگاه علوم پزش
محمود شریعت - گروه مهندسی بهداشت محیط- دانشکده بهداشت- دانشگاه علوم پزشکی تهران
علیرضا مصداقی نیا (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۱۹۳۵)
گروه مهندسی بهداشت محیط- دانشکده بهداشت- دانشگاه علوم پزشکی تهران
سیمین ناصری (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۳۳۹)
گروه مهندسی بهداشت محیط- دانشکده بهداشت- دانشگاه علوم پزشکی تهران
چکیده مقاله:
با توجه به موقعیت جغرافیایی کشور و کمبود منابع آب، حفظ کیفیت منابع آب از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.کنترل آلودگی آب از طریق کاهش آلاینده های ورودی به این منابع پذیرنده ممکن می گردد.یکی از آلاینده های بالقوه منابع پذیرنده، ترکیبات فسفر می باشند که از طرق مختلف وارد این منابع می شوند. فسفر یکی از مهمترین عناصر مغذی محسوب می شود و با توجه به اثر ترکیبات فسفر در افزایش رشد جلبکها و گیاهان آبزی و تغییرات نامناسب متعاقب آن و با توجه به ورود این ترکیبات به محیط زیست از طریق پساب های تصفیه شده، کاهش غلظت آنها در پساب تا مقادیری که از این نظر مشکلی ایجاد ننماید باید مورد توجه قرار گیرد. روشهای مرسوم تصفیه بیولوژیکی توانایی کاهش غلظت فسفر را به مقدار زیاد ندارند. در این طرح ضمن بررسی کارآیی حذف فسفر در تصفیه خانه انتخاب و ایجاد تغییرات لازم در آن و با استفاده از نتایج حاصله، پایلوتی به روش A/Q به این منظور طراحی گردید و با تغییرات بار هیدرولیکی(زمان ماند) و بارآلی، مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت در زمان ماند 24 ساعت و فاضلاب واقعی شهرک شهید نامجو با جمعیت تقریبی ده هزار نفر غلظت فسفر با 97% تقلیل به حدود 1mg/l کاهش داده شد. البته با استفاده از روش صاف نمودن پساب و یا برکه رشد جلبک ها می توان غلظت فسفر را به کمتر از 1mg/l کاهش داده شد. البته با استفاده از روش صاف نمودن پساب و یار برکه رشد جلبک ها می توان غلظت فسفر را به کمتر از 1mg/l نیز کاهش داد.
کلیدواژه‌ها:
حذف فسفر- فاضلاب شهری- میکروارگانیسمها

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله تثبیت لجن بیولوژیکی تصفیه خانه قاضلاب تهران با استفاده از روش کمپوست با توده های هوادهی ثابت
مهدی فرزاد کیا (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۵۲۶۱)
گروه مهندسی بهداشت محیط- دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی- دا
محمود شریعت -
علیرضا مصداقی نیا (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۱۹۳۵)

سیمین ناصری (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۳۳۹)

چکیده مقاله:
فرآیند هضم بیهوازی با توجه به شرایط اقلیمی و محدودیت زمین الگوی قدیمی و متعارف تثبیت لجن در اغلب تصفیه خانه های فاضلاب کشورهای غربی می باشد. این روش به تقلید از الگوهای غربی در اغلب تصفیه خانه های فاضلاب لجن فعال در کشور از جمله طرح پیشنهادی تصفیه خانه جنوبی فاضلاب تهران مورد توجه قرار گرفته است. تاسیسات هضم بیهوازی علاوه بر مشکلات راهبری حدود 40 تا 50 درصد از هزینه های سرمایه گذاری و راهبری تصفیه خانه های فاضلاب را به خود اختصاص می دهند، از اینرو اغلب طراحان درصدد گریز از آنها و انتخاب گزینه های مناسبتر تثبیت هستند.کمپوست لجن به روش توده های هوادهی ثابت از جمله روش های ساده و ارزان تثبیت لجن بوده که در اروپا و آمریکا با موفقیت تجربه شده است. این روش می تواند با توجه به شرایط اقلیمی کشور ما در بسیاری از مناطق به عنوانهای الگوی بهینه تثبیت مورد توجه قرار گیرد.هدف از ارائه این تحقیق بررسی امکان یابی تثبیت لجن های خام فاضلاب تهران به روش کمپوست با توده های هوادهی ثابت می باشد. این مطالعات طی چهار مرحله در واحد نمونه آزمایشگاهی کمپوست انجام گرفت و نشان داد که در صورت تهیه توده ها از اختلاط لجن با خاک اره و خرده چوب به نسبت حجمی 1 به 1/8 و تامین ارتفاع و پوشش کافی برای آنها، فرآیند کمپوست قابلیت تثبیت لجن را دارد. کیفیت میکروبی کمپوست تولیدی مطابق با کلاس A استاندارد میکروبی(USEPA) و معیار (PFRP) این سازمان، با قابلیت کاربرد در اراضی کشاورزی و فضای سبز ارزیابی شد. برآورد اولیه هزینه های سرمایه گذاری و راهبردی 25 ساله واحدهای کمپوست و هضم بیهوازی مشخص نمود که ارزش فعلی گزینه کمپوست کمتر از نصف ارزش فعلی گزینه هضم بیهوازی برای تصفیه خانه جنوبی فاضلاب تهران می باشد.
کلیدواژه‌ها:
لجن- کمپوست- فاضلاب تهران

مرجع تخصصی آب و فاضلاب