مرجع تخصصی آب و فاضلاب

انعقاد

ذرات لخته شونده در سوسپانسيونهای رقيق كه خواص سطحی شان به گونه ای است كه به محض تماس با ساير ذرات به آنها می چسبند و يا در هم ادغام شده تشكيل ذرات بزرگتر را می دهند و در نتيجه اندازه، شكل و احتمالاً وزن مخصوص شان پس از برخورد تغيير می يابد را نمی توان مانند ذرات مجزا ته نشين كرد، لذا مواد منعقد كننده را به مقادير لازم و كافی به آب اضافه می كنند تا ذرات كوچك، سبك و غير قابل ته نشين ، به ذرات بزرگتر و سنگين تر تبديل شده و به آسانی ته نشين شوند.

مواد غير قابل ته نشينی آب به دو دليل در برابر ته نشينی مقاومت می نمايند:

اندازه ذرات

نيروی طبيعی ميان ذرات

پتانسیل زتا (Zeta Potential  )

معمولاً ذرات كلوئيدی دارای بار الكتريكی منفی بوده و يكديگر را دفع می نمايند. در تصفيۀ آب به اين نيروی الكتريكی دافع پتانسيل زتا می گويند. اين نيروی طبيعی كافی برای جدا نگه داشتن ذرات كلوئيدی از يكديگر است و آنها را به صورت معلق در آب نگه می دارد.

نيروی واندر والس.(Vander Waals)

نيروی واندر والس (Vander Waals)  ميان تمام ذرات موجود در طبيعت وجود داشته و دو ذره را به طرف يكديگر می كشاند اين نيروی جاذب عكس پتانسيل زتا عمل می كند و تا زمانی كه پتانسيل زتا از نيروی واندر والز بزرگتر است ذرات به صورت معلق در آب باقی خواهند ماند.

فرآيند انعقاد و لخته سازی، نيروی ميان ذرات غير قابل ته نشينی را خنثی می كند و يا كاهش می دهد تا نيروی واندر والز ذرات را به طرف يكديگر بكشد و تشكيل گروه های كوچك ذرات را بدهد. اين گروه های كوچك ذرات به يكديگر چسبيده و گروه های بزرگتر ذرات ژلاتينی شكل و نسبتاً سنگين را تشكيل می دهند كه به آسانی ته نشين می شوند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آب جاری یا آبی که از چشمه‌ها خارج می‌شود، نباید از روی یک ناحیه ناپایدار حرکت کند. وجود آب در سطح دامنه ، علاوه بر نقش فرسایشی ، به راحتی می‌تواند به داخل دامنه نفوذ کرده و به سرعت بر ناپایداری آن بیافزاید. دور نمودن آب از سطح دامنه و جلوگیری از نفوذ آن ، مخصوصا در مورد دامنه‌هایی که بطور بالقوه ناپایدارند، از مهمترین روشهای مهندسی دستیابی به پایداری است.

انواع روکشهای زهکشی آبهای سطحی

شبکه زهکشی بسطی
برای آنکه آب به داخل دامنه نفوذ نکند باید ترتیبی داد تا هرچه زودتر سطح دامنه را ترک گوید. احداث آبروهای مناسب در سطح دامنه ، یا در روی پلکانها ، یکی از مهمترین تمهیدات در این مورد است. این آبروها باید ضمن دارا بودن گنجایش و شیب کافی ، بسترشان نیز غیر قابل نفوذ باشد. برای جلوگیری از تخریب و پر شدن این جویها در طول زمان ، می‌توان آنها را با قطعات سنگ پر نمود.

این روش در مورد دامنه‌های خاکی یا دامنه‌های متشکل از سنگهای تجزیه شده ، مفید واقع می‌شود و می‌تواند علاوه بر پیشگیری ، در مراحل اولیه حرکت دامنه نیز نقش ترمیمی داشته باشد. نقش مهم دیگر شبکه زهکشی سطحی جلوگیری از فرسایش سطح دامنه توسط آبهای جاری است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

انواع سیمان

سیمان ها بر اساس ترکیب و فازهای تشکیل دهنده به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند .عموماً در همه ی کشورها استانداردهایی برای سیمان به عنوان یک ماده پایه جهت تولید انواع ملاتها و بتن تدوین گردیده است .تفاوت های موجود در رابطه با توسعه ی اقتصادی و صنعتی ،منابع مواد خام و شرایط اقلیمی منجر به توسعه ی مصالح ساختمانی و روشهای گوناگون ساختار در کشورهای مختلف گردیده اند که این امر خود منجر به تولید مختلف سیمان شده است .بدین دلیل تفاوتهایی اساسی نیز بین استانداردهای کشورهای مختلف در مورد سیمان وجود دارد .که همگام با سایر موارد بر مشخصات دوام بتنهای ساخته شده از این سیمانها تأثیر گذار هستند.

در اروپا کار بر روی تدوین اصولی فنی استاندارد سیمان اروپایی از سال 1975 در حال توسعه و پیشرفت بوده است.در این راه،تاکید اولیه بر روی مجموعه روش های مورد توافق در انجام آزمایشات بود که این روشها در D42] EN196] ارائه گردیده اند .بدین ترتیب مشخصات انواع بتن ،ترکیبات و کلاس مقاومتی آنها که مورد پذیرش کلیه کشورهای اروپایی بود در E26] EN1971:2000] مشخص گردید .مبنای این استاندارد سیمانهایی با سخت شدگی سیلیکات کلسیم بودند که در کشورهای مرکزی و غربی اروپا برای مصارف عمومی [A19] تولید می گردیدند. با خواص ویژه اضافی (سیمانهای ویژه (special cement) و سیمانهای با مکانیزم های متفاوت سخت شوندگی در بخشهای دیگر این استاندارد می بایست مورد توجه قرار گیرد.[E26،s193].از نوع سیمان مشخص شده در EN197-1 در ابتدا فقط 12 نوع سیمان در استاندارد سیمان آلمان [oct.1994) [D51] DIN1164) مورد پذیرش قرار گرفتند .علت پذیرش این 12 نوع سیمان در آیین نامه ی DIN1164 اثبات نقش موفقیت آمیز آنها در دوام بتن های ساخته شده از این نوع سیمانها بود.از تاریخ اول آوریل 2001 استاندارد سیمان اروپا به نام Feb.2001) DIN EN1971-1:2001) به عنوان استاندارد سیمان آلمان پذیرفته شده که بدین ترتیب این استاندارد جایگزین OCT 1994) DIN 1164-1) می گردد.استفاده از سیمانهای مشخص شده در استاندارد جدید DIN EN197-1 مشمول مقررات آیین نامه های (1-DIN 1045-2 (D44،49،w2 و DIN.EN 206 می گردد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

نقشه برداری توپوگرافی
 
به طور کلی نقشه برداری را می توان علم تهیه و پیاده کردن نقشه دانست. ولی به دلیل گستردگی زیاد این علم در دنیا تعریف بالا را نمی توان جامع و کامل دانست.کنترل کارهای اجرایی و تعیین میزان نشست ساختمان ها در عملیات ساختمانی و مونتاژ واحدهای تولیدی و صنعتی، طرح های مربوط به تسطیح اراضی در شهرسازی و کشاورزی، کنترل دائمی انحراف سدها از نظر فشار آب در تاسیسات آبی، انتقال نقاط و امتداد ها در معادن و راههای زیر زمینی، بررسی تغییرات پوسته ی زمین در زمین شناسی، تعیین میزان عمق آب و تهیه نقشه های دریانوردی در کشتیرانی و بندرسازی، تهیه نقشه ابنیه و آثار تاریخی در باستان شناسی پیکره های دیگری از دامنه فعالیتهای نقشه برداری را تشکیل می دهند.
اجرای طرح های عمرانی مستلزم وجود اطلاعات دقیق مهندسی (ارتفاعی، مسطحاتی و چگونگی) و ارائه ی آنها به صورت نقشه های گوناگون (ترسیمی، رقومی) از منطقه مورد نظر میباشد که وظیفه اصلی مهندس نقشه بردار پاسخگویی به این نیازها به صورت هماهنگ با گرایش های دیگر عمران است.
رشد سریع جمعیت کره زمین و نیاز روز افزون به شناخت منابع طبیعی و غیر طبیعی موجب شده است که انسان محیط طبیعی و اجتماعی خود را به طور دقیق مورد مطالعه قرار دهد این بررسی بسیار متنوع بوده و شامل موضوعاتی نظیر وضع راه ها، ناهمواری های منطقه، شبکه آب، پوشش گیاهی و ... می شود. یکی از راه های دسترسی به چنین اطلاعاتی تهیه نقشه از منطقه مورد نظر است. تهیه نقشه با موضوعات مختلف از منطقه مورد نظر می تواند زمینه های اشاره شده را به طور نسبی نمایش داده و به علاوه اطلاعات موجود بر روی زمین را به صورت یک مدرک ثبت نماید تا گرو ه های بعدی بتوانند با مراجعه به آن در هر فرصت مقتضی تحقیقات خود را انجام دهند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

نقشه برداری زیر زمینی

نقشه برداری زیر زمینی:
نقشه برداری زیر زمینی که در غرب آن را با کلمه لاتین UNDER ground surveying می‌شناسند، شاخه ای از رشته مهندسی نقشه برداری است که شامل طراحی تونل، عملیاتهای اجرا و هدایت حفاری و بلاخره برداشت فضاهای موجود طبیعی و مصنوعی زیر زمین به منظور تهیه نقشه از آنها با توجه به شرایط خاص نقشه برداری در زیر زمین می باشد. در اهمیت نقشه برداری و پیشرفتهای آن می توان به ایجاد تونل زمینی در زیر دریایی دانش که ارتباط بین پاریس و لندن را بر قرار کند اشاره کرد.
کلا نقشه برداری زیر زمینی شامل موارد زیر می باشد:

   1.طراحی (deign) در مرحله شروع پروژه
   2.اجرای عملیات حفاری (unearth control) هدایت تونل را بر عهده دارد.
   3.تهیه نقشه برداری از زیر زمین

اصطلاحات نقشه برداری زیر زمینی:

   1.زیر زمین (UNDER ground): در اصطلاح عام به عوارض قابل دسترسی و یا طبیعی در داخل زمین می گویند.
   2.معدن (MINE): مجموعه تاسیسات زمینی و دانالهای زیر زمین که به منظور هدف خاصی احداث شده را معدن گویند. اصطلاحا به محل تجمع مواد معدنی نیز معدن می گویند.
   3.گالری( Gallery ): به دانالهای افقی زیر زمینی که از یک طرف به منظور خاصی مسدود است و خود یکی از راههای ورود به زیر زمین به شمار می رود گالری می گویند که به سه نوع (اکتشافی، آماده سازی، اصلی و فرعی )وجود دارد.
   4.تونل (tunnel ): دالان عبوری عریضی است که از دو طرف باز می شود و به انواع (افقی، مایل، مارپیچ، موجود می باشد.
   5.چاه (shaft): گالری قائمی که از راههای ورود به زیر زمین به شمار می رود و مقطع آن ممکن است دایره که در اروپا و آسیا مرسوم است )و یا مستطیل که در آمریکا مرسوم است باشد.
   6.رمپ (Ramp):رمپ یا شیب گذر، تونل شیب داری است که برای اتصال بین طبقات مختلف معدن به کار می رود اصطلاحا به آن بالارو یا پایین رو (دوبل ) نیز می گویند.
   7.گمانه (soundage): عبارت است از چاه کم قطر و عمیقی که برای نمونه برداری از لایه های زمین و جهت دادن به امتداد حفاری از آن استفاده می شود و در نوع (اکتشافی، و راهنما) موجود می باشد.
   8.حفاری: پیشروی در امر گود برداری زیر زمین که به وسیله ماشینهای حفاری و یا اکتشافی انجام می شود را گویند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقدمه :

قسمت قابل توجهي از تلفات آب (NRW) مربوط به تلفات فيزيكي مي باشد و در عمل راحت تر و ارزان تر از تلفات غيرفيزيكي قابل كاستن مي باشند. تجربه نشان داده است كه راههاي اجرايي كاهش تلفات معمولا در دو بخش نشت يابي و مديريت فشار خلاصه مي گردد كه جهت انجام مديريت فشار راهكارهاي مناسبي از جمله تهيه زون بندي فشار، استفاده از پمپهاي دور متغير در شبكه و ... ارائه گرديده است.

كنترل هوشمند فشار تكنيكي پيشرفته براي كنترل نشت ،كاهش مصرف، کاهش تلفات وپايين آوردن تعداد  شكستگي وخرابي درشبکه هاي توزيع مي باشد وکاهش فشار آب سيستم هاي توزيع آب شهري حتي در صورت عدم وجود نشت يا شکستگي ، يک عامل بسيار مهم و عمده در صرفه جويي و ذخيره سازي آب(مديريت مصرف) مي باشد. سيستم هاي سنتي كنترل فشار عمدتاً با شيرهاي فشار شكن با خروجي فشار ثابت متكي مي باشند، و از آنجاي كه فشار در شبكه هاي توزيع آب تابعي از مصرف مشتركان واين مصرف نيز تابعي از ساعات روز مي باشد.وعموماً خروجي شيرهاي فشارشكن براي تامين فشار در ساعات اوج مصرف تنظيم مي گردد به همين دليل عمدتا ًدر نيمه شب فشار غير لازمي به شبكه تحميل مي گردد كه باعث افزايش نشت زمينه وخرابي وشكست در لوله ها خواهد شد علاوه براين دامنه نوسانات فشار بين سطح حداقل وسطح حداكثر در اين شرايط باعث خستگي شبكه وافزايش احتمال تعداد شكست،هزينه تعميرات و مصرف بالاتر آب و هدر رفت رفت آب درآن مي گردد.طبق بررسي هاي صورت گرفته فشار در شبكه هاي توزيع به صورت طبيعي بيانگر كاهش فشاردرروزوافزايش فشاردر شب است. بطوريکه مي توان با تعديل جريان وبا تنظيمات وتغييرمداوم فشارخروجي شيرهاي فشار شكن ضمن پايين آوردن فشار در نيمه هاي شب باعث شد تا درساعات اوج مصرف فشار شبكه در حداكثر ميزان ودر ساعات كاهش مصرف در حداقل مقدارخود باشد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

تصفیه فاضلاب

هدف از تصفیه فاضلاب عبارت است از:

  1.    تأمین شرایط بهداشتی برای زندگی مردم
  2.    پاک نگه داشتن محیط زیست
  3.    بازیابی فاضلاب

انواع فاضلاب

فاضلاب ها بسته به شکل پیدایش و خواص آن ها به سه گروه تقسیم می شوند :

  1.    فاضلاب های خانگی
  2.    فاضلاب های صنعتی
  3.    فاضلاب های سطحی (رواناب سطحی)

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

تصفیه خارجی (خارج از سیستم)

اگر برای رهایی از مشکلات ناشی از وجود نا خالصی ها در آب سعی کنیم که قبل از ورود آب به واحد صنعتی ،ناخالصی ها را از آب بزدایم در ان صورت تصفیه آب در خارج از سیستم (واحد مورد نظر) انجام شده و آن را تصفیه خارجی می نامیم. روش هایی چون آهک زنی، استفاده از رزین های تعویض یونی و یا فیلتراسیون ، جزء تصفیه خارجی هستند.
تصفیه داخلی

اگر دبی آب کم باشد ممکن است هزینه خارجی (ساخت تأسیسات و تجهیزات )برای حذف ناخالصی ها از نظر اقتصادی توجیه پذیر نباشد، و یا هزینه تصفیه خارجی (از نظر قیمت مواد شیمیایی )برای حذف کامل ناخالصی ها بسیار زیاد باشد در آن صورت با افزودن مواد شیمیایی مناسب به آب با خلوص بالاتر ، تصفیه داخلی از اهمیت زیادی برخوردار شده است و در کمتر واحد صنعتی است که نیاز به تصفیه داخلی نباشد. استفاده از مواد شیمیایی برای تنظیم PH و یا مواد ضد خوردگی در داخل واحد ، جزء تصفیه داخلی هستند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب