مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مرتضی عزالدین امروز از چگونگی روند اجرای تصفیه‌خانه فاضلاب همدان پس از افتتاح اظهار کرد: این تصفیه‌خانه در زمینی حدود 100 هکتار برای جمعیت بالغ بر 500 هزار نفر با ظرفیت 1یک هزار و 300 لیتر در ثانیه به روش لجن فعال احداث شده است.

وی تصریح کرد: این تصفیه‌خانه علاوه بر شهرهای همدان برای شهر بهار، جورقان، مریانج، صالح‌آباد و لاله‌جین طراحی شده تا بتواند پوشش خوبی برای بخش‌های کشاورزی و صنعتی شهرها ایجاد کند.

مدیرعامل آب و فاضلاب استان همدان استفاده از بهترین مصالح داخل و خارج از کشور را از نکات بارز این تصفیه‌خانه دانست و گفت: ورودی و خروجی تصفیه‌خانه در حد امروزی پنج است که نسبت به سایر تصفیه‌خانه‌ها که 20 تا 25 است، از کیفیت پساب خوبی برخوردار است که این پساب در اختیار بخش کشاورزی و صنعت قرار می‌گیرد.

وی از به دست آوردن گاز متان در این تصفیه‌خانه خبر داد و افزود: برای این گاز می‌توان نیروگاه کوچکی احداث کرد که می‌تواند در گاز CNG‌ مصرف خودروها استفاده شود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

کاربرد پارامترهای فیزیکی کیفیت آب
1-1 مواد جامد معلق (TSS)
-جامدات میتوانند به دو صورت معلق و محلول در آب وجود داشته باشند.
-ذرات جامد معلق در آب ممکن است از ذرات آلی، معدنی ویا امتزاج ناپذیر تشکیل شده باشند.
-جامدات معدنی نظیر خاک رس، لای و سایر مواد تشکیل دهنده خاک طبیعی
-جامدات آلی نظیر ریشه گیاهان و جامدات بیولوژیکی ( سلول های جلبکی، باکتری ها و غیره)
-مواد جامد معلق که در اثر عملکرد فرسایشی آب جاری بر روی سطح خاک ایجاد میشوند، تحت عنوان آلاینده های طبیعی شهرت دارند. بعلت خاصیت جذب خاک، مواد معلق به ندرت در آبهای زیرزمینی یافت میشود.
-سایر مواد معلق ممکن است در اثر استفاده انسان از آب بوجود آیند. فاضلاب شهری معمولآ حامل مقادیر قابل توجهی از جامدات معلق می باشند که از نظر ماهیت عمدتآ آلی هستند.
-مصارف صنعتی آب ممکن است منجر به ورود ناخالصی هایی با ماهیت آلی یا معدنی در آب شود.
-مایعات امتزاج ناپذیر نظیر روغن ها گریسها که اغلب در فاضلابهای صنعتی دیده میشود.
-جامدات معلق آلی ممکن است بصورت بیولوژیکی مورد تجزیه قرار گیرند.
-جامدات معلق فعال از نظر بیولوژیکی ممکن است شامل ارگانیزم های بیماری زا باشند.

1-2 کدورت
-کدورت معیاری برای میزان جذب نورویا پراکندگی نور توسط مواد معلق در آب است.
از آنجا که جذب و تفرق نور تحت تاثیر اندازه و خواص سطحی مواد معلق قرار می گیرد، کدورت بعنوان شاخص کمی از ذرات جامد معلق محسوب نمی گردد.
-قسمت عمده کدورت در آبهای سطحی از فرسایش مواد کلوئیدی نظیر خاک رس، لای، خرده سنگ ها و اکسید های فلزی خاک حاصل میشود.
-رشته های گیاهی و میکروارگانیزم ها در کدورت آب نقش دارند.
-فاضلابهای صنعتی و خانگی حاوی مقادیر زیاد مواد کدورت زا می باشند.
-صابون ها، شوینده ها و عوامل امولسیون کننده، کلوئیدهای پایداری را تولید می کنند که نهایتآ منجر به کدورت آب میشوند.
-رنگ آب بستگی به خواص جذب نورتوسط جامدات دارد و میتواند با نفوذ نور یا واکنش های فتو سنتز در نهر ها و دریاچه ها تغییر کند.
-کدورت به طریق فتو شیمیایی وبه کمک اندازه گیری نوری که با شدت معین جذب یا پراکنده میشود، محاسبه می گردد.
-اندازه گیری کدورت بر روی آب تمیز و صاف انجام میشود.
-استاندارد کدورت برای آب آشامیدنی برابر است با 1 (FTU)است .  Formazine Turbidity Unit 

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

با بزرگ شدن شهرها و افزایش جمعیت آنها و گسترش صنایع و کارخانه ها از سوی دیگر، مسئله آلودگی محیط زیست روز به روز اهمیت بیشتری پیدا می کند.
با گسترش زندگی ماشینی و به علت بی توجهی افراد به منابع همگانی هر روز انواع بیشتری از آلودگی محیط زیست آدمیان و حیوانات را آلوده تر و زندگی را تهدید می کند.
وجود فاضلاب ها یکی از عوامل آلودگی محیط زیست هستند و لذا بایستی آنها را جمع آوری و از شهرها بیرون آورد. نخست باید آنها را پلایش و تصفیه کرد و سپس به گردش آب در طبیعت برگرداند.

جمع آوری گنداب ها و پساب ها از شهر ها از دیدگاه های ذیل لازم و ضروری است:
-    بهداشت همگانی
-    نظم محیط زیست
-    کاربرد مجدد فاضلاب
-    تغذیه سفره های آب زیر زمینی

3-2- تعیین مقدار فاضلاب تولید شده در یک شهر (دبی طرح):
1-فاضلاب های خانگی که شامل آب حاصل از شستشو، حمام، پخت و پز و ... می باشد.
2-فاضلاب های صنعتی شامل آب حاصل از استفاده در کارخانه ها و کارگاه ها.
3-فاضلاب های ناشی از بارندگی، روان آب های سطحی

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

جمع آوري و دفع آبهاي سطحي از طريق كانالهاي روباز:
در اين روش كانالها ي آبرو عمدتاً روباز بوده و فقط در نقاط ضروري از قبيل تقاطع خيابانها و يا پل عابر پياده و به صورت رو بسته اجرا مي گردد.
اين روش گرچه از نظر صرف هزينه ساخت كانال از ساير روشها ارزانتر است و همچنين تميز كردن آن آسانتراست، اما داراي عوارض نامطلوبي به شرح زير مي باشد:

-در خيابانها باعث كاهش سطح پياده رو مي گردد بخصوص در خيابانهاي فرعي كه عرض پياده رو آن 12 الی 3 متر مي باشد و اين كاهش عرض با در نظر گرفتن فضاي سبز كاملاً محسوس و نامطلوب است.

-با توجه به عوارض محدوده مورد طراحي در صورتيكه عرض كلي پياده رو به علت جوي روباز تعريض گردد مخارج عملياتي خاكي افزايش خواهد يافت.

-غالباً جوي ها به محل تخليه زباله توسط عابرين كسبه و اهالي تبديل شده و باقي ماندن مواد در جوي باعث آلودگي تعفن و محل تخم گذاري حشرات مي گردد.

-تغيير ابعاد و يا سر پوشيده شدن آن در موارد ضروري باعث متغير بودن عرض پياده رو مي گردد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مدیر عامل آب و فاضلاب مازندران از افتتاح مدرن ترین تصفیه خانه فاضلاب خاورمیانه با حضور رییس جمهور و وزیر نیرو خبر داد و افزود: این تصفیه‌خانه فاضلاب با اعتبار ۶۸۷ میلیارد ریال به بهره‌برداری می رسد.
محمدتقی حسین زاده با بیان اینکه این طرح به منظور ارتقاء بهداشت عمومی ، حفظ محیط زیست و جلوگیری از اکوسیستم دریای خزر به اجرا در آمده است گفت: پیش بینی شده است که این تصفیه خانه در ۴ مدول و با ظرفیت ۹۶ هزارمتر مکعب در شبانه روز احداث شود که ۴۰۰ هزار نفر تحت پوشش این شبکه قرار می گیرند .
وی با اشاره به اینکه مدول اول این طرح با ظرفیت ۲۳۲۴۰ متر مکعب در شبانه روز آماده بهره برداری است تصریح کرد: با افتتاح مدول اول این طرح ۱۰۵هزار نفر تحت پوشش شبکه فاضلاب شهر ساری قرار خواهند گرفت.
مدیر عامل آب و فاضلاب مازندران افزود: اجرای ۲۹۷کیلومتر خط اصلی،فرعی، انتقال و پساب در قطرهای ۱۰۰۰ ، ۱۲۰۰ و ۱۴۰۰ میلی متر احداث ایستگاه پمپاژ اصلی با ظرفیت ۱۹۰۰ لیتر در ثانیه از اقداماتی است که تاکنون انجام شده است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

بررسی روشهای جمع آوری فاضلاب :
1-سیستم جداگانه جمع آوری فاضلاب بهداشتی از فاضلاب سطحی:
مزایای این سیستم : دبی ورودی به تصفیه خانه فاضلاب کم میشود؛ به عمل تصفیه روی سیلاب نیاز نخواهد بود؛ آب رودخانه آلوده نمی شود؛ قطر لوله ها کم میشود؛ چنانچه نیازی به کاربرد ایستگاه پمپاژ داشته باشیم حجم کمتری از فاضلاب پمپ شده و این موجب صرفه جویی میشود.
معایب: در اثر پایین بودن قطر لوله ها ممکن است گرفتگی لوله پیش بیاید؛ اجرای دو سیستم لوله کشی مجزا پرهزینه است؛ کانال های جمع آوری فاضلابهای سطحی تنها در هنگام بارندگی مورد استفاده قرار میگیرد.
2- سیستم مشترک جمع آوری فاضلاب بهداشتی و فاضلاب سطحی:
مزایای این سیستم: قطر لوله ها زیاد وامکان گرفتگی لوله ها کم است؛ فاضلاب بخاطر اختلاط با سیلاب رقیق میشود؛ از انجا که تنها یک خط لوله کار گذاشته میشود ارزانتر است؛ تعمیر و نگهداری شبکه نیاز به لوازم لوله بازکنی پیچیده ندارد.
معایب: سیلاب با فاضلاب مخلوط شده و آلودگی محیطی را پیش می آورد؛ در روزهای بارانی شبکه خوب عمل میکند و در مواقع دیگر بخاطر زیاد بودن قطر مجاری تامین سرعت خودشستشویی مشکل است؛ بخاطر زیاد بودن قطر لوله های بکار رفته در شبکه حمل و نقل آنها مشکل است؛ در اثر رگبارهای شدید پیش بینی نشده ممکن است شبکه نتواند تمام سیلاب را منتقل کند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

استخر های تثبیت فاصلاب:

استخر های تثبیت فاضلاب در ساده ترین شکل خود حوضچه های عریض و کم عمقی هستند که در آن فاضلاب خام بوسیله روش های کاملا طبیعی در اثر واکنش جلبک ها و باکتری ها تصفیه می گردد. هزینه های ساختمانی ٬ میزان سرمایه گذاری اولیه و تعمیرات مورد نیاز آن ها پایین و بهره برداری و نگهداری از آن ها بسیار آسان و کم هزینه است.

کاهش کلیروفرم های مدفوعی نیز نسبت به سایر روش های تصفیه فاضلاب بیشتر می باشد.

استخر های تثبیت فاضلاب بدون شک در مناطق گرمسیری و جایی که زمین کافی در اختیار باشد یکی از موثر ترین روش های تصفیه فاضلاب است . بایستی متذکر شد که استفاده از این استخر ها منحصر به مناطق گرمسیری نمی باشد و در اکثر شرایط آب و هوایی ٬ حتی مناطق سردسیری مانند آلاسکا . راندمان مناسبی داشته است. در تصفیه فاضلاب های صنعتی نیز استخر های تثبیت فاضلاب کارایی چشمگیری از خود نشان دادند. در کشور های صنعتی نیز علیرغم وجود تکنولوژی مدرن و پیشرفته امروزی سهم موثری به استخر های تثبیت فاضلاب واگذار گردیده است. به طور مثال یک سوم از کل تصفیه خانه های فاضلاب شهری در امریکا از نوع استخرهای تثبیت می باشند.

این استخر ها به طور کلی بر اساس ماهیت واکنش ها بیولوژیکی درون آن ها به سه دسته اساسی زیر تقسیم بندی می شوند:

 1. استخر های هوازی          Aerobic ponds                           

2.استخر های بی هوازی        Anaerobic ponds        

3.استخر های هوازی و بی هوازی ( اختیاری)  Facultative ponds

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

نكاتی چند در اجرای پل های بتن مسلح    
در سال های اخیر شناخت از رفتار سازه ها و برآورد نیروهای وارد بر آنها به خصوص در هنگام زلزله از پیشرفت قابل ملاحظه ای برخوردار بوده . جامعه مهندسی كشور ما نیز در بخش مشاوره (طراحی سازه ها) از این خوان دانش به مدد حضور آیین نامه های طراحی به روز و ابزارهای قدرتمند نرم افزاری وارداتی، بهره مند شده است.

این موضوع در مراحل اول و دوم مطالعات طراحی به خوبی رخنمون داشته اما در اجرا متاسفانه فاصله قابل توجهی میان دانش نیروهای بخش طراحی با دانش نیروهای فنی دستگاه های نظارتی و پیمانكاران به وجود آمده كه خود عامل مهمی در برآورده نشدن كیفیت مناسب در هنگام اجرای سازه ها شده است.

البته این نكته نیز دور از ذهن نماند كه گاهی اوقات نیز فاصله مذكور به طور معكوس و به دلیل عدم آگاهی بخش طراحی از روش ها و ظرفیت های موجود در صنعت ساخت و ساز به طرح هایی با قابلیت های اجرایی پایین ختم گردیده است. مقاله حاضر به چند نكته از هر دو حیطه مورد اشاره در ارتباط با طراحی و اجرای پل های بتن مسلح می پردازد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب