مرجع تخصصی آب و فاضلاب

واژه انگلیسی فاضلاب  ((waste water)) به معنی آب زائد می باشد . که در زیر با تعریف آن آشنا می شویم . فاضلاب به آب هایی که به صورت های مختلف در زندگی روزمره معرف شده و دیگر آن آب اولیه قابل استفاده نبوده و در حال برگرداندن به محیط زیست می باشد و دارای انواع آلودگی نیز می باشد می گویند .

در اینجا با انواع فاضلاب و شرح مختصری از آن آشنا می شویم .

فاضلاب خانگی (Domerticw.w) : همانطور که از اسمش پیدااست فاضلاب حاصل از مصارف خانگی می باشد اعم از : فاضلاب خانگی از تهیه غذا ، نظافت منزل ، شستشو ، استعمام و ...

فاضلاب شهری (Municiple w.w) : در این فاضلاب علاوه بر فاضلاب شهری فاضلاب یکسری موسسات دیگر از جمله رستوران ها ، مغازه ها ، تعمیرگاه ها و ... نیز می باشد .

فاضلاب صنعتی (Industvial w.w ) : فاضلاب حاصل از فعالیت کارخانه ها و صنایع مختلف می باشد ( که در تصفیه خانه فاضلاب فرودگاه بین المللی اما خمینی ( ره ) فاضلاب حاصل از شستشوی هواپیما به دلیل تشابه آن از نظر نوع مواد موجود در آن به فاضلاب صنعتی ، فاضلاب صنعتی این تصفیه خانه به حساب می آید .)

فاضلاب دامداری و کشاورزی (Agriculture w.w) : فاضلاب حاصل از مراکز دامداری و باغات و مزارع ( مصارف مربوط به کشاورزی ) فاضلاب های دامداری و کشاورزی را تشکیل می دهند .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

1- كاربرد در تهيه ي مواد غذايي:

مانند :1 . تولید فرآورده های تخمیری 2 . تولید پروتئین برای تغذیه دام 3 . تولید آنزیمها، ویتامینها واسیدهاي آمینه 4 . تولید انواع اسانس ها و عطرها 5 . پرورش قارچ های خوراکی و ...

مهمترين ميكروارگانيسم هايي كه اين كار را انجام مي دهند مخمرها، كپك ها و برخي از باكتري ها هستند. كه مخمر در ساخت الكل، آبجو وتولیداتانول ، گليسرول و دوغ و خامه ترش تخمیری و قهوه ، كاكائو وبالنگ و تولید scpو كپك ها در تهيه ي اسید سیتریک، گلوکونیک و پنير كاممبرت وآنزيم شبه رنين به كار مي رود. 

محصولاتي كه از ميكروارگانيسم هاي دست ورزي شده به دست مي آيد عبارتند از : 1.SCP (پروتئین تک یاخته)  2.تولید چربی 3.تولید اسیدآمینه 4.تولید افزودنی های غذایی 5.تولیدآنزیم ها

تعريف پروبيوتيك :

اصطلاح پروبيوتيك به "ارگانيسم هاي زنده اي" اطلاق مي شود كه در صورت مصرف مداوم آن ، باعث  "سلامت زايي" موثري براي ميزبان خود شوند.

پروبيوتيك، به عنوان صفت مواد غذايي حاوي اين باكتري ها هم به كار مي رود.   

فايده يپروبيوتيك ها :

با قرار گرفتن و پوشاندن نقاط اتصال ميكرو ارگانيسم هاي بيماري زا ، از رشد آنها جلوگيري مي كنند.

مواد غذايي موجود در بدن را قبل از اين كه توسط ميكروارگانيسم هاي بيماري زا مصرف شود، استفاده مي كنند. و موجب تحريك سيستم ايمني و دفاعي بدن در برابرباكتري هاي بيماري زا مي شود

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقدمه

بهداشت آب موضوعي بسيار مهم در بهداشت عمومي و مديريت سلامت مي‌باشد. قبل از پرداختن به راه كارهاي عملي استحصال، انتقال، بهسازي و توزيع آن لازم است اين عنصر حياتي موثر بر سلامت و مرتبط با توسعه پايدار، شناخته شود.

شناخت آب از نظر كيفيت و كميت و چگونگي حصول آن قدمي اساسي در جهت بهينه سازي مصرف آن مي‌باشد. اگر چه بيش از سه چهارم كره زمين را آب فرا گرفته است، سهم قليلي از آب‌هاي موجود، براي مصارف بهداشتي و كشاورزي، قابل استفاده است. زيرا حدود 3/97 درصد اقيانوس‌ها و 1/2 درصد يخ‌هاي قطبي و 6/0 درصد درياچه ها و رودخانه و آب‌هاي زيرزميني وجود دارد كه حدود 36/0 درصد كل منابع آب مي‌باشد. آب اقيانوس‌ها، درياها و اغلب درياچه ها و بسياري از منابع آب زيرزميني به علت شوري بيش از حد و داشتن املاح معدني براي مقاصد بهداشتي، كشاورزي و صنعتي، غيرقابل استفاده مي‌باشند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

فاضلاب چيست ؟

فاضلاب يا گنداب عبارت است از آب استفاده شده اي كه براي مصرف خاص خود قابل استفاده مجدد نيست يا به عبارتي كيفيت آن پايين تر از قبل از استفاده از آن مي‌باشد. اين آب داراي مقاديري فضولات جامد و مايع است كه از خانه ها، خيابان‌ها، شستشوي زمين‌ها و در مجموع ناشي از فعاليت‌هاي انساني نظير سرويس‌هاي بهداشتي، كارخانه ها، صنايع و كشاورزي است. چون اين آب اغلب ناپاك و داراي بويي ناخوشايند است "گنداب" نيز ناميده مي‌شود.

فاضلاب يا گنداب ممكن است خانگي يا تركيبي از فاضلاب خانگي، فاضلاب صنعتي و كشاورزي نيز باشد. در اين بحث، بيشتر فاضلاب ناشي از فعاليت‌هاي خانگي، مورد نظر است. اين فاضلاب، آبي است كه مواد زائد بدن انسان (مدفوع و ادرار) و فاضلاب حاصل از اقدامات بهداشتي مانند استحمام، شستشوي لباس، پخت و پز و ديگر مصارف آشپزخانه را تشكيل مي‌دهد. حجم فاضلاب توليدي در اجتماعات به موارد زير بستگي دارد :

1ـ عادات فردي: هر چه ميزان مصرف آب مردم بيشتر باشد فاضلاب توليدي آن‌ها بيشتر خواهد شد.
2 ـ نوع شبكه گردآوري فاضلاب (تركيبي يا مجزا) در نوع تركيبي حجم فاضلاب بيشتر خواهد شد.
3 ـ تغييرات فاضلاب در زمان

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

هدف از تصفیه آب بویلر

تولید بخاری با کیفیت مطلوب مورد نیاز سیستمهای بویلر صنعتی فعال می باشد. دستیابی به این هدف به مدیریت مطلوب فرایند تصفیه آب جهت کنترل خلوص بخار، رسوبات و خوردگی بستگی دارد به ویژه آنکه بخار باید در حد قابل قبول فاقد ترکیبات گازی، نمکها و مواد رسوبگذار برای ممانعت از آسیب دیدگی تجهیزات و مسیر تولید بخار باشد و در صورت تماس نباید اجزاء فرایند را آلوده سازد. آب و بخار باید در حد قابل قبول فاقد مواد جامد رسوبگذار باشند تا بتوان روند انتقال سریع و مطلوب حرارت را تامین نمود و در ضمن باید فاقد مواد خورنده برای لوله های بویلر باشند.

وجود رسوبات و خوردگی منجر به بروز نقص در لوله های بویلر و عدم قابلیت در تولید بخار با کیفیت مطلوب می گردد.

آب جبرانی برای جایگزینی آب از دست رفته در سیکل عموماً گستره ای از آب خام تا آب با خلوص بالا حاصل از پیشرفته ترین فن آوری پیش تصفیه را شامل می گردد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

اسمز معکوس ( Reverse Osmosis ) یا به طور اختصار RO ، یک تکنولوژی است که تقریباًٌ در هر صنعتی که  احتیاج به تفکیک مواد حل شده از حلال باشد ( معمولاٌ حلال آب است ) عمومیت پیدا کرده است . متداولترین مورد مصرف RO  در تهیه آب خالص است . در صنعت ، جهت تهیه آب DM و تصفیه فاضلاب بهداشتی استفاده زیادی از RO می شود.   فرآیند RO در تهیه آب آشامیدنی از طریق نمک زدایی آب دریا و حتی بهبود مزه ی آب از طریق حذف آلودگی های مضر ، مورد استفاده قرار می گیرد .

فشار اسمزی : اسمز، پدیده ای است که بطور طبیعی در فرایند  های بیولوژیکی متفاوت رخ می دهد. دیواره های سلول، سایر سلولهای مغذی را از خود عبور می دهد و سایر مواد را از خود دفع می کند. در این حالت، دیواره های سلول به عنوان یک غشای نیمه تراوا در نظر گرفته می شود. عبور آب از غشای نیمه تراوا که به عنوان حلال در اسمز معکوس به کار گرفته می شود، نسبت به عبور نمکها، جامدات معلق و مواد آلی سنگین در اولویت قرار دارد. در اسمز معکوس، عبور مواد بر خلاف پدیده اسمز است، به طوری که جریان از سمت غلیظ تر به سمت رقیق تر عبور می کند. اگر محلول آب نمک در داخل یک ظرف ریخته شود و توسط غشای نیمه تراوا از آب خالص جدا شود، تغییر در حجم هر یک از دو قسمت ظرف مشاهده می شود. آب خالص از میان غشا به سمت محلول آب نمک حرکت می کند در نتیجه، در سمت آب نمک، ارتفاع آب بالاتر می رود، در حالی که در بخش آب خالص ارتفاع آب، کاهش پیدا می کند. این عبور جریان آب از غشا به طرف محلول آب نمک، اسمز نامیده می شود. اگر با اعمال فشار فیزیکی یا افزایش ارتفاع محلول آب نمک، تعادل بین آب خالص و آب نمک به هم بخورد، آب خالص از طریق غشا از قسمت آب نمک به قسمت آب خالص نفوذ می کند و نفوذ تا زمانی ادامه می یابد که تعادل، مجدداٌ برقرار شود، به طوری که فشار اسمزی محلول آب نمک با فشار محلول آب نمک بروی غشای نیمه تراوا برابر شود که این نیز بستگی به فشار آب خالص بر روی غشا دارد. اعمال فشار به قسمت آب نمک را می توان توسط یک پمپ اعمال نمود. در این حالت، پمپ نیروی مورد نیاز جهت راندن مولکولهای آب از میان غشا را تامین می کند. عبور جریان آب از بخش آب نمک به بخش آب خالص، اسمز معکوس نامیده می شود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

سالانه تنها یك میلیارد تن انواع آلاینده ها به دریای مازندران سرازیر می شود كه ۶۸۰ میلیون تن آن از رود ولگا سرچشمه می گیرد. تا جایی كه حتی آلودگی آب های شمالی و جنوبی ایران كه بیشتر مربوط به آلاینده های نفت و جیوه ای است، طعم آبزیان خوراكی را نیز تغییر داده است.
در این میان آب های دریای مازندران از سال ها پیش به دلیل ورود بی رویه مواد آ لاینده به ویژه آلاینده های نفتی دچار آلودگی فیزیكی، شیمیایی و بیولوژیك شده است، تا جایی كه حتی طعم برخی ماهی های صید شده از برخی رودخانه های شمالی ایران نیز با بوی ناخوشایند نفت همراه است. پژوهش های سازمان های ذی ربط و پایان نامه ها و تحقیقات دانشگاهی با موضوع بررسی كیفیت آب های ساحلی ایران، آلودگی آب های ساحلی دریاچه مازندران و خلیج فارس را به خصوص در فصل گرما تأیید می كند. آلودگی این آب ها كه در اثر ورود آب رودخانه های حاوی پساب های صنعتی به وجود آمده تا اندازه ای جدی است و با نگاه غیركارشناسانه نیز قابل لمس است. مهمترین دلیل اصلی آلودگی آب های ایران، ورود پساب ها و فاضلاب های گوناگون به آن عنوان شده است.
دكتر مهران یاسمی، دبیر هسته مطالعاتی و برنامه ریزی آموزشی شیلات ایران، درباره آلودگی آب های ساحلی ایران می گوید: سهم ایران در آلودگی دریای مازندران حدود ۳ میلیون تن در سال است كه در مقایسه با دیگر كشورهای حاشیه این دریا، رقم پایینی است. این در حالی است كه سالانه تنها یك میلیارد تن انواع آلاینده ها به دریای مازندران سرازیر می شود كه ۶۸۰ میلیون تن آن از رود ولگا سرچشمه می گیرد.
رود ولگا ۸۵ درصد آب دریای خزر را تأمین می كند و ۶۰ شهر بزرگ اروپایی و آسیایی در كنار آن قرار دارند.
این رودخانه مهمترین محل تخم ریزی ماهیان به ویژه ماهیان خاویاری است. به گفته یاسمی، میزان صید ماهیان خاویاری در ۴۰ سال پیش ۲۷هزار و ۴۰۰ تن در سال بود كه این رقم به ۲۰۰۰ تن در حال حاضر كاهش یافته است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب