مرجع تخصصی آب و فاضلاب

شیر وسیله ای است که برای مهار کردن جریان و فشار سیالات به کار می رود وظایف اصلی شیرهای صنعتی عبارتند از :
1) قطع و وصل کامل جریان
2) جلوگیری از بازگشت مایعات و گازهای عبور کرده
3) تنظیم عبور مقدار مورد نیاز مایعات و گازها
4) تنظیم و کنترل مقدار و فشار مایعات و گازها
5) کنترل و ایمن نگه داشتن دستگاه های تحت فشار
و اصولا شیرها در مواردی به کار می روند که برای جریان سیال (اعم از مایع و گاز ) اختلاف فشار وجود داشته باشد .

تاریخچه
اولین شیرهایی که به‌وسیله انسان اختراع شد، همان چیزی است که اکنون به عنوان (دریچه) آب‌بند میشناسیم. دریچه‌ای که با گذاشتن یا برداشتن آن در مسیر آب، جریان را بسته، باز یا نیمه باز می گذاشتند. شیرهای دروازه‌ای امروزی در واقع همان آب بند های قدیمی هستند.

جنس و مواد
بنا به کاربرد، مصالحی که در ساخت شیر بکار برده می‌شود، مختلف است. در کارهای ساختمانی شیرهای چدنی، برنزی، برنجی و گاهی استیل (SS) استفاده می‌شود. در کارهای صنعتی مانند، نیروگاهها، کارخانه‌های پتروشیمی، پالایشگاهها، کشتی سازی و صنایع دارویی / غذایی، بسته به نوع سیالی که از شیر عبور می‌کند ویا محیطی که شیر در آن قرار دارد، بدنه و دیگر اجزای آنرا از فولاد کربنی، فولاد آلیاژی، فولاد زنگ نزن(Stainless Steel) میسازند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

صنعت نساجی و رنگرزی یکی از بزرگترین مصرف کنندگان آب هستند.
دراین صنایع با توجه به تنوع الیاف مصرفی ومواد دیگری که در آن مصرف می شود پساب آن از نظرکیفیت شیمیایی وکمیت تفاوت زیادی با یکدیگر دارند.
 
صنایع نساجی در 3 عامل با یکدیگر اختلاف دارند
 
1-نوع الیاف مصرفی
2-انواع رنگهای به کار برده شده
3-روشهای مختلف رنگرزی
 
صنایع نساجی از نظر الیاف مصرفی به چهار گروه تقسیم می شوند:
 
1- صنایع نساجی با استفاده از الیاف طبیعی و حیوانی مانند پشم
2- صنایع نساجی با استفاده از الیاف طبیعی گیاهی مانند پنبه
3- صنایع نساجی با استفاده از الیاف مصنوعی
4- صنایع نساجی با استفاده از الیاف مخلوط طبیعی و مصنوعی

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

بررسي انواع لوله براي انتقال آب
 
مقدمه
به طور كلي در خطوط انتقال آب با توجه به ويژگي هاي هر طرح از انواع مختلف لوله استفاده مي گردد . در اين طرح براي انتخاب لوله پارامترهاي مشروحه زير مورد توجه قرارگرفته است :
قطر لوله ، مقاومت مكانيكي ، نوع اتصال ، مسايل تعميراتي و نگهداري ، عمر مفيد ، تجربه كاربردي ، تأثير عوامل اجرايي …
با در نظر گرفتن پارامترهاي فوق الذكر و بررسي هاي انجام شده ، براي اين طرح پنج نوع لوله ، چدن نشكن ، فولادي و آزبست سيمان و GRP  و پلي اتلين مورد مطالعه و بررسي قرار گرفته است .
بنابراين با عنايت به مراتب فوق جهت انتخاب جنس و نوع لوله براي خط انتقال در طرح به لحاظ اقتصادي و فني به شرح زير مورد مطالعه قرار گرفته است .
لوله چدن نشكن ( داكتيل )
اين لوله از نظر خصوصيات مكانيكي و تحمل با خارجي مقاومت خوبي دارد و به علت سنگيني وزن در طولهاي كوتاهتري ( در حدود 5/5 متر ) توليد مي شوند . در ساخت لوله ريخته گري به روش گريز از مركز صورت مي گيرد و نحوه اتصال لوله به دو روش فشاري و گلند بولتي مي باشد . نوع فشاري را سازندگان با نامهايي نظير تايلوكس – تايتون و … مي نامند . اين اتصال را اتصال خودكار نيز مي گويند . اتصال نوع گلند و بولتي از نوع قديمي اتصالات چدني و چدن نشكن است .
دو كارخانه از سازندگان معتبر اين نوع از لوله ها عبارتند از :
1-لوله سازي خوزستان كه در كاخانه آن در اهواز مي باشد و حداكثر تا قطر اسمي  600 ميليمتر توليد مي نمايد و اتصا لا ت اين لوله ها از نوع تايتون مي باشد .
توليدات كارخانه فاقد اندود داخلي و پوشش خارجي است ( فقط با قير مذاب اندود شده اند ) و در صورت ضرورت لازمست اين امر به سفارش خريدار انجام شود .
2-ماشين سازي ايران كه كارخانه آن در 10 كيلومتري جاده ساوه ( نزديك تهران ) واقع شده و تا قطر اسمي 700 ميليمتر توليد مي نمايد و براساس نشريه هاي اين كارخانه امكان ساخت لوله تا قطر 1000 ميليمتر وجود دارد . توليدات اين كارخانه نيز فاقد داخلي و پوشش خارجي است (فقط با قير مذاب اندود شده اند ) و در صورت ضرورت لازم است اين امر به سفارش خريدار انجام شود .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

تجهيزات مكانيكال مورد نياز در چاه ها :
در چاه ها ي تأمين كننده آب كه پمپ شناور در داخل چاه قرار مي گيرد ، لو له خروجي از چاه به شير آلات و اتصالات گو نا گون مجهز مي شود .
هر يك از اين تجهزات براي اهداف خاصي پيش بيني شده كه ذيلاً به توضيح آن پرداخته مي شود .
الف )  شير هواي يك طرفه ( S. A . V  )
نصب يك عدد شير هواي يكطرفه  ( S. A.V ) كه به همراه آن يك عدد شير قطع و وصل ( G.V. ) نيز تعبيه شده در بالاي سر چاه ضروري است . اين شير هوا ، عمل تخليه هواي موجود در لو له داخل چاه و هواي محلول در چاه را انجام مي دهد .
ب) لو له انحراف جريان آب
يك لوله كنار گذر براي انحراف جريان آب به بيرون از محوطه اطا قك سر چاه ، كه مجهز به يك عدد شير قطع و وصل ( G.V ) مي باشد نيز الزامي است . در هنگام راه اندازي اوليه و همچنين انجام آز مايشات پمپاژ و غيره آب از طريق اين خط لوله هدايت مي شود .
ب) فشار سنج ( PRESSURE   GAGE  )
فشار سنج جهت اندازه گيري فشار آب داخل لوله كه معمولاً بر حسب m-H2O  مدرج شده به كار مي رود . اين فشار سنج بايستي قبل از صافي  ( STRAINER ) قرار گيرد تا در مواردي كه صافي  مسدود مي شود با رويت افزايش فشار نسبت به تميز كردن آن اقدام شود. به علاوه  به كمك اين فشار سنج ، ارتفاع پمپاژ پمپ شناور نيز قابل محاسبه است .
د ) صافي ( STRAINER  )
قبل از قرار گرفتن تجهيزات مكانيكال ديگر ، صافي قرار داده مي شود تا از ورود ذرات جامد به درون شير آلات و خط لو له پيشگيري شده و از آنها محافظت به عمل آيد .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مباني طراحي هيدروليكي شبكه خطوط انتقال آب

مقدمه :
براي انجام درست آبرساني به مناطق مختلف طرح و راحتي و آسايش استفاده كنندگان ، همچنين اقتصادي بودن طرح و بهداشتي ماندن آب داخل شبكه در طول مدت طرح لازم است در طراحي شبكه و خطوط انتقال ضوابط طراحي رعايت گردد.
جهت رفع نيازهاي آبي در فصول مختلف سال و رفع نياز آتش نشاني ، طراحي هيدروليكي شبكه خطوط انتقال نتايج بدست آمده از تحليل شبكه براي دبي حداكثر مصرف ساعتي انجام مي گردد . در اين حالت فشار حداقل مجاز شبكه بايد تأمين گردد. در گام بعد اين شبكه براي دبي نياز آتش نشاني و حداكثر مصرف روزانه كنترل مي گردد. در چنين حالتي مي بايست حداقل فشار مورد نياز آتش نشاني در حداقل در نقاط آتش نشاني تأمين گردد.
براي طراحي شبكه انتقال آب مصرفي سرانه و ضرايب حداكثر روزانه و حداكثر ساعتي و دبي مورد نياز آتش نشاني به عنوان مبناي كل آب مورد نياز مي باشند كه در اين گزارش درباره آنها بحث خواهد شد .
فشار مجاز شبكه انتقال و توزيع آب
در تعيين فشار آب درون لو له هاي شبكه توزيع جنبه هاي مختلفي را بايد مد نظر قرار داد از جمله آنكه ، اگر مقدار آن كم در نظر گرفته شود در اثر افت در خطوط انتقال شبكه ، كنتور و لو له هاي درو ن سا ختمان در نقاط بر داشت دچار كمبود فشار خواهيم بود . چنانچه فشار شبكه زياد در نظر گرفته شود . مصرف آب بالا رفته نشت در شبكه زياد شده تلفا ت افزايش مي يا بد . لذا با توجه به نكات فني و اقتصادي و اجتماعي ، فشار كار شبكه بايد طوري تعيين گردد كه جوابگوي نياز مصرف كنندگان بوده و از لحاظ فني و اقتصادي نيز قابل قبول باشد . بر اين اساس با توجه به وضعيت توپو گرافي و بافت ساخت و ساز ، فشار حد اقل و حد اكثر شبكه توزيع آب اين چنين توصيه مي گردد :
 الف ) حد اكثر فشار مجاز
با توجه به جنس و عمر لوله و وضعيت تو پو گرافي منطقه و كيفيت اجراي شبكه توزيع آب و لوله كشي داخل ساختمانها در ايران مطابق ضوابط سازمان برنامه و بودجه و وزارت نيرو فشار شبكه در حالت استا تيك حد اكثر 5 اتمسفر نو صيه مي گردد .
 لازم به ذكر است در صورتي كه با توجه به وضع تو پو گرافي منطقه محدوديت فوق الذكر مشكلاتي ايجاد نمايد و يا اضافه هزينه قابل ملاحظه اي داشته باشد . مي توان با تو جيه كافي در منا طقي از شبكه فشار حد اكثر تا 7 اتمسفر را مجاز دانست .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

وتلند ها به عنوان یک ذخیره طبیعی در تمام تاریخ بشری شناخته شده اند . اهمیّت آنها زمانی مشخص می شود که در حالت طبیعی خود باشند . هم اکنون توانایی تصفیه ی آب توسط وتلند ها توسط افرادی مثل   Marsh Arab   در محل تلاقی رودخانه های  Tigris  و Euphrates  در جنوب عراق به علاوه در حالت مدیریت شده برای مثال چوب های برنج (بویژه در جنوب شرقی آسیا )، شناخته شده که مثل یک جاذب در تصفیه فاضلاب عمل می کند .

بستر های "نی" یک مکمل مفید را برای سیستم تصفیه ی فاضلاب سنتی ایجاد می کنند ، آنها اغلب یک روش ارزان در مقابل تکنولوژی های تصفیه فاضلاب گران قیمت مثل صافی چکنده و پروسه ی لجن فعال می باشند. جریان اقفی و جریان عمودی وتلند ها بر مبنای خاک ، شن و یا گراول استفاده شده برای تصفیه ی فاضلاب های خانگی و صنعتی تعیین می شوند. آنها همچنین مثل یک تصفیه ی بلقوه کاربرد دارند که از پخش آلودگی شامل فاضلاب زه کشی همچنین روان آب شهری جلوگیری می کند . به علاوه وتلند ها به عنوان منبع حفظ حیات وحشی به کار می روند و می توانند به عنوان مناظر تفریحی طبیعی برای جوامع محلی باشند.

به طور کلی تعریف وتلند کار بسیار مشکلی است ،وتلند ها سرزمین هایی از مرداب ، تالاب ،Peatland ،    یا آب،اعم از اینکه  طبیعی یا مصنوعی ، دائمی یا موقتی ، با آب راکد یا جریان دار ، شیرین یا شور ، و یا زمین هایی با آب دریا  که عمق آن هنگام پایین بودن جذر و مد از 6 مترتجاوز نکند تعریف شده اند. وتلند ها ، تابع خاک اشباع از آب هستند ، تراکم اکسیژن در رسوبات و لایه ی سطحی آب از اهمیت فوق العاده ای  برخوردار است . رنج انتشار اکسیژن در آب و رسوبات آهسته است و به علت تنفس میکروبها و حیوانات دربسیارى از وتلندها شرایط به سمت بى هوازى پیش مى رود .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

ژيارديا وکريپتوسپوريديوم درآب 

ژيارديا وکريپتوسپوريديوم ازجمله انگلهاي ميکروسکوپي هستند که ميتوان آنهارا درآب مشاهده نمود.ژيارديا عامل يک بيماري روده اي بنام ژيارديازيس يااصطلاحاً»تب سگ آبي» وکريپتوسپوريديوم عامل بيماري مشابهي بنام کريپتوسپوريديوزيس مي باشد.هردوانگل کيستهايي توليد مي کنند که درشرايط محيطي سخت ونامساعد مقاومند.کيستها پس ازبلعيده شدن شروع به رشد وتکثير نموده وموجبات بيماري را فراهم مي نمايند.انگلها پس ازتغذيه،کيستهاي جديدي تشکيل مي دهندکه ازآن پس درمدفوع زندگي خود راسپري مي نمايند.مطالعه برروي اشخاص داوطلب نشان داده است که هضم فقط تعداد بسيار کمي ازکيستها باعث ابتلا به بيماري مي گردد.

ازجمله علائم عمومي بيماري ناشي ازانگل ژياردياميتوان اسهال،دردهاي ناحيه شکم،گاز معده،ناراحتي وبيقراري وکاهش وزن رانام برد.تهوع،احساس سرما،سردرد وتب مي تواند ازديگرعلائم اين بيماري باشد.اين علائم غالبا شش تا شانزده روز بعداز اولين حضور انگل دربدن ظاهر شده ومي تواند تايکماه بطول بيانجامد.
علائم بيماري ناشي ازکريپتوسپوريديوم مشابه ژيارديازيس مي باشد که معروفترين آنها اسهال،دردهاي ناحيه شکم،حالت تهوع وسردرد مي باشد.اين علائم معمولا طي دوتا بيست وپنج روزپس از ابتلا نمايان شده ويک تادوهفته بطول مي انجامد.دربيشتر موارد اين انگلها به محيط پيرامون خودبراي بيش از يکماه مي چسبند.
ژيارديا و کريپتوسپوريديوم معمولا درانسانهاي سالم درظرف مدت يکماه بدون نياز به درمان دفع مي شوند.داروهاي ضد انگل دردسترس بوده وبويژه براي ايمن نمودن مردم درجاهاييکه بيماري مي تواند بگونه اي توسعه يابد که ايجاد يک حالت پايا وفراگير نمايد،مفيد مي باشد.داروهاي ضداسهال ونيز درمان ازطريق جبران آب ازدست رفته بدن بويژه درموارد اسهال شديد،توصيه مي گردد.ازميان داروهاي زيادي که تاکنون موردآزمايش قرارگرفته اند،هيچ دارويي براي درمان کامل بيماري مورد تاييد قرار نگرفته است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب