مرجع تخصصی آب و فاضلاب

هر انسان براي رفع نيازهاي روزانة خود حجم قابل توجهي از آب را به مصرف مي رساند. اين مقدار آب عموماً براي آشاميدن، پخت غذا،‌ شستشوي ظروف و لباس ها، استحمام،‌ سرويس هاي بهداشتي و سيستم هاي سرمايشي و گرمايشي مصرف شده و 90-80 درصد از آن بصورت فاضلاب دفع مي گردد.
اين فاضلاب که فاضلاب بهداشتي – انساني ناميده  مي شود حاوي مقادير بالايي از موادآلي و معدني آلاينده بوده که به منظور حفظ سلامت انسان و محيط زيست وي لازم است که به نحو مناسبي مورد تصفيه قرارگيرد. در شهرها اين فاضلاب توسط يک شبکة جمع آوري بسيار گسترده به محل تصفيه خانة مرکزي انتقال يافته و تصفيه مي گردد. مقررات زيست محيطي حاضر سبب شده است که در اجتماعات کوچکي چون مجتمع هاي مسکوني و ويلايي، هتل ها و مراکز رفاهي و اقامتي، رستوران ها، بيمارستان ها و مراکزدرماني، کمپ هاي کارگري، دفاترکار کارخانجات و‌ ادارات و شرکت ها، تصفية فاضلاب بصورت محلي و توسط صاحبان اين مراکز به انجام رسد.
سيستم هاي تصفيه فاضلاب بهداشتي را هم به صورت بتني و هم به صورت فلزي مي توان اجرا نمود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

تلفات غیر فیزیکی آب شامل مواردی است که آب توسط مشترک به مصرف رسیده ولی بدلیل عدم اندازه گیری آن و یا خطای ناشی از اندازه گیری ، قرائت ، ثبت قرائت و یا سیستم مشترکین مقدار واقعی مصرف مشخص نمی باشد .
این دستورالعمل با بررسی پایلوت های مطالعاتی کشور و استفاده از تجربیات سایر کشورها در این زمینه در شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور با هدف بهبود کیفی مطالعات شناخت و کاهش آب به حساب نیامده تدوین شده است .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

دید کلی
استفاده از پمپ (تلمبه) برای جابجا کردن فاضلاب به علت وجود مواد معلقی از قبیل شن ، ماسه ، چوب و غیره در آن به سادگی کاربرد پمپ در آبرسانی نیست. لذا باید کوشش نمود تا آنجا که ممکن است از طرح چنین تأسیساتی در شبکه جمع آوری فاضلاب شهرها خودداری نمود. تنها در حالتهایی که شیب شهر کم و امکان جریان فاضلاب در کانال با نیروی ثقل و با حداقل سرعت لازم موجود نباشد باید به طرح ایستگاههای پمپاژ مبادرت ورزید. البته لازم به یاد آوری است که استفاده از پمپ در تأسیسات تصفیه خانه فاضلاب غالبا اجتناب ناپذیر است.

ویژگیها
ویژگیهایی که پمپهای فاضلاب دارند و آنها را از پمپهای آبرسانی متمایز می‌کنند عبارتند از:


   1. کمی حساسیت آنها در برابر مواد معلق موجود در فاضلاب.
   2. کم بودن ارتفاع مانومتری (ارتفاع تلمبه زنی).
   3. کمتر بودن بازده آنها.
   4. کم بودن ارتفاع مکش در آنها که عملا صفر فرض می‌شود.
   5. مقاومت بیشتر در برابر مواد خورنده در فاضلاب.
   6. مقاومت بیشتر در برابر مالش.

      با توجه به ویژگیهای نامبرده و به ترتیب تکامل پمپهای فاضلاب مهمترین انواع آنها عبارتند از پمپهای فاضلاب با هوای فشرده ، پمپهای فاپلاب با جریان هوا ، پمپهای پیچوار و بالاخره انواع پمپهای دورانی ویژه فاضلاب.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

-فسفر آب از طريق رعد و برق تأمين مي گردد.
-در پساب ته نشيني ثانويه BOD  معلّق، تقريباً 3 برابر BOD محلول است.

-در پساب ته نشيني اوليه BOD  محلول بيشتر از BOD معلّق است.

-گستره مساحت سطح كربن فعال از 500 تا 1500 متر مربع در هر گرم گزارش شده است.

-در تصفيه خانه هاي فاضلاب، اگر فاضلاب را قبل از ورود به حوض هوادهي ازن زني نمائيم BOD بالا مي رود ولي COD تغيير نمي كند.

-بين كدورت و غلظت جامدات معلق در فاضلاب هيچ رابطه اي وجود ندارد امّا در پساب حوضجه هاي ته نشيني ثانويه در يك سيستم تصفيه بيولوژيكيبين كدورت و جامدات معلق رابطه زير وجود دارد:

Suspended Solid (mg/lit)=(2.3-2.4)*Turbidity(NTU)

-در حالت Anearobic اصلاً اكسيژن وجود ندارد ولي درحالت Anoxic مقدار اكسيژن زير 0.5 ميلي گرم بر ليتر مي باشد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

امروزه در دنیا محیط زیست به یکی از دغدغه های دولتها تبدیل شده است. قوانین بسیار زیادی در گوشه کنار دنیا در این زمینه برای حفاظت از محیط زیست به تصویب رسیده است. در این میان برای حفظ محیط زیست افراد متخصص در این زمینه نیز مورد نیاز می باشند. لذا رشته های مختلفی همچون بهداشت محیط- عمران با گرایش محیط زیست - عمران با گرایش آب و فاضلاب - مهندسی محیط زیست در گرایش های مختلف-مهندسی منابع طبیعی و... در دانشگاهها ایجاد گردیده و شروع به تربیت نیروهای متخصص نموند.

در این میان رشته هایی همچون بهداشت محیط به کلیه جنبه های زیست محیطی مانند: آلودگیهای میکروبی-شیمیایی و یا رادیواکتیو و در کنار آن نحوه پاکسازی و تصفیه آنها پرداخته اند. رشته های دیگر همچون عمران با گرایش محیط زیست نیز به اینگونه موارد می پردازند. لیکن رشته هایی همچون عمران با گرایش آب و فاضلاب بطور خاص به بررسی پاکسازی منابع آب از آلودگیهای مختلف می پردازد.

هدف از تربیت افراد در رشته مهندسی عمران - آب و فاضلاب دانش آموخته نمودن افراد متخصص جهت طراحی نگهداری و تعمیرات سیستم های آب و فاضلاب می باشد. با توجه به اهمیت بهداشتی کنترل آلودگیهای آب استفاده از افراد آموزش دیده در این رشته در راس برنامه های دولتها قرار گرفته است. مشاغلی که دانش آموخته گان این رشته می توانند در آن جذب گردند عبارتند از: کارشناس تصفیه خانه های آب و یا فاضلاب-کارشناس برنامه ریزی آب و فاضلاب-کارشناس طرحهای استحصال آب-کارشناس مصارف آب-کارشناس طراحی و اجرای شبکه های جمع آوری فاضلاب و یا انتقال و توزیع آب-کارشناس طرحهای آبرسانی و کارشناس ناظر تاسیسات آب و فاضلاب است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

كاربرد GIS در صنعت آب و فاضلاب

مقدمه

امروز عصر ترقي و پيشرفت است. چرخهاي اقتصاد جهاني بر پايه پيشرفتهاي جديد و وسيع از علوم بنيان نهاده شده است. در اين پيشرفت‎هاي عظيم بشري كه در طي ساليان متمادي به وجود آمده است قطعاً عوامل زيادي دخيل بوده‎اند. در ساية اين تكنولوژي نوين است كه كارهاي عظيم و پروژه‎هاي بزرگ جهاني شكل مي‎گيرد و جهان امروز مي‎رود تا باب‎هاي ترقي را با كليدهايي ديجيتالي بگشايد! آري به همين سادگي و شايد با زدن يك دگمه كوچك جهاني بس عظيم پيش روي آدمي روشن مي‎گردد.

علت پيشرفت امروز بشر استفاده بهينه از امكانات و منابع موجود مي‎باشد. بشر مي‎انديشد چگونه به آخرين و جديدترين اطلاعات دست يابد كه هم راحتتر بوده و هم از لحاظ وقت نيز مقرون به صرفه باشد. اين روش نوين علاوه بر راحتي بشر، در حفظ منابع و امكانات نيز بسيار مفيد مي‎باشد. چون مديريت و برنامه‎ريزي‎ها ناظر بر تمامي جوانب كار است. قطعاً آسيب زيست محيطي كمتري بر اين كره خاكي وارد مي‎گردد.

مديران و برنامه‎ريزان لايق كساني هستند كه بر علم استفاده بهينه از منابع دست يافته و برنامه‎هاي آتي را بر اساس اطلاعات گذشته و حال طرح‎ريزي نمايند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آشنایی با پدیده ضربه قوچ :

ضربه قوچ که در بعضی از متون فارسی از آن به عنوان  « چکش آبی » هم یاد شده از ترجمه واژه  Water  Hammering آمده است. این پدیده در خطوط لوله جریان تحت فشار و مجاری باز اتفاق می افتد و بوضوح بر قوانین فشار ، تغییرات آبی یا تغییرات سرعت جریان و شرایط زمانی و مکانی حرکت سیال استوار است. در بعضی از سیستم های هیدرولیکی تخت فشار ، نظیر خطوط انتقال آب ، نفت یا شبکه های توزیع و لوله های آب بر منتهی به توربین ها ، تونل های آبی ، سیستم های پمپاژ و جریان های ثقلی ، پدیده ضربه قوچ با ایجاد موج های سریع ، زودگذر و میرا موجب خطرات گوناگونی می شود. گاهی اوقات قدرت تخریبی این    موج های فشار به حدی است که نتایج و خیمی به بار می آورد. ترکیدن خطوط لوله در    سیستم های انتقال و شبکه های توزیع ، خرابی و شکسته شدن شیرها ، دریچه های کنترل و پمپ ها از نمونه های بارز تأثیر این پدیده می باشد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

اولين مرحله تصفيه در سيستمهاي تصفيه آب استفاده از اين فيلترها جهت جداسازي ناخالصيهاي معلق موجود در آب مي باشد. اين فيلتر ها بصورت استوانه هاي تحت فشار طراحي شده و بدنه آنها عموما از جنس کربن استيل با پوشش اپوکسي و يا FRP مي باشد. داخل ستونها بوسيله شن سيليسي و يا آنتراسيت پرميگردد.آب از قسمت فوقاني ستون وارد شده و پس از گذشتن از بستر فيلتر، از قسمت تحتاني خارج مي گردد.
در سيکل تصفيه، ذرات معلق در بستر فيلتراسيون ترسيب نموده بتدريج خلل و فرج بستر را پر مي کنند. بدين ترتيب با گذشت مدت زمان معيني از شروع بهره برداري بر حسب ميزان کدورت و مواد معلق آب ورودي، تدريجا افت فشار افزايش مي يابد. هنگاميکه افت فشار دو سر فيلتر در حدود 8/0-6/0 بار گردد، زمان آن رسيده است که فيلتر از حالت سرويس خارج شده وبا ورود جريان آب به صورت معکوس، بسترها مورد شستشو قرار بگيرند. زمان شستشو بستگي به ميزان کدورت آب ورودي دارد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب