مرجع تخصصی آب و فاضلاب

ژيارديا وکريپتوسپوريديوم درآب 

ژيارديا وکريپتوسپوريديوم ازجمله انگلهاي ميکروسکوپي هستند که ميتوان آنهارا درآب مشاهده نمود.ژيارديا عامل يک بيماري روده اي بنام ژيارديازيس يااصطلاحاً»تب سگ آبي» وکريپتوسپوريديوم عامل بيماري مشابهي بنام کريپتوسپوريديوزيس مي باشد.هردوانگل کيستهايي توليد مي کنند که درشرايط محيطي سخت ونامساعد مقاومند.کيستها پس ازبلعيده شدن شروع به رشد وتکثير نموده وموجبات بيماري را فراهم مي نمايند.انگلها پس ازتغذيه،کيستهاي جديدي تشکيل مي دهندکه ازآن پس درمدفوع زندگي خود راسپري مي نمايند.مطالعه برروي اشخاص داوطلب نشان داده است که هضم فقط تعداد بسيار کمي ازکيستها باعث ابتلا به بيماري مي گردد.

ازجمله علائم عمومي بيماري ناشي ازانگل ژياردياميتوان اسهال،دردهاي ناحيه شکم،گاز معده،ناراحتي وبيقراري وکاهش وزن رانام برد.تهوع،احساس سرما،سردرد وتب مي تواند ازديگرعلائم اين بيماري باشد.اين علائم غالبا شش تا شانزده روز بعداز اولين حضور انگل دربدن ظاهر شده ومي تواند تايکماه بطول بيانجامد.
علائم بيماري ناشي ازکريپتوسپوريديوم مشابه ژيارديازيس مي باشد که معروفترين آنها اسهال،دردهاي ناحيه شکم،حالت تهوع وسردرد مي باشد.اين علائم معمولا طي دوتا بيست وپنج روزپس از ابتلا نمايان شده ويک تادوهفته بطول مي انجامد.دربيشتر موارد اين انگلها به محيط پيرامون خودبراي بيش از يکماه مي چسبند.
ژيارديا و کريپتوسپوريديوم معمولا درانسانهاي سالم درظرف مدت يکماه بدون نياز به درمان دفع مي شوند.داروهاي ضد انگل دردسترس بوده وبويژه براي ايمن نمودن مردم درجاهاييکه بيماري مي تواند بگونه اي توسعه يابد که ايجاد يک حالت پايا وفراگير نمايد،مفيد مي باشد.داروهاي ضداسهال ونيز درمان ازطريق جبران آب ازدست رفته بدن بويژه درموارد اسهال شديد،توصيه مي گردد.ازميان داروهاي زيادي که تاکنون موردآزمايش قرارگرفته اند،هيچ دارويي براي درمان کامل بيماري مورد تاييد قرار نگرفته است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آيا مي دانيد
سازمان بهداشت جهاني اخيراً اعلام كرده است كه بطور متوسط سالانه 50 هزار نفر به دليل استفاده از آبهاي آلوده در جهان جان مي سپارند. اين درحالي است كه فشار بر منابع موجود هرساله افزايش مي يابد و وضعيت بدتر مي شود.
آيا مي دانيد
همه ساله 500000 كيلومتر مكعب آب بصورت بخار وارد اتمسفر مي شود كه 86 درصد آن از درياها و 14 درصد از سطح خشكي ها تامين مي شود. اين بخار در چرخه هيدرولوژي تبديل به بارش مي شود.
آيا مي دانيد
سيل بزرگتري عامل خسارت در بين حوادث طبيعي است. ساير حواث طبيعي چون زلزله به علت فراواني كمتر در مجموع خسارت كمتري وارد مي كنند هرچند كه در هر واقعه ممكن است خسارت زيادي وارد نمايند.
آيا مي دانيد
مدت زماني كه لازم است تا تمام آب اقيانوسها یك دور در چرخه هيدرولوژيكي بچرخد 3000 سال است. اين زمان براي يخهاي قطبي 8000 سال و براي آبهاي زير زميني 5000 سال مي باشد.
آيا مي دانيد
تبخير از سطح خاك عمده ترين منبع هدررفت آب بصورت تبخير در ايران است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آلودگی حرارتی آب
مقدمه
توسعه جوامع و غرق شدن در زندگی صنعتی ، تبعات منفی را برای محیط زیست و سلامت انسان در پی داشته که اگر نخواهیم به پیامدهای آن توجه کنیم ، قطعا در آینده نه چندان دور با بحران لاینحل زیست محیطی و در عین حال ، تهدید حیات بشریت مواجه خواهیم شد.
اگر چه بيش از سه چهارم كره زمين را آب فرا گرفته است، سهم قليلي از آب‌هاي موجود براي مصارف بهداشتي و كشاورزي قابل استفاده است. مسائل بهره برداری از منابع آب جهان فقط به مصرف نادرست بر نمی‌گردد. گاهی انسان با کارهای نادرستش ماهیت آب را تغییر می دهد که به آن آلودگی آب گویند. آلودگی آب تغییرات فیزیکی ، شیمیایی و زیستی را شامل می شود.
آلودگی حرارتی آب  از طریق عملیات صنعتی در آب رودخانه ها ایجاد می شود. مثلا نیروگاه های تولید برق ، تولید فلزات و برخی کالاهای دیگر سبب آلودگی حرارتی آب می شوند. گرم شدن آب ارگانیسم موجودات زنده جهان را به هم می زند. زیرا برخی از گیاهان ، ماهی‌ها و موجودات زنده آبزی در آب رودخانه ها و دریاچه ها دمای خاصی را می توانند تحمل کنند و دمای بیشتر یا کمتر از آن حیات آنها را به خطر می اندازد.
آبهايي كه از نظر حرارتي آلوده‌ شده‌اند مي‌تواند براي محيط زيست مضرباشند. زيرا گياهان و جانوران مي‌توانند سازگاري زماني سختي با آنها داشته باشند.
تداوم روند کنونی توسعه اقتصادی  اجتماعی جامعه انسانی و یا به عبارت بهتر زندگی امروزی انسان، بدون حضوربرق به نظر بسیار سخت و دشوار می نماید. از طرفی تولید، انتقال و مصرف برق با خود دارای پیامدهای متعدد زیست محیطی است که می بایست در راه شناخت و یافتن راه حل هایی برای کاستن و تخفیف آن اثرات، گام های برداشته شود، زیرا در غیر این صورت توسعه اقتصادی  اجتماعی منجر به کاستن از سطح کیفیت محیط زیست خواهد گردید و در نتیجه سلامت انسانها را به خطر خواهد انداخت.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

حوض های دانه گیری :

تعریف دانه : تمام مواد جامد دانه ای ، اعم از شن ، ماسه ، نرمه خاک ، خاکستر و مواد ریز معدنی دیگر و یا هسته میوه جات و دانه های نباتی و بالاخره هر نوع مواد دانه ای اعم از معدنی و یا آلی ، در مبحث فاضلاب « دانه » اطلاق میشود مشروط بر آنکه دارای صفات زیر باشد

الف) در جریان تصفیه تجزیه و فاسد نشود.

ب) سرعت ته نشینی آن بیش از سرعت ته نشینی مواد جامد فاسد شدنی از جنس آلی باشد .

شناسائی : حوضهای دانه گیری را برای انجام مقاصد زیر بنا میکنند :

الف) حفاظت وسایل مکانیکی در مقابل سایش

ب) کاهش در گرفتگی لوله ها که در اثر ته نشینی مواد دانه ای بویژه در تغییر جهت جریان حادث میگردد . ج) سهولت در تمیز کردن حوضهای ته نشینی و مخازن هاضم .

در تصفیه خانه ها معمولاً اگر از آشغالگیر استفاده شود ، حوض دانه گیری را بعد از آن بنا میکنند تا از ورود مواد شناور نظیر پارچه و کاغذ بداخل حوض دانه گیری جلوگیری بعمل آید . زیرا وجود این مواد سبب بروز اشکالاتی در کار دانه روبهای مکانیکی میگردد .

موقعیت حوضهای دانه گیری بست به آشغال خرد کن بر حسب شرایط محلی و نوع تصفیه خانه فرق کرده ممکن است قبل و یا بعد از آشغال خرد کن و حتی قبل از تلمبه خانه اصلی تصفیه خانه فاضلاب نیز ساخته شود .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آشغالگير

با توجه به ورود ذرات مختلف در آب ورودي به تصفيه خانه ها, به ويژه ريزش برگ در فصول مختلف سال, در صورت ورود اين ذرات به سيستم تصفيه خانه موجب آسيب ديدگي يا گرفتگي پمپها, شيرآلات, خطوط لوله و ساير متعلقات مي گردد. لذا به منظور جلوگيري از ورود اين گونه ذرات به واحدهاي تصفيه خانه مي بايست از سيستم آشغالگيري مناسب(Screening) استفاده گردد.

در حال حاضر آشغالگيرهاي مورد استفاده در کانالهاي آب تصفيه خانه ها بصورت صفحه مشبك (Perforated plate) و يا صفحه ميله اي(Bar Screen) ساخته شده و با زاويه نصب  45 الي 60 درجه در مسيركانال انتقال آب يا فاضلاب قرار مي گيرند. اين آشغالگيرها اکثراً توسط بهره بردار به صورت دستي و با استفاده از چنگک تميز مي گردد. در برخي موارد نيز اين آشغالگيرها از نوع مکانيکي و مجهز به قاب و چنگك جمع آوري آشغال مي باشد.

لذا با توجه به اينکه در اکثر مواقع حجم زيادي از ذرات و جامدات در آب ورودي به تصفيه خانه وجود دارد, عدم جمع آوري مداوم آنها موجب مسدود شدن سريع آنها گرديده و مي بايست به طور مداوم تميز گردند. علاوه بر اين بسياري از ذرات ريز و باريک, با عبور از اين گونه آشغالگيرها, وارد سيستم تصفيه خانه مي گردد. لذا به منظور رفع اين مشکلات و با استفاده از تکنولوژي روز دنيا مي توان از سيستمهاي آشغالگيري مدرنتر استفاده نمود که علاوه بر راندمان بالا در جداسازي ذرات و آشغالهاي ريـــز, داراي قابليت تميـــز شدن خودکار (Self Cleaning) مي باشند. لذا از اين گونه سيستمـها, مي توان به آشغالگيــــرهاي پلکاني (Step Screening) اشاره نمود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مخازن توزيع آب (Distribution tank)

در سيستم های آبرسانی برای اجتماعات مختلف با استفاده از مخازن توزيع برای مقاصدی چون ذخيره سازی آب، متعادل سازی جريان يكنواخت تغذيه(ورودی) و جريان نايكنواخت مصرف(خروجی) و نيز تامين و متعادل سازی فشار، طراحی و احداث میشود.

مخازن از نظر موقعيت نسبت به سطح زمين به دو دسته تقسيم بندی می شوند:

الف) مخازن زمينی: كه بر روی زمين به صورت مدفون و غير مدفون ساخته می شود.

ب) مخازن هوايی: روی پايه ها نصب می شود.

مخازن توزيع از نظر موقعيت نسبت به سطح منطقه مصرف كنندگان به طور كلی به دو دسته تقسيم بندی می شوند:

انواع مخزن

 الف ) مخزن سطحی (Surface   reservior): در اين نوع مخزن اختلاف ارتفاع چندانی با سطح منطقه مصرف كنندكان وجود ندارد و معمولا ً در سطح زمين احداث م‍ی شود.

ب) مخزن مرتفع : (Elevated reservoir) اين نوع مخزن بالاتر از سطح منطقه مصرف كنندگان قرار می گيرد. در مخازن مرتفع، اختلاف ارتفاع لازم بين مخزن و سطح منطقه مصرف كنندگان توسط پايه های بتنی يا فلزی (به صورت مخزن پايه دار يا هوايي) و يا تپه ماهورهای داخل و اطراف شهر (به صورت مخزن زمينی) تامين می شود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

گند زدایی

قرن ها است که گند زدایی آب آشامیدنی انجام می شود. طی قرن گذشته کلر زنی به عنوان روش قابل قبول گند زدایی در آمده و این فرایند مهمترین کشف در زمینه تصفیه آب به شمار میرود.

گند زدایی آب آشامیدنی یک مرحله تصفیه اختصاصی برای تخریب یا حذف ارگانیزم هاي بیماری زا است.  پس نباید با  استریل کردن که تخریب یا حذف همه ارگانیزم هاي زنده است اشتباه شود.

هدف رسیدن به مقدار صفر Ecoli   در هر 100میلی لیتر اب بروی تمام منابع آبی است.

فرضیه های اصلی در انتخاب فرایند گند زدایی عبارتند از:

وجود موجودات زنده در منبع آب شرب

عملی بودن استفاده از روش گند زدایی غیر فعال سازی 9/99 معادل log3 کیست ژیارد يا، یا غیر فعال سازی 99/99 معادل log4 ویروسی

رابطه (cxt)  گندزدا یی

تشکیل محصولات جانبی گند زدا و میزان آن ها در کمترین حد ممکن

کیفیت آب فرایندی

مشکلات ناشی از گندزدایی ها (وارد نکردن سمیت و طعم و بو در آب گند زدایی شده)

هزينه هر یک از گند زدا ها

تحلیل عوامل مؤثر بر عمل ضد عفونی کننده ها

برخی از عواملی که کارایی گندزدایی را تحت تأثیر قرار می دهند عبارتند از:

نوع و غلظت میکرو اورگانیزم

نوع و غلضت گند زدا

زمان تماس گند زدا

کیفیت شیمایی و دمايي آب

PH و کدورت آب

مکانیزم های ضد عفونی کننده ها

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

اکسیلاتور

اکسیلاتور در لغت به معنای شتاب دهنده است. در اکسیلاتور قسمت اختلاط و انعقاد بوسیله ناحیه ته نشینی احاطه گردیده است . ولی نواحی سه گانه از بالا و پائین حوض به هم مربوط هستند . قسمتی از لجن های ته نشینی در اثر چرخش آب که ناشی از حرکت هم زن است به ناحیه ی اختلاط و انعقاد راه یافته و در فعل و انفعالات مربوط به فلوکولاسیون شرکت می نماید . بار سطحی این حوض ها برای تصفیه ی معمولی عموماً از 2 متر در ساعت تجاوز نمی کند . غلظت لجن در گردش حوض به حدود 5 گرم در لیتر می رسد.

غلظت لجن خروجی از نظر مواد جامد 1تا 2 در صد است . قطر قسمت اختلاط ثانویه 15 تا 20 درصد قطر اصلی حوض و سطح آن 4 تا 5 درصد سطح کل آن می باشد . کارکرد این گونه حوض های ته نشینی برای آب هایی با قلیائیت و کدورت کم خوب گزارش نگردیده به علاوه کار واحد تصفیه از حساسیت زیادی برخوردار است و اگر غلظت مواد معلق آب خام از حدود معینی تجاوز کند حوض ته نشینی قادر به جدا ساختن این مواد از آب نخواهد بود .

روش کار اکسیلاتور

این استخر تشکیل شده از  یک استوانه  بتن آرمه که به وسیله دو جداره مایل به دو قسمت تقسیم می شود آب خام وارد قسمت داخلی می شود  و با مواد شیمیایی  مخلوط می شود ، برای کمک به آمیخته شدن آب خام با مواد شیمیایی پره هایی در مرکز استخر بوسیله یک موتور حرکت دورانی سریعی انجام می دهند . حرکت پره های  باد بزنی شکل علاوه بر به هم آمیختن آب خام با مواد معلق پیشین  و مواد شیمیایی مخلوط نام برده را به سمت بالا نیز هدایت می کند . سرعت حرکت دورانی پره ها توسط موتور تنظیم می شود و باید به گونه باشد که ذرات منعقد شده را خرد نکند  بلکه آنها را به سمت بالا هدایت کند .

آبی که مواد کلوئیدی آن تبدیل به فلوک شده پس از ورود به قسمت بیرونی که سطحی بزرگتر دارد ، از سرعتش هم کاسته می شود و ذرات منعقد شده روی جدار شیبدار کف سقوط کرده و ته نشین می شود. در قسمت کف قسمتی از لجن ته نشین شده توسط سیفون یا پمپ از سیستم خارج شده و بخشی هم وارد قسمت داخلی سیستم می شود که به انعقاد مواد خارجی در آب خام کمک می کند. آبی که ذرات آن در قسمت خارجی ته نشین شده است وارد دکانته های جمع آوری آب صاف شده و برای مرحله های بعد ی تصفیه به قسمت های دیگر تصفیه خانه می رود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب